W hołdzie pamięci Polakom pomordowanym przez ukraińskich nacjonalistów (OUN-UPA) na Jasnej Górze 2020

Na Jasnej Górze w Częstochowie w dniu 5 lipca 2020 r. odbyły się uroczystości zorganizowane przez Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów (SUOZUN) z Wrocławia, Zarząd Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich (TMLiKPW) i Światowy Kongres Kresowian Co roku w tym czasie gromadzą się w duchowej stolicy naszego narodu tłumy Kresowian i sympatyków Kresów. Demoniczna pandemia koronawirusa nieco pokrzyżowała plany tegorocznego spotkania, ale i tak odbyły się i znów Dzieci Kresów stawili się w szerokim i zacnym gronie. Swój przyjazd już wcześniej zapowiedział minister Jan Józef Kasprzyk - Szef Urzędu d/s Kombatantów i Osób Represjonowanych. Zjazd odbył się pod Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej - Andrzeja Dudy.

Mszę świętą w Kaplicy Cudownego Obrazu celebrował ks. bp. Ignacy Dec senior ze Świdnicy z udziałem księży pochodzenia kresowego w intencji zamordowanych Polaków na Kresach Południowo Wschodnich II RP w czasie II Wojny Światowej przez obu okupantów niemiecko-sowieckich i ukraińskich nacjonalistów.

Bp Ignacy Dec podkreślił w kazaniu, że warunkiem pojednania jest przyznanie się do winy i poznanie prawdy historycznej także o zbrodniach. Przypomniał, że historia jest nauczycielką a powrót do niej warunkiem wyciągania wniosków na dzisiaj i na przyszłość: „Jeśli dzisiaj mówimy o tych bolesnych wydarzeniach to nie po to, aby drażnić potomków osób odpowiedzialnych za te zbrodnie, nie po to, aby odnawiać dawne rany, ale po to, by nie zamazywać prawdy, gdyż prawda jest warunkiem wzajemnego przebaczenia i pojednania, bez prawdy nie możemy budować dobrych stosunków między narodami. Prawda jest warunkiem podejmowania dzieł miłości i jest drogą do zbawienia. [...] Wracamy do historii, by poznać prawdę nawet tę najtrudniejszą i najboleśniejszą nie po to, by nienawidzić, żeby wzywać do odwetu, to byłoby zaprzeczeniem Ewangelii, trzeba przebaczyć i iść dalej w zgodzie ku lepszej wspólnej przyszłości.”

Biskup Dec podkreślił, że w czasie II wojny światowej bardzo wyraźnie miało miejsce deptanie Bożych przykazań: „gdy dopuszczano się czynów ludobójstwa”. Mówił jasno i klarownie: „Tak też się działo na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej. Szukamy dzisiaj drogi pojednania, ale warunkiem pojednania jest przyznanie się do winy, do grzechu. [...] badanie prawdy o przeszłości należy zostawić historykom i nie trzeba ulegać tym, którzy mówią: zostawmy to, nie kłóćmy się o historię, nie rozgrzebujmy tragicznych wydarzeń i nie odnawiajmy ran”.

I dodał znów jednoznacznie: „Przy takim podejściu, można by powiedzieć: zostawmy Jezusa, skończmy z chrześcijaństwem, nie przejmujmy się Kościołem, a my mówimy: historia jest nauczycielką życia, historia jest naszą nauczycielką, dlatego wracamy do niej, aby się z niej uczyć, by nie powtarzać błędów, by dowiadywać się, do czego prowadzi życie pozbawione szacunku do Bożego prawa.”

Dwie Tablice Pamięci przy Kaplicy Pamięci na Jasnej Górze

Po zakończonej mszy św. zgodnie z zapowiedziami w programie uroczystości, udano się do Tablic Pamięci, które ufundowane zostały przez organizatorów uroczystości i umieszczone przy Kaplicy Pamięci na Jasnej Górze. Pierwsza Tablica poświęcona żywej pamięci Sprawiedliwym Ukraińcom, którzy udzielili swoim polskim sąsiadom pomocy i schronienia. Wspomnienia świadków mówią o ponad tysiącu przypadkach wśród Ukraińców, którzy w dobie szalejącego ludobójstwa wołyńsko-małopolskiego zaryzykowali życie swoje i bliskich, ratując Polaków. A druga Tablica w hołdzie pamięci Polakom zamordowanym przez ukraińskich nacjonalistów na Wołyniu i Małopolsce Wschodniej w latach 1939-1947.

O godz. 11.00 przy Tablicach Pamięci, Prezes Szczepan Siekierka przywitał parlamentarzystów oraz Ministra Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Pana Jana Józefa Kasprzyka. Nasępnie poprosił Ministra Jana Józefa Kasprzyka i przedstawiciela rodzin zamordowanych do odsłonięcia i poświęcenia pierwszej Tablicy Pamięci. Po czym Szczepan Siekierka poprosił bp Ignacego Deca, Prezesa SUOZUN Andrzeja Siekierkę oraz Janinę Półtorak i Adama Kiwackiego członków Zarządu TMLiKPW do odsłonięcia i poświęcenia drugiej Tablicy Pamięci. Po osłonięciu Tablic złożone zostały wieńce i kwiaty, a Prezes Szczepan Siekierka poprosił o modlitwę i apel poległych.

Inicjatorem odsłonięcia na Jasnej Górze tablic poświęconych tym, którzy zostali bestialsko zamordowani i nielicznym Ukraińcom, którzy pomagali Polakom jest właśnie Szczepan Siekierka. Wzruszony, 92-letni prezes uznający odsłonięcie tablic za „życiowe osiągnięcie”, powiedział: „Dla osiągnięcia tego celu bardzo ciężko pracowałem wraz z innymi kolegami z Kresów Wschodnich ponad 30 lat. Udało nam się zebrać ponad 20 tysięcy relacji świadków od żywych, którzy przeżyli tą straszną tragedię.”

