Pięć kroków

Społeczeństwo ludzkie to ciągły przepływ środków, informacji, emocji. Zasady współżycia społecznego sprawiają, że istnienie w ramach tego społeczeństwa wiąże się z ciągłą wymianą powyższych czynników. Inaczej sprawa ma się w społeczeństwach silnie zinstytucjonalizowanych, a najbardziej widocza różnica zauważalna jest na styku obywatel-państwo.
Policjanci powinni łapać złodziei, lekarze leczyć ludzi, urzędnicy powinni pomagać radzić sobie z formalnymi wymogami stojącymi przed każdym obywatelem państwa. Patrząc na współczesne państwo nie można jednak uciec od wrażenia, że państwo dokłada wszelkich starań, by sprowadzić obywatela do poziomu trędowatego, z którym kontakt zostanie ograniczony do minimum, a sam zainteresowany w oczach sformalizowanych instytucji państwowych zostanie odhumanizowany i potraktowany jak następny element układanki, bezpostaciowy numer, nic nie znacząca liczba.

Jak dokonać takiej sztuki, kiedy na styku państwo-społeczeństwo łącznikiem wciąż jest człowiek ? Jak odhumanizować urzędników państwowych, instytucje i ludzi mających z założenia działać na korzyść obywatela. ? Część psychologów twierdzi, że odhumanizowanie człowieka nie jest trudne. I to jest fakt. Aby całkowicie podporządkować sobie jednostkę i skłonić ją nawet do skrzywdzenia drugiej jednostki potrzebne jest jedynie 5 kroków:

1. podział na lepszych i gorszych
2. autorytet i stosowanie się do rozkazów
3. dehumanizacja wroga
4. decyzja o zaangażowaniu się lub pozostaniu biernym
5. eksterminacja wroga

Poniżej przedstawię moją (dla wielu pewnie kontrowersyjną) analizę współczesnego państwa i jego stosunku do obywatela w ujęciu tych 5 kroków właśnie.

1. Od wielu lat każdy urzędnik państwowy postawiony jest w roli kogoś, kto stoi wyżej w hierarchii od petenta. Policjant czuje się ważniejszy od zwykłego obywatela, urzędnik w urzędzie od petenta, pracownik społeczny od wizytowanej rodziny, lekarz od pacjenta itp. Pierwszy krok wydaje się w 100% spełniony (choć oczywiście ktoś mógłby mieć zastrzeżenia, że to poprostu specyfika pracy, ale o tym za chwilę).
2. Stosowanie się do rozkazów realizowane jest we współczesnym świecie za pomocą prawa, paragrafów określających odpowiedzialność urzędnika za własne działania. A właściwie coraz częściej brak takiej odpowiedzialności. Spełnia to dwojaką rolę: legitymizuje działania urzędnika, jednocześnie pogłębiając podział i niejako odhumanizowując przeciwną stronę. Stojący po drugiej stronie petent, pacjent, obywatel jest osobnikiem niższej kategorii, pomimo teoretycznych obowiązków w przypadku ich nie spełnienia nie czeka nas żadna, lub niewielka kara.
3. Dehumanizacja we współczesnym świecie realizowana jest za pomocą systemów punktowych, czyli systemu kar i nagród, czy kija i marchewki, jak kto woli. Nad systemem punktowym warto się na chwilę zatrzymać, ponieważ wielu osobom wydaje się, że to poprostu idiotyczne pomysły, jednak wprowadzenie takiego mechanizmu ma w założeniu dehumanizację strony, na rzecz której teoretycznie urzędnik działa.

   Przyjrzyjmy się kilku najbliższym człowiekowi zawodom: lekarzowi, policjantowi i urzędnikowi.

