Ryszard Surmacz - blog

 

Albert był młodszy i napisał historię Polski taką, na jaką czekaliśmy. Roszkowski jest starszy i też pisze książki, na którą czekamy, a mimo to jest krytykowany. Krytykowany nawet przez tych, którzy akceptowali Alberta. Co więc zaszło w międzyczasie? Czym różni się Albert od Roszkowskiego? Czy Albert ma lepsze brzmienie niż Roszkowski?

Historia, którą napisał Albert rozwinęła się; rozwinęła się...

 

Kultura to odwieczny ludzki filtr walki dobra ze złem i prawdy z kłamstwem. W swoim archiwum, słój po słoju, warstwa po warstwie, jak perpetuum mobile z niewzruszonym mozołem, nakłada na siebie ludzkie pokłady codzienności, mądrości i głupoty. Kultura jest ponadczasowa i absolutnie niezależna od nikogo. Nikt z żyjących nie jest w stanie jej sobie podporządkować lub trwale zniewolić. To taka...

 

Kod kulturowy jest paszportem, który reprezentuje Ciebie, wyznacza Ci miejsce w świecie, daje twarz, wskazuje ścieżkę awansu i prezentuje Twoją wartość, jako człowieka, obywatela i rodzica. Dostajesz go w dniu urodzenia; pierwszą pieczęcią jest miejsce wychowania, drugą wykształcenie. I ten „dokument” towarzyszy Ci przez całe życie. Nikt nie może go zniszczyć, ani Ty, ani żadna cywilizacja....

 

I kolejny trudny temat, który siedzi w nas głęboko, a którego zupełnie nie zauważamy. Po klęsce w II wojnie, tracąc w niej elity, z czasem coraz bardziej stawaliśmy się narodem chłopskim, ale z tradycjami szlachecko-inteligenckimi. Oznacza to, że dwie „klasowe” wartości nadal pod pachami nieświadomie walczą między sobą oraz że w tej materii wciąż silniejszy jest PRL, niż zdrowy rozsądek. Mało...

 

Sztuczność i nienaturalność dzisiejszej sytuacji poraża. Okazuje się, że pokolenie JPII raczej było zdziwione niż zainspirowane tym określeniem. To zadziwiające, ale w swoje życie weszło z pustką i z nią pozostało. Następne, tzw. millenialsów wyeksponowało postawę roszczeniową, a więc oderwaną od warunkowości i poczucia rzeczywistości. Ostatnio bardzo głośna książka prof. Roszkowskiego, ...

 

W naszej historii były sytuacje bez wyjścia, w których przewaga połączonych sił kilku agresywnych państw odbierała mam wszelkie szanse na obronę. W taki sposób dwa razy traciliśmy swoją państwowość: pod koniec XVIII w. i w czasie II wojny światowej. Bywały też okresy nie do zniesienia, które trwały dłużej lub krócej, ale to właśnie one rodziły sprzeciw i wyłaniały naturalnych przywódców, wokół...

 

Przemówienie Andrzeja Dudy w ONZ z 20.09.2022 r. było poruszające dla wszystkich tam zebranych, ale nie dla Polaków. Dla Polaków było historycznym standardem i kolejnym „wyjściem przed szereg”. Takie stwierdzenie może budzić zdziwienie, ale gdy przyjrzymy się przemówieniu Jana Pawła II w tych samych murach na temat praw narodów i innym podobnym wydarzeniom w polskiej historii, to musimy...

 

 

Kolejna książka ks. prof. Zygmunta Zielińskiego nosi tytuł: Irracjonalny racjonalizm (Toruń 2022). Gra słów zawarta w tytule nie jest jednak przypadkowa. Oddaje ona współczesny stan ludzkiego umysłu, który zamiast korzystać z nowoczesnych narzędzi i osiągać wyżyny humanizmu, coraz bardziej  poddaje się zniewalaniu współczesnej technologii. Dysproporcje pomiędzy możliwościami techniki a...

 

 

Cały niżej prezentowany tekst jest cytatem z pewnej książki. Wiele zamieszczonych w niej tez sprawdziło się i potwierdziło w obecnym czasie.

 

„Pierwszego maja 2004 roku skończyła się epoka PRL-u i otworzyła pierwsza stronica nowej księgi. Będzie to kolejny tom dziejów Polski i Polaków, czy może znów pierwszomajowa akademia? Co będą mieli do powiedzenia nowi kronikarze i twórcy XXI-wiecznej...

 

Obecny nasz system cywilizacyjny wali się. Ludzie, owszem, mają dużo zabawek, dużo atrakcyjnych rozrywek, ale niewiele z nich nadaje się do tworzenia sensownego życia. Na poziomie wyższych sfer zatrzymano czas i teraźniejszość, nikt nie myśli o przyszłości. Jedni uwierzyli w niewzruszoną wielkość lub bezkarność, inni w wolny rynek, siłę pieniądza, a jeszcze inni w sex i nieustającą zabawę. Na...