Z tej okazji o konieczności prawdy, która wyzwala i leczy, mówiła także Danuta Skalska, rzecznik Światowego Kongresu Kresowian, odznaczona dziś medalem Pro Patria. W swym wystąpieniu podkreśliła: „My oddajemy hołd, tym którym ten hołd się należy, ale równocześnie dopinamy się o ukaranie winnych zbrodni i nie propagowanie OUN-UPA, w ogóle banderyzmu po wschodniej stronie granicy.”

Otwarte Forum Kresowe w Sali św. Jana Pawła II

Po zakończeniu drugiej części uroczystości uczestnicy, udali się do Sali św. Jana Pawła II na dalsze obrady i spotkanie. Tam miały miejsca powitania po nazwiskach wszystkich parlamentarzystów, ministrów, wojewodów, prezydentów miast, przedstawicieli Wojska Polskiego oraz przybyłych Organizacji Kresowo Kombatanckich, harcerzy, młodzież i poczty sztandarowe.

Do uczestników uroczystości specjalny list skierował Prezydent RP Andrzej Duda, który napisał: „Ludobójcze czystki etniczne na Kresach Południowo-Wschodnich są jednym z najtragiczniejszych rozdziałów w historii najnowszej naszej Ojczyzny. Masowe mordy, popełnione na bezbronnych cywilnych mieszkańcach, doprowadziły do zagłady polskich społeczności lokalnych i starły z powierzchni ziemi setki miejscowości. Ci, którym dane było ocaleć, zmuszeni byli opuścić rodzinne strony i szukać dla siebie nowego, bezpiecznego miejsca do życia na innych ziemiach. Wygnańcy nieśli przez pół wieku pamięć o strasznym losie, jaki spotkał ich bliskich i sąsiadów, a o którym powojenny reżim komunistyczny nie pozwalał głośno mówić. To dzięki nim prawda o zbrodniach i pamięć o ofiarach przetrwały w domowej tradycji, wspomnieniach, pamiątkach – pełnych cierpienia, lecz bezcennych i kryjących zobowiązanie na przyszłość”.

Do zgromadzonych na Jasnej Górze zwróciła się w specjalnym liście także Marszałek Sejmu Elżbieta Witek, która podkreśliła, że: „Wołyń wciąż pozostaje symbolem okrucieństwa i bezwzględności ukraińskich organizacji nacjonalistycznych. Ludność polska doświadczyła niewymownego cierpienia. Mimo terroru i antypolskiej postawy, wśród Ukraińców byli także i ci, którzy mieli odwagę przeciwstawić się przemocy, którzy potrafili zachować człowieczeństwo. Wielu zapłaciło za to najwyższą cenę. Dziś oddajemy cześć nie tylko ofiarom, ale także bohaterskim Ukraińcom”.

Podczas uroczystości wręczono także medale Pro Patria osobom zasłużonym w kultywowanie pamięci o ludobójstwie na Kresach. Prezes Szczepan Siekierka poprosił odznaczonych po nazwisku, do ustawienia się na scenie w kolejności w celu otrzymania Medalu PROPATIA, a do wręczenia poprosił Pana Ministra Jana Józefa Kasprzyka.

Z tej okazji szef Urzędu Kombatantów i Osób Represjonowanych powiedział: „Dzisiejsza uroczystość odsłonięcia tablic w tym miejscu najważniejszym dla Polski, na Jasnej Górze jest wyrazem tego, że pamiętamy, czyli realizujemy to przesłanie, o którym tak często mówił Jan Paweł II, że aby budować tożsamość narodu, aby budować współczesność, aby myśleć i marzyć o przyszłości, trzeba pamiętać, bo pamięć to fundament, bez pamięci nie jesteśmy w stanie funkcjonować jako naród. Ta dzisiejsza uroczystość jest urzeczywistnieniem tego, że pamiętamy o ofiarach zbrodni dokonanej na Wołyniu w latach 1943-1947.”

I dodał: „[...] z jednej strony czcimy tych, którzy w sposób straszny, bestialski, okrutny, nieznany wcześniej w dziejach zostali zamordowani tylko dlatego, że byli Polakami w imię obłędnej ideologii, ale z drugiej strony oddajemy cześć i hołd tym Ukraińcom, którzy wówczas zachowali człowieczeństwo, którzy pomogli swoim braciom, sąsiadom, Polakom, często ryzykując i często tracąc swoje życie”.

W dalszej części Prezes Szczepan Siekierka poprosił Panią dr Elżbietę Kocowską oraz Michała Siekierkę do wygłoszenia referatów. Po wygłoszonych referatach Szczepan Siekierka poprosił Kresowe Forum Otwarte, jak zawsze o krótką, merytoryczną dyskusję, a członków Komisji Wniosków do opracowanie uchwał. Po przedstawieniu uchwał Szczepan Siekierka poprosił uczestników o głosowanie, po czym wszystkim podziękował za udział w uroczystościach i poprosił o odegranie Hymnu Państwa Polskiego. Pielgrzymka i spotkanie Kresowian na Jasnej Górze 2020 dobiegło końca.

P.S.

Powyższy program uroczystości w hołdzie pamięci Polakom pomordowanym przez ukraińskich nacjonalistów (OUN-UPA) na Jasnej Górze 2020 r., otrzymałem 27 czerwca od Pana Wiesława Tokarczuka z Krakowa za co jestem niezmiernie wdzięczny. Skorzystałem też z notki o Uroczystościach na Jasnej Górze, opublikowanej przez KAI.