Obłędne teorie czy nieuczciwe polemiki ?

Nie milkną spory wokół koncepcji historii alternatywnej, które przybierają niezbyt mądre formy.

Jest rzeczą widoczną jak na dłoni, że niektóre polemiki z twórcami koncepcji historii alternatywnej, najczęściej odnoszących się do ewentualnego sojuszu z III Rzeszą są nieuczciwe. I to z paru względów. Popatrzmy na typowy zarzut:

"Sprzymierzyć się w mordowaniu Żydów ?"

Już na pierwszy rzut oka, zanim zacznie się czytać, tę nieuczciwość widać. Przecież autorzy koncepcji historii alernatywnej po to poszukują alternatywnego rozwiązania, by pokazać możliwość uniknięcia scenariusza, jaki został zrealizowany, a więc m.in. właśnie uniknięcia mordowania Żydów. Mordowanie Żydów miało miejsce w latach 40-tych, a możliwość zawarcia sojuszu przypadłaby na lata 30-te. W realnej historii zrealizowany scenariusz doprowadził m.in. do mordowania Żydów, podczas gdy scenariusz alternatywny zakłada zapobieżenie wojnie a więc i zakłada, że do mordowania Żydów by nie doszło. Efekt motyla.

Nie sądzę, że Hitler byłby tak głupi, by na terytorium sojuszniczej Polski j a w n i e zakładać obozy zagłady, a u siebie z pewnością ich by nie zakładał. Warto też pamiętać, że Auschwitz powstatał w trakcie wojny i był pierwotnie przeznaczony dla Polaków. Pomysł z eksterminacją Żydów pojawił się dopiero później.

Takie rozumowanie jest niebezpieczne, bo zakłada skrajny determinizm, któremu zaprzecza efekt motyla. Jeżeli ktoś stawia tego typu zarzuty, to idąc tym tropem można by zarzucić przedwojennym polskim politykom, że wybierając ówczesny scenariusz, przyczynili się do holocaustu. A weźmy przykład współczesny. Czyż nie jest zasadne stwierdzenie, że głosujący na Platformę przyczynili się do katastrofy smoleńskiej i wybuchu konfliktu na Ukrainie ?

Amerykańscy politolodzy korzystają z modeli matematyczno-fizycznych do tworzenia alternatywnych scenariuszy historii, bo takie scenariusze wychodzą z twardych danych historycznych i pokazują możliwe konsekwencje wcześniej podjętych decyzji. Jest to świetna metoda symulacji, bardzo przydatna przy podejmowaniu decyzji w warunkach wyboru scenariuszy aktualnych, w których przypadku nie dysponujemy znajomością wszystkich faktów, więc historia alternatywna może tu być wysoce użyteczna, wskazując na możliwe konsekwencje rozmaitych wariantów decyzyjnych.

Tymczasem polskie dyskusje nie są oparte na jakichkolwiek sformalizowanych procedurach i ograniczają się do czystej gadaniny, pozbawionej podstaw metodologicznych..