Marek Jastrząb - blog

Zaczęło się normalnie: zgłupieliśmy do cna. Zaczęło się od tego, że odnaleziono zagadkowy pęcherz mieszczący się pod naszymi fryzurami i nazwano go “mózgiem”. Naukowców zaintrygował ten tajemniczy przyrząd, z którego - jak przypuszczali - wydobywa się nasze myślenie. Przy okazji dostrzegli, że niektóre jego sektory można pobudzać. Osobnik, umiejętnie trykany w bąbel, mógł reagować zgodnie z...

Dzisiaj polecam lekturę blogu goddama http://goddam.pl/?page_id=653 , a zwłaszcza artykułu przybliżającego sylwetkę Aleksandra Sołżenicyna, jednego z najlepszych pisarzy światowych.

M.J.

Aleksander Sołżenicyn, z pochodzenia pół-Rosjanin, pół-Ukrainiec, wychowywany był przez matkę. Ojciec, bohater I wojny światowej, zginął pół roku przed narodzinami syna. Dzieciństwo Aleksandra, spędzone w...

Dzisiaj przedstawiam sylwetkę pisarza – Sergiusza Piaseckiego http://www.notes.yoyo.pl/postacie/piasecki.php . Zachęcam do lektury nie tylko tego artykułu, ale do zapoznania się z innymi materiałami: http://pl.wikipedia.org/wiki/Sergiusz_Piasecki .

M.J.

Święci i Łotry

W 2001 roku minęła setna rocznica urodzin Sergiusza Piaseckiego. Niestety przeszła prawie niezauważona.. Nawet artykułów było...

W trakcie okazjonalnych odwiedzin, wśród drinkujących zwierzeń, podczas naskórkowych rozmów, przybywają ludzie z odległych stron. Opowiadają o zdarzeniach wysupłanych z przeszłości, jakieś zapodziane anegdotki, jakieś barwne szczegóły do słuchania w towarzystwie milusińskich, jakieś pikantne momenty do przytaczania, gdy przy stole siedzą sami dorośli, a dziatwa śpi.

Przypatrujemy się sobie...

Do właściwego odczytania twórczości autora konieczne jest poznanie jego biografii, bo wszystko, co literat pisze w swoim utworze, jest elementem jego życia, fragmentem jego doświadczeń, pryzmatem i filtrem pozwalającym mu na specyficzne spoglądanie na świat. Biografia pozwala zrozumieć dzieło; trzeba mieć rozeznanie w przyczynach istotnych zjawisk. Pozwala też lepiej zrozumieć dzieło autora...

Słowo "kultowy" robi w Polsce karierę obezwładniającą wręcz. Podobnie jak niegdyś szałowy, fajowy, obłędny, odlotowy. Kultowy, to znaczyło dawniej - obrzędowy, rytualny, religijny. Teraz kultowe jest wszystko, co cieszy się dobrze sprzedającym się powodzeniem i finansowo ponadprzeciętną oglądalnością. Kultowy może być sedes, oczywiście jeżeli przedtem należał do popularnej gwiazdy.

Słowo kultowy...

Obawiamy się własnego cienia. I to jak się obawiamy! Po cichu, za plecami szefa, nie zgadzamy się z nim. Jesteśmy bojowi, dzielni, stanowczy, mamy własne sądy i poglądy, jednak gdy znowu pojawia się, tracimy poprzednią elokwencję, kładziemy uszy po sobie i z podkulonym ogonem wracamy do roboty. Nie możemy powiedzieć szefowi, co o nim myślimy naprawdę, bo wylecimy na bruk, trafimy pod most,...

Za górami, za lasami, za bałtyckim bajorem o nazwie Okno Na Świat rozciąga się kraina mlekiem i miodem płynąca. Ludzi ma cztery razy mniej niż w RP, za to zdrowego rozsądku - cztery razy ponad nasze normy. W tym oto raju przebywają niepełnosprawni.

Utrzymuję kontakty z osobą tam zamieszkałą i na moje pytanie o integrację w Szwecji długo nie otrzymywałem odpowiedzi. Nie wiedziałem, dlaczego, bo...

To polityczne ekipy dewastują dobre zdanie o moim narodzie, notorycznie potwierdzają stereotypy krążące o nas, utwierdzają inne narody w krzywdzącym przekonaniu, że jesteśmy zawistni, ksenofobiczni, zakompleksieni, że jesteśmy krajem latających teczek, ambicjonalnych sporów i sprzecznych decyzji, a zwłaszcza - nieuzgodnionych postępowań na arenie międzynarodowej.

Nie jesteśmy sami. Patrzy na nas...

Istnienie spadkobierców gwarantuje postęp; filozofia, choć rozwarstwiona na oddzielne gałęzie, konary i listki, nie przestaje być potężnym drzewem o wydatnych korzeniach, a drzewo to wydaje na świat dojrzałe plony w formie nieprzemijających refleksji. Korzeniami są ludzie, jej poprzednicy i kontynuatorzy, a koroną - literatura; bez filozofii nie ma literatury.

