Marek Jastrząb - blog

Myślimy stereotypowo; poglądy nasze oparte są przecież na własnych doświadczeniach. Zdrowy nie był niepełnosprawnym, więc i o ludziach „zmniejszonych szans" pojęcie ma nikłe. I odwrotnie, chory od urodzenia nie był nigdy człowiekiem zdrowym i nie ma żadnych odniesień do sytuacji człowieka zdrowego. Egoistyczny brak wyobraźni, przewidywania i zastanowienia, pomaga ludziom zdrowym w chodzeniu po...

Z włóczęgi, z beztroskiego szwendania się po nieznanym świecie, po wędrówkach przez egzotyczne grajdołki, sterany przygodami w stylu Indiany Jonesa, wrócił do Matyldy, jednak zastał w jej domu nie to, co zostawił; ujrzał ludzi, których przedtem nie widział. Zobaczył twarze uśmiechnięte do sera, więc zirytowany wypadł z mieszkania. Lecz nie na pustą ulicę, ale pod rozpędzoną furgonetkę i z każdą...

Ze Wschodu na Zachód i z Zachodu na Wschód przewalały się przez naszą ziemię orężne bandy wyzwolicieli. W skrzynkach, pakach i tobołach, ze Wschodu na Zachód wędrowały zdobyczne trofea, obrazy, rzeźby i meble, kolekcje znaczków, monet, arcydzieł znanych, lub nie. Książki, foliały, starodruki pisane ręcznie, kunsztowne rzemiosło dawnych mistrzów, schowane pod ziemią, ukryte w piwnicy, wyszarpane...

Są ludzie, którzy uwielbiają grzebać w bolącym zębie. Ludzie wyszukujący informacji pochodzących ze spróchniałego czasu P.R.L. u. Żyjący wstydliwą historią, okresem wartym niepamięci, wyrzucenia na śmietnik, definitywnego spłukania w kiblu.

Przeszłość, do której powracają z uporem maniaka, jest dla nich stale zabawna. Ja do ludzi tego rodzaju nie należę, a nie zaliczam się do nich, bo nie znoszę...

Wprowadzenie

Na łowieckich bezdrożach królewicza Zagryzka
dnia roku przestępnego a niesłychanego
rozegrały się wydarzenia dziwne i z lekka niepojęte
Ludzki rozum nie ogarnie zwykłe ucho nie usłyszy
(nawet ze wzmacniaczem nawet na gigancie)
Tego co przytrafiło się gdy pojął
że jest sam na sam z głęboką fosą
i nie ma dokąd spadać

Niedorozwinięcie

Zamek warowny krucjatowy i rycerstwa pełen
...

...zasłużony pogiętek z rodu szlacheckiego, miał na stanie syna. Pierworodny, z racji pokaźnego wzrostu nazwany Niziołkem, cieszył się jego wszechstronnymi względami. Mizgoła chodził mu pod szkołę dla odwrotnych prymusów, a w niedzielę pozwalał spać do pierwszej w nocy.

Aż pewnej dżdżystej i niesfornej zimy, poczuł wielką niemrawość w przerdzewiałych gnatach i za kudły chwycił go mus; foremne...

Mam dziwne wrażenie, iż aluzyjne lata, np. Przybory, odkicały w siną dal i jesteśmy uczestnikami KULTURY Z GRUBEJ RURY. Dowcip zmienił się w dowcipasa i bez słów mało cenzuralnych, nie ma wica.

Kiedyś starczyła aluzja i publiczność reagowała bez instrukcji. Wystarczyło połaskotać piórkiem, by był niegłupawy śmiech. Aktualnie łaskotanie - odpada, bo żeby dowcip był zrozumiany, trzeba palnąć widza...

- Dzień dobry, jestem z Redakcji, więc może mi pan powie, co pan sądzi na temat tak teraz częstej przemocy, rozbojów, gwałtów i coraz większej agresji?

- Dziękuję za głos. Uważam, że to granda w biały dzień i musimy się przed tym bronić. Trzeba sobie powiedzieć jasno, uczciwie, a może nawet po męsku: albo mamy demokrację, albo niepotrzebnie walczyliśmy z komuną. Teraz byle wał spod budki przy...

Czytam utwory znane na całym świecie, książki o wielomilionowym nakładzie i oprócz tego, że są dla mnie inspiracją do własnych przemyśleń, często sprawiają, iż z pewnego rodzaju rezerwą patrzę na językowe poczynania dzisiejszych purystów. W Lapidarium II Ryszarda Kapuścińskiego (Czytelnik, Warszawa 1997.) znalazłem takie oto zdanie:

Poper pisze: „Niewiedza nie jest prostym brakiem wiedzy, lecz...

Arcydziełem dobrego niesmaku jest publikacja autobiograficznej książki autorstwa Ireneusza Kapcia, wybitnej fujary stanu i pierwszego obywatela REPUBLIKI NUMERANCKIEJ.

Przytaczam streszczenie:

"obywatel Kapeć miał trudne dzieciństwo z powodów oczywistych, gdyż do szkoły uczęszczał krótko, bo była pomalowana na czerwono. Po zakończeniu edukacji w tej ohydnej placówce, otrzymał talon upoważniający...

