Timeo Danaos... czyli o ksenofobii

Poruszony nieco tym, co się ostatnio działo i nadal dzieje w Londynie, Paryżu i Sztokholmie, postanowiłem uzupełnić swoją wiedzą o tym straszliwym, napiętnowania i wytępienia godnym zjawisku, jakim jest ksenofobia.

  Chciałem ją uzupełnić tam, gdzie uzupełniają swoją wiedzę wszyscy – no, prawie wszyscy ;-) – tj. w wikipedii. I trochę się zdziwiłem.

  W polskiej edycji wiki hasło „ksenofobia” liczy sobie... 9 wierszy. A bibliografia... 1 pozycję.

  W edycjach obcojęzycznych wierszy jest nieco więcej, ale i tak niewiele więcej treści.

  Dziwne, że to słowo, pochodzące z połączenia dwóch innych – ksenos (gr. obcy) i phobos (gr, strach), a oznaczające pewne zjawisko i pewną postawę tak znienawidzoną i potępianą przez wyznawców poprawności politycznej, jest w najbardziej masowej encyklopedii świata potraktowane tak zdawkowo. Czyżby był to przypadek? Chyba nie. Tym bardziej nie jest przypadkiem fakt, że hasło „ksenofobia” jest we wszystkich edycjach wiki, do których zajrzałem, pozbawione omówienia historycznego. Czyżby więc ksenofobia pojawiła się nagle, dopiero niedawno, co mógłby sugerować ten brak? Czyżby była związana z nacjonalizmem, co wprost sugeruje wiki? A może z tajemniczym plemieniem nazistów, czego wiki jeszcze nie sugeruje?

  Najbardziej znanym w naszym kręgu kulturowym manifestem postawy ksenofobicznej jest niewątpliwie fragment z „Eneidy” Wergiliusza, w którym poeta – w imieniu pewnego Trojańczyka, Laokoona – stwierdza, że boi się Danajów (tj. Greków) oraz darów, które przynoszą. Znający mitologiczną historię Troi wiedzą, że obawy te nie były bezpodstawne. Co prawda można powątpiewać w słowa Wergiliusza, którego dzieliło od upadku Troi tak ze 12 stuleci, ale przecież każdy uważny czytelnik Starego Testamentu może znależć tam sporo innych, wcześniejszych nawet od Troi, manifestacji ksenofobicznych. Antyk był pełen ksenofobii i ksenofobów, chociażby rodziców demokracji,  Greków, traktujących z dużym dystansem Persów, Żydów, a i siebie nawzajem. W historii ci, którzy nie traktowali obcych z należną im nieufnością, zwykle marnie kończyli, że powołam się na przykład ludów autochtonicznych obu Ameryk.

  Ksenofobia bowiem jest po prostu obawą przed obcymi, naturalną postawą człowieka wobec innych, nieznanych mu ludzi, pochodzącego z obcych stron, obcego plemienia, obcego kręgu kulturowego... Naturalną, powtarzam. Nawet dzisiaj traktujemy początkowo z dystansem tych, których nie znamy, a niekoniecznie tych, od których różni nas przynależność kulturowa, religijna lub rasowa. Murzyn czy Azjata będący naszym wieloletnim sąsiadem, będzie zapewne zasługiwał u nas na większe zaufanie niż pojawiający się znikąd rodak . Szczególnie, jeśli to wieloletnie sąsiedztwo było dobrym sąsiedztwem , a obcy, człowiekiem szanującym obyczaje gospodarzy i zabiegającym o ich tolerancją dla obyczajów własnych, a nie usiłującym narzucać im swoje.

  Termin „ksenofobia” stał się kolejnym słowem-wytrychem poprawności politycznej. I dlatego właśnie politporawni wikipedyści nie chcą nam dzisiaj podawać jego dokładnej, historycznej definicji.

  Czy więc wydarzenia w Londynie były aktem ksenofobii? Jeśli tak, to była to ksenofobia przybyszów wobec gospodarzy. Podobnie w Sztokholmie. Czy samobójstwo Dominique`a Vennera było aktem ksenofobicznym? Jeśli tak, to był to tragiczny, demonstracyjny akt ksenofobii skierowany przeciwko ksenofobii przybyszów. Przybyszów, którzy pojawili się we Francji masowo dopiero przed półwieczem.

  Czy rodziców przestrzegających dzieci przed ufnością wobec obcych też należy posądzać o ksenofobię? Oczywiście tę „złą” ksenofobię, którą definiuje wikipedia.