 

Po wynalezieniu koła ludzie długo korzystali z jego dobrodziejstw. Długo też używali siły własnych mięśni. Zastosowanie pary, uwolniło człowieka od najcięższych wysiłków i siłę ludzkich mięśni zastąpiono napędem parowym. Potem przyszła epoka elektryczności i komputeryzacji – każda odpowiednio krótsza od poprzedniej. Wszystkie te okresy dotyczyły zewnętrznych sfer człowieka. Każdą też musieliśmy...

 

Jutro kolejna rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Ile to przez 70 lat napisano skundlonych książek, ile wylano pomyj, ile zawieszono na Powstaniu kłamstw, które miały zohydzić je w oczach społeczeństwa, a ile wydano pieniędzy na plakaty, filmy, szkolenia i propagandę. I nie mówimy o PRL–u, mówimy o III RP, tym tak niby wolnym kraju. Jeszcze do niedawna „szklany sufit” był silniejszy od...

Szkic

projektu ideowego polskiego koncernu prasowego

na przykładzie trzech regionów

 

Rys ogólny

Przedwojenne zaplecze publicystyczne i środki masowego przekazu miały zdrowe podstawy naturalne i racjonalne. Ich burzliwy charakter wynikał z nawisów ponad stuletniej niewoli. Problemy konfrontowane były z niepodległą rzeczywistością, a obszary dyskusji wyłaniały się same. Ich źródła miały charakter...

 

Swojego czasu miałem okres, w którym pisałem aforyzmy. Same się rodziły i mnożyły. Pamiętam jeden z nich: społeczeństwo się dzieli na towarzyszy i obywateli. Nie było to nic odkrywczego, ale dziś można by dodać, że wszystko się rozlało i zostało tylko ciało.

W polskim świecie, w którym dziś wszyscy żyjemy, dominują dwie tendencje: kryminogenność  i naiwność. Obydwie są tolerowane przez...

STULECIE URODZIN PROF. ANNY PAWEŁCZYŃSKIEJ

Kobieta, która wciąż próbuje ożywić polski naród

Podsumowanie

W tym dniu 29.04.1922 r, dokładnie 100 lat temu, urodziła się prof. Anna Pawełczyńska. Przez cztery kolejne dni próbowałem zainteresować Państwa tą niezwykłą, po ludzku mądrą kobietą, myślicielem, naukowcem, człowiekiem bezkompromisowym z niezwykle wyostrzonym zmysłem obserwacji i Żołnierzem...

STULECIE URODZIN PROF. ANNY PAWEŁCZYŃSKIEJ

Kobieta, która wciąż próbuje ożywić polski naród

Cz. 5 

Wstęp

Dziś kolejna i ostatnia prezentacja jednej z 25 książek, które napisała Pawełczyńskiej - dzieło równie wyjątkowe, jak poprzednie, które Autorka pisała aż przez 30 lat – „Czas człowieka”. Jest to chyba życiowa, najważniejsza, można powiedzieć książka profesorska naszej Jubilatki. Miała dwie...

 

Kobieta, która wciąż próbuje ożywić polski naród

Wstęp

Tym razem proponuję pewną zmianę, a więc wypowiedź nagraną własnoręcznie przez Panią Profesor na potrzeby wywiadu-rzeki, którego realizację rozpocząłem na niecały rok przed jej śmiercią. Profesor miała wówczas 91 lat i bardzo jasny umysł. Sam pomysł wywiadu-rzeki przyjęła bardzo przychylnie. Częstotliwość spotkań była różna, ale bywały...

 

Kobieta, która wciąż próbuje ożywić polski naród

Część 3

Wstęp

Dziś trzecia część tryptyku – „O istocie narodowej tożsamości. Polacy wobec zagrożeń”. Po „Wartościach i przemocy” i „Głowach hydry” mamy kompendium wiedzy na temat tożsamości narodowej. Bezpośrednim impulsem, który spowodował napisanie tej książki była śmierć prezydenta Lecha Kaczyńskiego i pozostałych 95. osób związanych z...

STULECIE URODZIN PROF. ANNY PAWEŁCZYŃSKIEJ

Kobieta, która wciąż próbuje ożywić polski naród

cz. 2

Wstęp

„Głowy hydry. O przewrotności współczesnego zła” ukazały się w 2004 r. Autorka tę książkę uważała za najważniejszą w swoim życiu. Na wewnętrznej stronie okładki (wyklejce) zapisana informacja głosi: „Najnowsza książka prof. Anny Pawełczyńskiej jest próbą diagnozy oraz przestrogą przed obecna w...

 

Wstęp

Gdy w 2004 r. przeczytałam „Wartości a przemoc. Zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia” oraz „Głowy hydry. O przewrotności współczesnego zła” Anny Pawełczyńskiej, zrobiły na mnie tak mocne wrażenie, że postanowiłem odszukać Autorkę. Udało się. Pierwsze spotkanie odbyło się na Uniwersyteckiej w Warszawie, w mieszkaniu Pani Profesor. Spodziewałem się spotkać dużą, silna,...