Ostatnimi czasy czuł się paskudnie, jak obrabowany, zdradzony, istny cioł i nieokrzesaniec, którego teleportowano z buszu prosto na światła rozpędzonej ulicy. Stał na niej sam, głupi i opuszczony, zagubiony pośród mętliku skrzyżowań, zaułków i wieżowców gwarnej metropolii, ogłuszony klaksonami, z włócznią w pozłotku, w plugawej sukni z walkmanem na Irokezie.

Osobiście nie znosił mieć się z...

Walka dziewiętnastowiecznych romantyków z dzisiejszymi cynikami nie jest specjalnością Salonu 24. Na wielu internetowych forach, a zwłaszcza w miejscach mieniących się literackimi, toczą się zażarte dyskusje o ludzkich postawach wobec rzeczywistości.

Ze zgrozą przeczytałem komentarze o tym, jak współczesne pokolenie widzi Wokulskiego. Wokulskiego na tle Laluni Łęckiej. Jak naskórkowo ocenia...

Dziobate nie widziały przeszkód. Stwierdziły, że rozmowy są konieczne, bo jajomyślni stanowią letnie, pojednawcze ugrupowanie. Uznały, iż z nimi tak, z tą frakcją należy, można i trzeba prowadzić ugodowy dialog. Tym więcej, że całe kurnictwo zaczęło się walić. Postanowiły więc ogłosić przymierze z jajami i zwołały naradę.

*

Otworzyła ją Główna Nioska, półślepa weteranka złotośrodkowców,...

Narzekania na bezustanny brak środków, odwieczne apele o zaciskanie pasa, nie wytrzymują krytyki i są śmieszne, gdy widzi się, że jednocześnie stać nas na ponoszenie kosztów nagminnych malwersacji. Toteż zaczynam wątpić w rozsądek naszych władz. Od lat nic się nie zmienia; partyjny ping - pong trwa bez końca i powoli staje się naszym zwyczajem, tak jak nonszalancka maniera nieodpowiadania na...

Nadchodzi dzień, gdy kończą się igrzyska i opada wyborczy kurz, a Panowie Dzidziusiowie z partyjnych list, oblizując się na myśl o dietach i służbowych tułaczkach po UE, przymierzają się do zasiadania, piastowania i pełnienia. Nowa władza drapie się na świeczniki, postumenty lub piedestały, mości się na fotelach, stołkach i taboretach, wsiada do limuzyn z osobistym woźnicą i przejmując...

Wyobrażam sobie, że napisałem opowiadanie i choć można się z tego uśmiać, zostało wydrukowane. Zakładam, iż ktoś je przeczyta. Zachęcony, biorę się za kolejne, tym razem świadomie, wierząc w potrzebę jego napisania. Lecz kolejne też jest do chrzanu. Zacząłem więc pisać trzecie. Też o niczym, ale z mile widzianą pointą. Pointa, razem z opowiadaniem, znalazła się w druku i otrzymałem, na początek...

Ostatnio krążą dziwne i anarchistyczne plotki o tym, jakoby nasza Ziemia nie jest już ani trochę płaska, w co nikt z nas nie może uwierzyć. Niektórzy posuwają się do wyjątkowo wrednych twierdzeń: w bezczelny sposób dowodzą, że nie stoi na żadnych żółwiach. Jednak my wiemy swoje, wiemy, kto rozpowszechnia tego rodzaju pogłoski, skąd one wychodzą i kto za nimi stoi.

Według nas jest to stara woda na...

Truizm: jesteśmy po przeciwnych stronach barykady. Jak za dawnych, niedobrych lat PRL., dzielimy się na ugrupowanie MY i stowarzyszenie ONI. Czyli na realistów i marzycieli, statystyczne dziadostwo powołane do zaciskania pasa i szczyptę wybranych z właściwego klucza. My, to wielomilionowy naród, szarzy ludzie namawiani na ponoszenie ofiar, mierzwa, ciemna masa. ONI, to garstka zasiadających i...

Za każdym wyborczym przetasowaniem kart mam wrażenie, że nareszcie coś się zmieni, a na widok naszych ekonomicznych osiągnięć i powszechnego dobrobytu całego społeczeństwa, świat zmartwieje z podziwu, a nie umrze ze śmiechu, nastąpi radykalna eliminacja nawiedzonych chwastów i populistycznych pasożytów i pijawek, a słowo Sejm RP, stanie się wypadkową wielomilionowej mądrości i areopagiem...

Są prawa niezmienne na niby. Żeliwne, a nie żelazne. Prawa przestrzegane pro forma. K o d e k s y p o s t ę p o w a n i a ż y c z e n i o w e g o .

Mam zamiar ich dotrzymać. Chcę wierzyć w nie. Jestem przekonany, że gdy będę przestrzegał tych kanonów, okażę się moralnie cacy. Ale czy zdołam? Tu napada mnie moralna czkawka tak zwanych wątpliwości. Refleksyjna zawierucha myśli. Toteż idę po...

