Pamiątki

Wiadomość dotarła do mnie rano, jej świadomość zaś na raty przez cały dzień.

Umarł Przemysław Gintrowski. Myślę sobie, że większość Polaków kojarzy go wyłącznie z piosenki ze „Zmienników”. Większość ze znającej całą podziemną, a później naziemną, lecz jednak niszową twórczość Gintrowskiego, wspaniałego kompozytora, muzyka i wokalisty mniejszości pewnie kojarzy głównie stare kasety. Sam, wychowany na „Pamiątkach”, nie mogłem do końca przekonać się do twórczości z lat 90-tych. Brakowało mi już tej siły i tych emocji. Po wielu latach sięgnąłem po „Tren”. Teraz jednak znów słucham „Pamiątek”. Słuchałem ich jeszcze z kasety, wydanej przez „Nową” i wziętej z małej półeczki z kasetami moich rodziców. Potem, słuchane już z kasety całkiem oficjalnej i legalnej, nie budziły może takich ciarek na plecach. Czasy się zmieniają, wiec dziś słucham po prostu mp3, nie mam pojęcia z jakiej zrobionych kasety czy płyty, jednak rozpoznaję każde słowo i każdy dźwięk. Kiedyś nie wszystko rozumiałem, kiedyś też inne piosenki budziły we mnie najwięcej emocji. Do dziś często chodziły za mną dźwięki i słowa „Posiłku” czy „Osłów i ludzi”. Jeszcze czymś innym było „Przesłuchanie anioła”. „Autoportret Witkacego”, kiedyś , chyba jeszcze przed odkryciem kasety rodziców usłyszany… w radiowej Trojce, która pod koniec lat 80-tych w audycji „Móżdżek po polsku” kabaretu Długi puszczała czasem takie perełki, jak piosenki Kaczmarskiego, Gintrowskiego czy nawet Stanisława Staszewskiego (tak, tak...) – dla mnie tu o wiele mocniejszy, niż w porywającym przecież wykonaniu Kaczmarskiego. Cały czas piszę o „Pamiątkach”, a przecież Gintrowski to też „Mury”, to też „Raport…”. Na żywo widziałem Gintrowskiego chyba tylko raz, bardzo dawno temu, w innym czasie i w innym kraju – na koncercie „Śpiewnik uliczny i domowy” w warszawskiej Sali Kongresowej. Gdy popatrzeć na kolejne lata, to przygnębiające wspomnienie. Na tym koncercie, wśród publiczności, widziałem ludzi, których spotykałem trochę wcześniej w ochockim Komitecie Obywatelskim. Roznosili ulotki, kleili plakaty, pomagali, jak tylko mogli. Wówczas mogli (a ja, jedenastolatek, jeszcze bardziej naiwnie, mogłem razem z nimi) przez chwilę wierzyć, że historia wreszcie oddaje im sprawiedliwość, że spełniają się ich sny o Polsce. Co z nich zostało widać w ostatnich wypowiedziach Gintrowskiego. Kończę pisać, a w słuchawkach „Kwestia smaku”. I cóż, teraz kusi się lepiej i piękniej, a nie ma już ani Herberta, ani jego największego interpretatora. Pamiętam, jak ucieszyliśmy się w naszym redakcyjnym gronie, gdy w jednym z wywiadów Gintrowski wymienił niepoprawnych wśród chętnie czytanych portali internetowych. Myślę, że teraz też nas czyta, więc niech wie, że pamiętamy.