   • Wprowadzenie systemu punktowego w policji doprowadziło w krótkim czasie do kuriozalnych sytuacji. Pracownicy monitoringu miejskiego zaczęli wyszukiwać osoby przechodzące na czerwonym świetle, zamiast poszukiwać osób agresywnych, ponieważ łatwiej uzyskać punkty za takie przewinienia. Policjanci drogówki wzięli się ochoczo za łapanie obywateli przekraczających prędkość, zamiast piratów drogowych: łatwiej zebrać punkty i nie trzeba się narażać. Policjanci szeregowi łapią studentów z puszką piwa, zamiast urządzających burdy grupy skinów czy karków z siłowni: taka sama zasada. Obywatel przestaje być obywatelem, a staje się źródłem punktów, za które otrzeymuje się pieniądze.
   • Środowisko lekarskie zostało postawione w kuriozalnej sytuacji. Z jednej strony system punktów edukacyjnych (polecam przeczytać ten tekst: http://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/312526,nie_sprawdzil_sie_system_punktowy_dla_lekarzy.html ), z drugiej strony przed punktami za jednostki chorobowe. Każda choroba ma przypisaną pewną jednostkę chorobową z przypisaną do niej liczbą punktów za leczenie i diagnostykę. Dodatkowo szpital lub lekarz danej specjalizacji może leczyć jedynie z zakresu jednostek chorobowych przypisanych do jego specjalizacji. Efektem takiego systemu jest np to, że szpital specjalistyczny np okulistyczny nie może leczyć zapalenia płuc, ponieważ NFZ za to nie zapłaci, dokładnie taka sama sytuacja jest w przypadku lekarzy: reumatolog nie może leczyć przeziębienia itp. (to tylko przykłady, nie związane z rzeczywistością, ale chodzi o zasadę działania tego mechanizmu) Dodatkowym efektem jest kompletne rozwalenie statystyki medycznej, ponieważ szpitale nagminnie wpisują w kartach pacjentów nie jednostki chorobowe, które faktycznie występują podczas rozpoznania, ale takie (choć zbliżone) za które zapłaci NFZ, najlepiej jak największą liczbę punktów. Tu dobrze, by wypowiedział się jakiś lekarz (w komentarzach), jak to wygląda. Powoduje to zawężenie statystyki do wartości dyskretnych (ale nie rzetelnych diagnoz). Wskutek czego nie ma już w tym momencie możliwości określenia ile osób choruje na jakie choroby, ponieważ statystyki są przekłamane u postaw. Pacjent staje się nie człowiekiem, a numerkiem - jednostką chorobową, za którą NFZ płaci odpowiednią kwotę.
   • Urzędnicy również dostają punkty za obsługę petentów. Jednak chciałbym raczej rozwarzyć potencjalną sytuację (a kto wie, może już tak jest) dotyczącą nowej ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinach. Mają powstać powiatowe grupy "szybkiego reagowania", które będą przeciwdziałały przemocy. Jak łatwo sobie wyobrazić, każdy przypadek zapewne będzie określony odpowiednią liczbą punktów. Bicie dziecka: 10, bicie żony: 3, znęcanie się nad psem: 7 itp... O ile na początku można założyć, że urzędnicy tacy znajdą ileś takich "patologii" (rozmyślnie w cudzysłowie, ale o tym za chwilę), to po pewnym czasie, jak już je zlikwidują, stołków przecież nie stracą. Zaczną się rozglądać, za co najłatwiej zebrać kolejne punkty, za co dostaną kolejne pieniądze. W powiązaniu z prawną bezkarnością za skutki swoich decyzji, łatwo przewidzieć ciąg dalszy. I tutaj system punktowy powoduje odejście od służby człowiekowi i sprowadza go do roli źródła punktów zarobkowych.
4. Decyzja o zaangażowaniu się w taki system opiera się na stosunku pracy. Jeśli akceptujesz nasze warunki: wykonujesz to, co ci każemy, jeśli nie, droga wolna, jest 500 osób na twoje miejsce.
5. Eksterminacja jest skutkiem zastosowania w życiu powyższych 4 punktów i realizowana jest poprzez wiele mechanizmów. Morderstwo w odmoralnionym wydaniu (eutanazja, aborcja) możliwe jest tylko po zniszczeniu zasad moralnych, w naszej kulturze nierozerwalnie związanych z wiarą chrześcijańską, która upodmiatawia jednostkę, dając jej pewną pulę niezbywalnych praw, jako Dziecku Bożemu, od poczęcia aż do naturalnej śmierci. Rezygnacja z tych praw powoduje zatracenie podstawowych hamulców moralnych, które w ekstremalnym wydaniu nasi dziadkowie i ojcowie obserwowali w czasach wojen i wszelkich konfliktów. Inną metodą eksterminacji może być wykluczenie społeczne (nie masz dowodu osobistego, jesteś nikim, żyjesz poza nawiasem społeczeństwa, nie zarabiasz odpowiednio: nie dostaniesz kredytu itp)

To tylko 5 kroków.

Jednak historia pokazuje, że więcej okrucieństw w historii ludzkości dokonanych było z powodu posłuszeństwa, niż nieposłuszeństwa. Nasze państwo dawno tych pięć kroków dokonało. Teraz każdy z nas musi odpowiedzieć sobie na pytanie, czy również chce wykonać te 5 "drobnych kroczków", czy zmienić (jak, pozostawiam inwencji twórczej) istniejący system ?

Ku zastanowieniu. Pozdrawiam.