 

Druga Solidarność

Można powiedzieć, że wojna na Ukrainie, to nie nasza wojna. Można tak powiedzieć z wielu względów: bo naród ukraiński wybija się na niepodległość, bo Ukraina jest nikomu niepodległą wyspą – nie należy ani do UE, ani do NATO, jest też poza strefą wpływu Rosji i Chin, bo jesteśmy bezpieczni i każdy wychył grozi nam wplątaniem w wojnę, której mogą nie zaakceptować nasi sojusznicy...

 

Dłuższa rozmowa z Hiszpanem wyjaśniła wszystko. Gdy zeszliśmy na tematy historyczne, pojawiło się zdanie: Wy mieliście trzy zabory, a my mieliśmy ich dziesięć. Szybko zacząłem liczyć, ale w żaden sposób nie mogłem doliczyć się aż dziesięciu. Wróciłem więc do tematu i zacząłem dopytywać. Okazało się, że mój rozmówca rozumuje kategoriami imperialnymi. Policzył wszystkie te obszary, które Wielka...

 

Minął już miesiąc od napaści Rosji na Ukrainę i nikt nic nie wie. Niewiele wiedzą Amerykanie, których aktywność polityczna w Polsce zadziwia i nieco przeraża. Nie wiedzą politycy europejscy i polscy. Jarosława Kaczyńskiego w wywiadzie dla radiowej Jedynki (25.03.22) pytany o przesądzającą rolę Amerykanów i przyszłe przemówienie prezydenta Bidena, odpowiada, że byłby mile zaskoczony gdyby...

 

Coraz głośniej słychać o tworzeniu unii polsko-ukraińskiej, jako przeciwwagi do UE – może nawet z Białorusią lub kimś jeszcze. Białorusią, bo wojska Łukaszenki, gdy uderzą na Ukrainę przegrają, rozsypią się a większość z nich zdezerteruje lub odmówi dalszej walki. Potem obalą lub nie Łukaszenkę, który ma już dość Putina i wszyscy Białorusini nagle zechcą do unii ukraisko-polskiej. Powstanie...

 

Interpretacji wojny na Ukrainie jest wiele. Gdy jednak głębiej spojrzymy na problem to trudno pominąć wrażenie, że mamy do czynienia ze starciem dwóch pustostanów – na ziemi, która chce być niepodległa. Z jednej strony mamy agresję państwa, które jest największym cmentarzyskiem świata, a z drugiej w cieniu stoi bogata, ale jednocześnie upadająca cywilizacja, która chce pożywić się tanią siłą...

 

Stała się rzecz niesamowita! Świat zjednoczył się niemal na każdym poziomie i stanął w obronie zupełnie peryferyjnego państwa, na które napadło światowe mocarstwo. I jak na razie wygrywa na wszystkich polach, nawet na najbardziej zastrzeżonym – polu destrukcji i propagandy. To peryferyjne państwo nie należące do żadnych struktur zewnętrznych, nie posiadające żadnych sojuszy, a nawet...

 

Pod koniec ubiegłego roku, w Wydawnictwie Naukowym „Śląsk”, ukazała się niewielka książeczka dr. Andrzeja Krzystyniaka pt.: Zagadki śląskiej duszy. Jak na współczesne warunki śląskie, to pozycja bardzo ważna i niezwykła. Można powiedzieć, że to przełom, który prawdopodobnie nie zostanie zauważony.

Autor pisząc o duszy śląskiej, nie napisał najważniejszego, być może nie mógł, że dusza śląska,...

 

Od dwóch lat słyszymy: szczepionka i szczepionka i nic więcej, ale od kilkunastu dni mamy nowy temat i wszędzie słyszymy Putin, Putin i Putin. Jeszcze trochę, a nowonarodzone dzieci, zamiast płakać, też zaczną wołać Putin, Putin, Putin. I oczywiście nasze kochane media momentalnie podchwycą temat i zacznie się szukanie fachowców od tak niesamowitego zjawiska. I ruszą wywiady, i rozmowy, i bicie...

 

Odpowiedź na tytułowe pytanie zależy od stosunku człowieka do człowieka oraz do wzorców, które przekazał nam Bóg. Jeżeli prawdziwe działanie człowieka ma kierunek egoistyczny i oscyluje wyłącznie wokół swojej osoby, a normy społeczne nie mają na niego wpływu, jest chamem. Jeżeli natomiast jego myślenie zatacza szersze horyzonty, czuje się częścią wspólnoty i jest za nią odpowiedzialny, jest...

 

Nadchodzi czas próby. W tym okresie zazwyczaj nie my będziemy decydować o sobie, lecz zadecyduje to, co mamy w głowach i sercu – zadecydują imponderabilia i stopień gotowości do wspólnej obrony własnego interesu. Jeżeli chcemy, cokolwiek projektować, układać, tworzyć nie możemy zapominać jaką drogę przebyliśmy choćby w ostatnim wieku, bo to ona wyznaczyła jakość naszego kapitału społecznego,...