Filozoficzna, poszukująca i...

..śmiem wątpić, czy to pojęcie odnosi się do rodzimych. Prasa znajduje się w rękach zagranicznego kapitału, a koncerny prowadzą informacyjną politykę swoich krajów. Prezentują poglądy sprzeczne z naszymi przekonaniami. Przedstawiają rzeczywistość wypaczoną, bo przefiltrowaną przez sito gustu i smaku swojego właściciela. A właściciel ma nieraz upodobania wielce powierzchowne. By nie rzec -...

Gdyby zdarzył się cud i nagle zaczęlibyśmy inwestować w wykształcenie, byłaby to (dla wielu grup rozdających stołki) - tragedia. Nagle bylibyśmy narodem otwartym na zrozumienie innych ludzi, a więc narodem tolerancyjnym dla WSZYSTKICH grup społecznych, narodem mniej zgorzkniałym i zaściankowym.

Lecz nie ma się czego bać: to na razie utopia; nauka doinwestowana i oświata opłacalna, wynalazczość...

U nas, panie Fąfel, kiedy bryndza, wtedy czujemy się na posterunku. Gdy jedzie stęchlizną i wokoło nic poczciwego ni ma; jak szaro je, głucho je i tylko wyć się chce. Wówczas zwołujemy konferencję, takie party dla idiotów, czyli elektoratu. Rzucamy temat i wio: zaraz mamy problem z głowy. Nie mówimy o faktach i dowodach, powiadamy za to o przypuszczeniach, sugestiach, aluzjach i mętnych plotkach...

Mamy atomowe sposoby na udowodnienie, że panujemy nad Naturą, powiodły się nam eksterminacyjne obozy i odfajkowaliśmy palący problem ludobójstwa. Wyszło nam z efektem cieplarnianym i przeludnieniem, chodzimy w skórach owiec zżerających wilki, polujemy na cudze kły, wieloryby i lwy, w pień wycinamy wrażą deltę Amazonki, przymierzamy się do klonowania człowiekowatych, a jednocześnie pchamy się na...

Możemy zaobserwować intensywną nieobecność zmian na lepsze; owładnęła nami źle pojęta demokracja i uciekamy z poprzedniej rzeczywistości do obecnego Świata Zgrozy. Na porządku dziennym jest skwapliwe i szczere składanie czczych obietnic, oświadczeń i hucpiarskich deklaracji przy jednoczesnym i równie szczerym ich dementowaniu.

Zastanawiając się nad określeniem charakteryzującym obecny czas...

Czytam listę "arcydzieł" literatury światowej http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?old=1&id=446945i tak sobie myślę, że już po przeczytaniu samych tytułów człowiek ma owrzodzenie psychiki, kompleksowe wzdęcia i mordercze zamiary! A jeszcze jak sobie porachuje, ile to lat (ze sto, jak obszył) zajmie mu sylabizowanie wszystkich w całości, to nie ma wyjścia, tylko musi się obwiesić w te pędy. Bo...

Polecam artykuł: http://www.polityka.pl/kultura/aktualnoscikulturalne/1505342,2,literatura-kontra-internetowa-kleptomania.read Wart jest on szerszej dyskusji. Zanim jednak zaczniemy się nad nim zastanawiać, przytoczę istotny dla sprawy fragment wypowiedzi Stanisława Lema o czytaniu:

„w pierwszym wydaniu „Summy” ostatni rozdział dotyczył losów sztuki w wieku technologicznej eksplozji. Pisałem tam...

Uganiając się za poszukiwaniem komentarzy do swojej wegetacji, zadajemy sobie odwieczne pytania: czy brak konwencji nie jest konwencją też? Czy nasza tożsamość nie jest jedną z nich? Pytania te są w naszym poharatanym świecie odzwierciedleniem dezorientacji.
Są prawa niezmienne na niby. Żeliwne, a nie żelazne.
Prawa przestrzegane pro forma.
Kodeksy p o s t ę p o w a n i a ż y c z e n i o w e g...

Choć zewsząd słyszymy nawoływania do spokoju, to nadal tkwimy zanurzeni po uszy w politycznej gnojowicy i nic nie wskazuje na to, by doszło do jakiegokolwiek opamiętania. Niepokojącym zjawiskiem jest to, że narzędziem naszych dyskusji sejmowych i międzypartyjnych przestaje być słowo, a zaczyna groźba przekształcona w czyn. Dosłownie i w przenośni zaczynamy odczuwać lęk. W tej chwili, po...

Książki o Chopinie są moją ulubioną lekturą. Czytam je zawsze z wielką przyjemnością i zawsze z cichą pretensją. Dokucza mi w monografiach o Chopinie pewien niedobór, i to do tego stopnia, że nawet kiedyś chciałem przesiąść się sprzed klawiatury do biurka i sam zacząć pisać. Mam na myśli niedokładność studiów nad jego młodością.

Chopin rozwijał się bardzo szybko i przed upływem 20 lat życia był...

