Co by było, gdyby?

„ŻEBY KOGOŚ DO CZEGOŚ ZAPALIĆ, TRZEBA SAMEMU PŁONĄĆ”

Od jakiegoś czasu sentencja ta chodzi po mojej głowie i przywołuje refleksje. Dopasowuję przeróżne, znane mi sytuacje z dziejów naszej ojczyzny do „przypisanych” do nich ludzi.

W zasadzie, każde ważne wydarzenie, każda akcja istotna dla społeczeństwa, ma swojego inicjatora.

To on, siłą swojej wiary i werwą czynu, rozbudza zapał i ochotę współdziałania także u innych.

Już 1 września. Kolejna tragiczna dla Polski rocznica. Znowu pochylą się narodowe sztandary przed pomnikami bohaterów i ofiar tamtej wojny.

Kiedy wybuchła, ludzie przeżyli szok. Tym większy im szybciej postępowała wroga armia, zagarniając coraz to większe połacie naszego terytorium.

Z niecierpliwością i nadzieją wypatrywano polskich samolotów, by zatrzymały nacierających Niemców.

Z wiarą wsłuchiwano się w niesione falami radiowymi komunikaty o sukcesach poszczególnych oddziałów i dzielnej obronie polskich twierdz.
Oczekiwano stanowczego odporu, bo przekonanie o sile polskiego oręża było w narodzie powszechne.

Zagraniczne gwarancje podtrzymywały nadzieję, że kwestią czasu jest zatrzymanie wroga i unieszkodliwienie go.

Bo z nami jest marszałek Śmigły Rydz – śpiewano:

„Naprzód, żołnierze stara wiara, młode zuchy.
Za Śmigłym-Rydzem pomni jego w boju chwał,
On nas wywiedzie cało z każdej zawieruchy,
Sam Komendant, sam Komendant nam go dał,
Sam Komendant, sam Komendant,
Nam go na Wodza dał!

Marszałek Śmigły-Rydz, nasz drogi, dzielny Wódz,
Gdy każe, pójdziem z nim najeźdźców tłuc.
Nikt nam nie ruszy nic, nikt nam nie zrobi nic,
Bo z nami Śmigły, Śmigły, Śmigły-Rydz!

W brzasku wolności w krwi i ogniu nam przewodził.
Zwycięskim szlakiem do Kijowa wiódł nas bram.
Jak szeregowiec z piechurami w piachu brodził,
Dobry przykład dobry, przykład dawał nam,
Dobry przykład, dobry przykład, zawsze dawał nam”

Nie bez powodu tak śpiewano, bo opinię Marszałek miał doskonałą.
Pisana przez samego Józefa Piłsudskiego:

„…Pod względem charakteru dowodzenia: Silny charakter żołnierza, mocna wola i spokojny, równy opanowany charakter. Pod tymi względami nie zawiódł mnie ani w jednym wypadku. Wszystkie zadania, które mu stawiałem jako dywizjonerowi czy dowódcy armii, wypełniał zawsze energicznie, śmiało, zyskując w pracy zaufanie swoich podwładnych, a rzucałem go zawsze podczas wojny na najtrudniejsze zadania. Pod względem mocy charakteru i woli stoi najwyżej pośród generałów polskich.

Z podwładnymi jest równy, spokojny, pewny siebie i sprawiedliwy. Natomiast co do otoczenia własnego i sztabu – kapryśny i wygodny, szukający ludzi, z którymi by nie potrzebował walczyć lub mieć jakiekolwiek spory.
W pracy operacyjnej ma zdrową, spokojną logikę i uporczywą energię do spełniania zadania. Śmiałe koncepcje go nie przerażają, niepowodzenia nie łamią.
Szybko zyskuje duży wpływ moralny na podwładnych. Piękny typ żołnierza, panującego nad sobą i mającego silną dyscyplinę wewnętrzną.
Pracuje zawsze dla rzeczy nie dla ludzi. Pod względem objętości dowodzenia: Polecam każdemu dla dowodzenia armią.

Jeden z moich kandydatów na Naczelnego Wodza.

Bałbym się dla niego dwóch rzeczy: 1) że nie dałby sobie rady w obecnym czasie z rozkapryszonymi i przerośniętymi ambicjami generałami i 2) nie jestem pewien jego zdolności operacyjnych w zakresie prac Naczelnego Wodza i umiejętności mierzenia sił nie czysto wojskowych, lecz całego państwa swego i nieprzyjaciela..”