Słowo nie bierze się z powietrza; dysponujemy informacjami. Wiarygodnymi lub nie. Na ich podstawie coś tam komuś obiecujemy. Jest to umowa i staramy się jej dotrzymać. Staramy się być lojalni wobec własnych decyzji.

Załóżmy, że decyzja dotyczy ślubu. Składamy przysięgę i w momencie jej składania wierzymy w nią święcie. Jesteśmy młodzi, zauroczeni, wydaje się nam, że przeniesiemy góry, a co...

Wyobraźmy sobie, że wszyscy twórcy nagle zamilkli. Piszą, malują, komponują, ale do szuflady. Bytują po niszach i zakamarkach, po piwnicach, enklawach i bezludnych wyspach, a ich głos dociera do niewielu. Do garstki potrafiących czytać, myśleć i udawać, że jest supercacy. Ale do tych, co nie czytają, nie potrafią sklecić jednego zdania bez słowa na k., do tych, co mają gdzieś całe to zawracanie...

Orwell w „Folwarku zwierzęcym” użył sformułowania „kury skrzeczące z przerażenia”. Mickiewicz: „zakasać pięści”. Balzak: „ziewający koń”. Czy pisarze ci popełnili błędy?

Z punktu widzenia językowego purysty – tak; od razu napiętnuje tego rodzaju stylistyczną woltyżerkę dowodząc, że kury nie skrzeczą, koń nie ziewa, a pięści zakasać nie można. I poprawiacz taki miałby rację, tyle że gdyby nie...

Oburza mnie wesoły świat panów ze świecznika. To, że jestem wobec nich bezradny ze wstydu. Denerwuje mnie fakt, że gdy nie sprawdzą się, nie wypadają z obiegu i idą do diabła, nie trafiają na wysypisko dla kołków, lecz, w ramach rekompensaty, zesłani zostają na Baleary, a na miejsce po nich wskoczy kolejny głąb w biurokratycznym kaftanie bezpieczeństwa. Osoby te decydują o finansowych zapomogach...

Zerwała się wichura i powiało nowym. Chciało mi się wycinać hołubce, tarzać z entuzjazmu i oczekiwałem zmian. Ale choć nastąpiły, to nie były to te, których się spodziewałem: na dzień dobry Historia pośliznęła się na faktach i jak ze starego materaca, powyskakiwały nowe pluskwy o kształcie białych plam.

Ze zdziwieniem dowiadywałem się, że zdarzenia, którymi futrowano mnie na okrągło, albo nie...

W myśl stwierdzenia, że „śpiewać każdy może”, namnożyło się sporo gulgoczących trąb. Za grosz słuchu, podgardlany chryp przypominający astmatyczną wronę, ale cóż za pretensje, ambicje, apetyty! Duszę by zaprzedał, byle móc wystąpić, zaistnieć, wyrwać się z niebytu i dać upojny głos.

Dlaczego gdy zaśpiewa bezzębnym falsetem u cioci na urodzinach, lub wydrze się w łazience, to od razu myśli, że...

Denerwują mnie bezustanne powtórki z nieszczęścia. Tak jak presja rankingów oglądalności, słuchalności, poczytności. Radio, prasa, telewizja i uliczne pogłoski, wszystkie te nośniki informacji, obwąchują rzeczywistość, starając się wycisnąć z ludzkiego bólu i łez jak najwięcej pieniędzy, zrobić wokół cudzej tragedii jak największy rwetes.
Irytuje mnie widok reportera wyłaniającego się ze...

Decyzja

Ostatnio dokuczał mi ucisk w głowie – ciągłe, powolne rozsadzanie czaszki, które promieniowało na całą lewą stronę skroni, i sprawiało, że nie mogłem się na niczym skupić przez dłuższą chwilę. Przenikały mnie wspomnienia, w których zdawałem się tkwić niby w rzeczywistym świecie. Zamroczony swoją świadomą nieświadomością, przebywałem w nich chętniej i częściej, aniżeli dotąd.

Potrafiłem...

Przeptaszenie stało się ciałem; na dzień dzisiejszy jest nas dziesięć, no, może dwadzieścia miliardów z hakiem, i całym pogłowiem obijamy się na drzewach. Natomiast na dzień wczorajszy było nas, średnio licząc, ze dwa razy mniej.

Poprzednio nie mogliśmy swobodnie drzeć mordy, bo każdy ptaszek miał swoją prywatną gałąź, konar z podsłuchem przebranym za dzięcioła. Teraz, jak wszyscy, mamy...

Były to lata pięćdziesiąte, a dokoła kwitła parciana rzeczywistość. W trójkę mieszkaliśmy w jednym pokoju. Okna wychodziły na teatr i przez te wszystkie lata przekonany byłem, że budynek, w którym mieszkał jego duch, ściąga nas i powoli osacza poezją, tajemniczością, dialogiem, którego nie rozumiałem. Mama nie pracowała, ja udawałem pilnego ucznia, ojciec latał za byle jakimś zajęciem.

Ale nie ma...