…jest i był miarą postępu; jaki bunt, taki postęp. Lecz bunt uzasadniony zdrowym rozsądkiem. Inaczej mamy do czynienia z anarchią, chaosem, jazgotem, czymś nieustająco mętnym, jak wykład idioty uważanego za guru (piękno słów zależy od epoki; podobnie jak ona, przemija, traci poprzednie znaczenie, wycieka z potocznego użytku i chowa się w archiwum naszej pamięci.

Pociechą i złośliwą otuchą jest to...

Myślimy stereotypowo; poglądy nasze oparte są przecież na własnych doświadczeniach. Zdrowy nie był niepełnosprawnym, więc i o ludziach „zmniejszonych szans" pojęcie ma nikłe. I odwrotnie, chory od urodzenia nie był nigdy człowiekiem zdrowym i nie ma żadnych odniesień do sytuacji człowieka zdrowego. Egoistyczny brak wyobraźni, przewidywania i zastanowienia, pomaga ludziom zdrowym w chodzeniu po...

Z włóczęgi, z beztroskiego szwendania się po nieznanym świecie, po wędrówkach przez egzotyczne grajdołki, sterany przygodami w stylu Indiany Jonesa, wrócił do Matyldy, jednak zastał w jej domu nie to, co zostawił; ujrzał ludzi, których przedtem nie widział. Zobaczył twarze uśmiechnięte do sera, więc zirytowany wypadł z mieszkania. Lecz nie na pustą ulicę, ale pod rozpędzoną furgonetkę i z każdą...

Ze Wschodu na Zachód i z Zachodu na Wschód przewalały się przez naszą ziemię orężne bandy wyzwolicieli. W skrzynkach, pakach i tobołach, ze Wschodu na Zachód wędrowały zdobyczne trofea, obrazy, rzeźby i meble, kolekcje znaczków, monet, arcydzieł znanych, lub nie. Książki, foliały, starodruki pisane ręcznie, kunsztowne rzemiosło dawnych mistrzów, schowane pod ziemią, ukryte w piwnicy, wyszarpane...

Są ludzie, którzy uwielbiają grzebać w bolącym zębie. Ludzie wyszukujący informacji pochodzących ze spróchniałego czasu P.R.L. u. Żyjący wstydliwą historią, okresem wartym niepamięci, wyrzucenia na śmietnik, definitywnego spłukania w kiblu.

Przeszłość, do której powracają z uporem maniaka, jest dla nich stale zabawna. Ja do ludzi tego rodzaju nie należę, a nie zaliczam się do nich, bo nie znoszę...

Wprowadzenie

Na łowieckich bezdrożach królewicza Zagryzka
dnia roku przestępnego a niesłychanego
rozegrały się wydarzenia dziwne i z lekka niepojęte
Ludzki rozum nie ogarnie zwykłe ucho nie usłyszy
(nawet ze wzmacniaczem nawet na gigancie)
Tego co przytrafiło się gdy pojął
że jest sam na sam z głęboką fosą
i nie ma dokąd spadać

Niedorozwinięcie

Zamek warowny krucjatowy i rycerstwa pełen
...

...zasłużony pogiętek z rodu szlacheckiego, miał na stanie syna. Pierworodny, z racji pokaźnego wzrostu nazwany Niziołkem, cieszył się jego wszechstronnymi względami. Mizgoła chodził mu pod szkołę dla odwrotnych prymusów, a w niedzielę pozwalał spać do pierwszej w nocy.

Aż pewnej dżdżystej i niesfornej zimy, poczuł wielką niemrawość w przerdzewiałych gnatach i za kudły chwycił go mus; foremne...

Mam dziwne wrażenie, iż aluzyjne lata, np. Przybory, odkicały w siną dal i jesteśmy uczestnikami KULTURY Z GRUBEJ RURY. Dowcip zmienił się w dowcipasa i bez słów mało cenzuralnych, nie ma wica.

Kiedyś starczyła aluzja i publiczność reagowała bez instrukcji. Wystarczyło połaskotać piórkiem, by był niegłupawy śmiech. Aktualnie łaskotanie - odpada, bo żeby dowcip był zrozumiany, trzeba palnąć widza...

- Dzień dobry, jestem z Redakcji, więc może mi pan powie, co pan sądzi na temat tak teraz częstej przemocy, rozbojów, gwałtów i coraz większej agresji?

- Dziękuję za głos. Uważam, że to granda w biały dzień i musimy się przed tym bronić. Trzeba sobie powiedzieć jasno, uczciwie, a może nawet po męsku: albo mamy demokrację, albo niepotrzebnie walczyliśmy z komuną. Teraz byle wał spod budki przy...

Czytam utwory znane na całym świecie, książki o wielomilionowym nakładzie i oprócz tego, że są dla mnie inspiracją do własnych przemyśleń, często sprawiają, iż z pewnego rodzaju rezerwą patrzę na językowe poczynania dzisiejszych purystów. W Lapidarium II Ryszarda Kapuścińskiego (Czytelnik, Warszawa 1997.) znalazłem takie oto zdanie:

Poper pisze: „Niewiedza nie jest prostym brakiem wiedzy, lecz...