17 września – nóż w plecy. Sowieci zaatakowali od wschodu.

Nasz ówczesny rząd i marszałek Edward Śmigły-Rydz, dobrze wiedzieli, że Zachód zawiódł.

„Ewakuacja” z ogarniętego wojną kraju, choćby nie wiem jak uzasadniona, stała się przyczyną wielu dramatycznych decyzji , które podejmowano zarówno na polach bitew, jak i w prywatnych polskich domach.

Zastanawiam się, co by było, gdyby rząd nie opuścił kraju, a Marszałek Śmigły-Rydz dowodził obroną do końca?

Zapewne nie byłoby Katynia, chociaż trudno mieć nadzieję, że tamci oficerowie przeżyliby wojnę.

Wielu z nich zginęłoby w walce. Może nawet wszyscy?

Rząd na uchodźstwie nie miał łatwego życia. Waśnie i nieporozumienia, a nawet konflikty dzieliły jedność. Rozmaite podejście do zaistniałych faktów nie dawało szans na wspólne działanie.

Rola Sikorskiego względem odstąpienie Stalinowi wschodnich województw jest mocno zadziwiająca.

Jego tragiczna śmierć obniżyła znacznie i tak już coraz bardziej lekceważoną pozycję Rządu RP.

Kiedy ponad głowami Polaków armie alianckie dogadywały się co do powojennego ładu, powszechne już było odczucie niewielkiej rangi przypisywanej polskiemu Rządowi.

Świadomość tego,nie przysparzała mu respektu zarówno w kraju, jak i wszędzie zagranicą.

Coraz silniejsza była pozycja stalinowskich przybocznych – komunistycznych polskich sprzymierzeńców, z których wkrótce, Stalin utworzył podległy sobie rząd lubelski.

Krwawiąca Warszawa, która nie doczekała się w sierpniu 44 roku spadochroniarzy Sosabowskiego, była niczym wyrzut sumienia.

Chłopcy, szykując się do lotu nad Warszawę, załadowywali swoje kieszenie pociskami do karabinów, co przy nieszczęsnym lądowaniu w Arnhem, przyczyniało się do komplikacji podczas skoków.

Oszukano ich. Nie wylądowali w Polsce.

Na cmentarzu w Holandii, opiekun nekropolii zapytany parę lat temu o ich groby, odpowiedział: A, to są jacyś Polacy!

„Jacyś Polacy!”

Jeden z nich, umierając, rzekł do holenderskiej dziewczyny:

Zabierz moją miłość do Polski!
Zabierz ją do mojego kraju, do mojej rodziny… proszę!
Boże, błogosław Polskę!

Generał Sosabowski drogo zapłacił za nieudaną operację Market Garden, chociaż nie z jego winy doszło do tragicznych w skutku błędów.

Nigdy nie przyjął angielskiego paszportu. Do końca, choć na obczyźnie, pozostał Polakiem.

Wszyscy bohaterscy generałowie dopełnili swoich dni poza ojczyzną. Podobny los był udziałem większości członków polskiego Rządu na uchodźstwie.
To, co spotkało Mikołajczyka, było wymownym znakiem dla wszystkich pozostałych emigracyjnych polityków.

Gorycz przegranej była tym większa, że powojenne polskie społeczeństwo, w ogromnej swej większości, traktowało Rząd w Londynie coraz bardziej obojętnie, a wielu nawet z rezerwą i niechęcią.

Dzisiaj w kolejną rocznicę, zastanawiam się, co by było, gdyby wtedy, we wrześniu, oni pozostali w Polsce?

Gdyby Warszawę otoczono stalowym kordonem obronnym, a Rząd wraz z naczelnym dowództwem, kierował stamtąd działaniami wojennymi?

Wolna stolica, niby płonący jasno znicz niepodległości, dawałaby siły wszystkim tym, którzy stanęli do obrony ojczyzny.

Z jaką determinacją walczyliby nasi żołnierze, skoro wtedy, we wrześniu, pokazali jej tak wiele?

Czy taka postawa nie zmusiłaby Anglii i Francji do wywiązania się z deklaracji , które złożyli przed wybuchem II wojny światowej?

Czy Churchill odważyłby się na brak działań, wiedząc, że podobnie mogą potraktować jego kraj Stany Zjednoczone, kiedy przyjdzie czas na Anglię?

Jak zareagowałaby Francja? Wszak nie o Gdańsk i „korytarz” by już chodziło?

Takie oto „smęty –sentymenty” dopadły mnie 1 września…