Gitara...

Mariom dedykuję...

- Wyrzucę to cholerstwo ! Na śmietnik wyrzucę !
Niósł się po tonącym w półmroku korytarzu akademika krzyk i dziwne pobrzękiwanie...
- Ooooooo, Józuś znów wkurzony, pewnie przynapity - wspinając się po schodach poznaliśmy głos kolegi z Akademii Sztuk Pięknych. Za chwilę go ujrzeliśmy – stał oparty o ścianę z niemiłosiernie skrzywioną miną, jedną ręką masując okolice żeber, a drugą szarpiąc za zerwany pasek pobrzękującej na posadzce gitary...
- Józuś, co ci ??
- A jakaś (tu poleciała wiązanka pod adresem nieznanej mamusi i jej prowadzenia się) znów ukradła żarówkę, potknąłem się na schodach i się nadziałem. Na to – zaszurał znów gitarą.
- Ty poważnie chcsz ją wyrzucić ??? – spytałam.
- Noooooo, poważnie !
- To daj mi ją !
- A bierz ! – wręczył mi pasek, wykręcił się na pięcie i poszedł postękując w stronę schodów...

I tak stałam się posiadaczką gitary, pierwszej własnej w życiu.... To był całkiem dobry czeski instrument o nośnym ale miękkim brzmieniu. Nic, że fabryczna. Od dawna miałam na nią oko bo dobrze stroiła i menzura pasowała mi do ręki ale Józek nie chciał się z nią rozstawać. Nie chciał również wymienić metalowych drutów na porządne struny.
Kupiłam i wymieniłam. I wtedy usłyszałam jej prawdziwe brzmienie – aksamitne, szlachetne jak na jej „plebejskie” pochodzenie tony, niosące się daleko i miłe dla ucha.

...Grać nauczyłam się jako dziecko. W domu mieliśmy lutnię, którą uciekający w 1945 r. z Gdańska Niemcy zapomnieli zabrać opuszczając mieszkanie i tak stała się pierwszym ruchomym inwentarzem moich Rodziców. Pamiętam ją jak dziś – miała piękny złocisty kolor, zgrabną rzeźbioną główkę i misternie wykonaną rozetkę. I co najważniejsze - miała komplet strun. Na niej się wprawiałam, próbowałam chwytów „na ucho” ale niestety dźwięki uciekały przez szpary rozeschniętego pudła rezonansowego. Gdy zaczęłam naukę w szkole muzycznej znalazł się lutnik, który posklejał pałąkowate listwy i wreszcie tony z muśniętych palcami strun, wpadając do środka nie uciekały już szczelinami. Wirowały tam nabierając mocy i barwy by w końcu trafić do ucha....

Co stało się z lutnią ? Trafiła do muzeum, choć właściwie to wiem tylko tyle, że wyjeżdżając z Polski przekazałam ją muzeum. Może jest eksponatem, a może... rozpadła się pokryta kurzem zapomnienia w muzealnym magazynie ? Nie wiem...

Moja pierwsza własna gitara, ta józkowa... właściwie to tylko ja miałam do niej szczęście, w innych rękach zamieniała się w łamacza żeber. Józkowi podczas „nadziania się” na ciemnych schodach pękły 2 żebra. Potem wypożyczona znajomemu na jakąś domową imprezkę, w analogicznych okolicznościach i z analogicznym skutkiem poturbowała go ale incydent ten i dla niej zakończył się tragicznie - skończyła doszczętnie zgnieciona jego spadającym ze schodów ciałem. Pozostał tylko stary pasek i wspomnienie jej pięknego brzmienia, pieszczącego i ucho, i duszę...

Dusza...

Tak jakoś dziwnie się składa, że gdy myślę o jakimś instrumencie muzycznym, to zawsze uporczywie narzuca mi się asocjacja z... duszą ludzką. Każdy człowiek ma duszę, każdy instrument też ma duszę. Jeden zamkniętą w drewnianym kołku przekazującym drgania z górnej deki na dolną, inny w kawałku trzciny, nawet taki kocioł obciągnięty psią skórą ma duszę, zaklętą w pałeczkach uderzających w jego membranę. A gitara ? Gdzie ma duszę lutnia lub gitara, które poza kołkami do strojenia innych nie posiadają, stroika nie mają, pałki nie służą do wydobywania z nich dźwięku ?..... A co gdy z jednego instrumentu korzysta kilku wykonawców i w rękach każdego brzmi on inaczej ? Moja gitara w rękach Józka brzmiała po józkowemu, gdy grał na niej ktoś inny brzmiała niby tak samo ale tylko niby. Gitara Segovii, Elvisa, Lenona... czy brzmią tak samo w innych rękach ? Gdzie mają duszę organy kościelne ? Dlaczego słuchając jednego wykonawcy i jego instrumentu przystajemy, słuchamy i idziemy dalej jakby nigdy nic, bez wrażeń, bez żadnego śladu w pamięci, a innego moglibyśmy słuchać bez końca, wracamy do niego, szukamy kolejnych nagrań ?

Musiałam sporo lat przeżyć i na ich przestrzeni musiało wydarzyć mi się to wszystko co się wydarzyło, musiałam spotkać w swym życiu wszystkie te osoby, które spotkałam, niektóre z nich w jakiś sposób miały i mają swój udział w nim. Musiałam dotknąć wielu instrumentów muzycznych by mogła powstać ta opowieść, bym podczas jej pisania odkryła coś... Nie wiem – dla siebie tylko, może dla innych też... Może takiego odkrycia dokonali przede mną inni ?...

Każdy instrument ma duszę ale.... dopóki człowiek nie dotknie jej swoją, nie tchnie w nią życia, będzie martwa.
Ot, i cała tajemnica...

___________
Z cyklu „Tajemnice instrumentów” by contessa
http://niepoprawni.pl/blog/1792/harfa
http://niepoprawni.pl/blog/1792/kontrabas
Foto: pamietnikgitarzysty.wordpress.com