Kontekst smoleński

Jeżeli komuś powiem, że kupiłem zamek, to ten ktoś, o ile nie będzie dobrze zorientowany w mojej sytuacji życiowej, nie będzie wiedział, co mam na myśli, mimo że to brzmi po polsku całkiem poprawnie. Brakuje bowiem kontekstu.

Jeżeli zmodyfikuję wypowiedź precyzującą kontekst i powiem komuś, że kupiłem zamek i zaangażowałem świetnego projektanta wnętrz, albo że kupiłem zamek i dodam parę słów o fali włamań w okolicy, to wtedy będzie jasne o co mi chodzi w obu przypadkach.

"Katastrofa smoleńska" jest takim własnie "zamkiem". Wychodząc od zera, jako pierwsze zadanie wyznaczamy sobie zbadanie kntekstu "katastrofy smoleńskiej" - tzn. kontekstu polityki ( bo śmierć ponieśli ludzie zaangażowani w różne formy polityki) wewnętrznej i polityki zewnętrznej, by zrozumieć, gdzie należy szukać odpowiedzialnych bo choć bezpośrednich dowodów nie posiadamy ( i tu mamy kolejne clou - powody dla których ich nie mamy) to właśnie kontekst wskazuje gdzie ich szukać.

Ten kontekst polityczny pozwala nam wybrać - z dwóch mozliwości - przypadkowej katastrofy albo zamachu - wersję bardziej prawdopodobną. I nie jest ważne z tego punktu widzenia, czy naprawdę kupiłem ten zamek i czy naprawdę katastrofa smoleńska się zdarzyła. Ważna jest sama gramatyka tego ciągu wydarzeń.

Weźmy choćby tak prosty element kontekstu jakim jest awans generalski szefa BORu. Awans mógł mieć dwa sensy - albo był nagrodą za dobre wypełnianie obowiązków służbowych albo był łapówką za milczenie i współpracę. Milczenie w jakiej kwestii i współpracę w jakiej kwestii ? Wstawiamy ten element do kontekstu i już wiemy, ktory cel ten awans realizował.

Następnie bierzemy pod lupę elementy prawne - sprawdzamy, czy był to lot cywilny czy wojskowy/państwowy i sprawdzamy jak został zakwalifikowany w umowie między stronami. Lot był oczywiście państwowy a został zakwalifikowany w sposób niezodny z konwencją. Kolejne pytanie - dlaczego ?

I w ten sposób analizowany element po elemencie kontekst i wydarzenia naprowadzają nas w pewnym kierunku.
Można by przyjąć, teoretycznie, że jakiś element z wydarzeń smoleńskich jest przypadkowy, jest być może błędem. Jednakże nagromadzenie takiej ilości przypadkowych wydarzeń czy też błędów wykracza poza ramy czystej przypadkowości i kłóci się z regułami prawdopodobeństwa. Mogłoby też być i tak, że jeden wcześniej popełniony błąd generuje cały ciąg kolejnych błędów, ale to też byłby mało prawdopodobny acz wielce wymwny i kompromitujący splot wydarzeń.