Kolejny brytyjski "ideowiec", czy kolejny sowiecki "nielegał"?

23 pazdziernika 1966 roku z więzienia w Wormwood Scrubs zbiegł George Blake, który odsiadywał tam wyrok 42 lat więzienia za szpiegostwo na rzecz ZSRR. Został zdemaskowany na podstawie informacji przekazanych CIA przez polskiego uciekiniera, płk Michała Goleniewskiego.

Wedle oficjalnej wersji przekazywanej przez samego Blake`a w ucieczce pomogli mu poznani w więzieniu współtowarzysze niedoli; Irlandczyk z IRA i dwaj brytyjscy pacyfiści. Było jednak oczywiste, że to KGB zorganizowało akcję uwolnienia swojego niezwykle cennego agenta. Blake via NRD trafił ostatecznie do Moskwy.

Pierwszą część życiorysu urodzonego w 1922 roku w Rotterdamie Blake`a (Behar`a) wydaje się ciekawa, choć w sumie można byłoby uznać ją za banalną. Jego rodzicami mieli być; holenderska Żydówka z brytyjskim paszportem (?) i pochodzący z Egiptu lub  Turcji(?) Sefaradyjczyk. Podczas II WŚ mieszkający w Holandii Blake trafił do ruchu oporu, nawiązując kontakt z SOE. Po wojnie – jak wielu innych agentów SOE – został zwerbowany przez SIS, a ściślej MI6. Podczas wojny koreańskiej został przydzielony do poselstwa brytyjskiego tym kraju i wraz z nim trafił do niewoli.

Sam Blake twierdził potem podczas przesłuchań, że KGB zwerbowało go w niewoli bez problemów, jako dawnego członka ruchów antyfaszystowskich o sympatiach lewicowych. Oficerowie kontrwywiadu sądzili jednak, że poddano go tzw. praniu mózgu, czego doświadczyło wielu innych jeńców podczas wojny w Korei. Tak, czy inaczej Blake został agentem KGB. I to agentem niezwykle cennym.

Największymi osiągnięciami w jego szpiegowskiej karierze było zdemaskowanie brytyjskich siatek w Niemczech oraz poinformowanie sowieckich mocodawców o wspólnej operacji podsłuchowej SIS i CIA w Berlinie, znanej pod kryptonimem GOLD/STOPWATCH, podczas której Amerykanie i Brytyjczycy przez 11 miesięcy podsłuchiwali łączność armii sowieckiej korzystając z tunelu wydrążonego pod granicą stref okupacyjnych miasta.

Historia Blake`a pozostałaby jeszcze jedną – fascynującą, choć w sumie banalną historią kreta w SIS – gdyby nie hipoteza, którą postawił kolejny uciekinier ze Wschodu, rumuński generał Ion Pacepa. Otóż Pacepa – niewątpliwie ekspert w kwestiach operacji wywiadowczych państw bloku wschodniego – przeanalizowawszy życiorys Blake`a stwierdził, że był on prawdopodobnie tzw. nielegałem, który został przerzucony na Zachód jako nastolatek, po uprzednim szkoleniu na terenie ZSRR.

Może się więc okazać, że spenetrowania brytyjskich służb wywiadowczych przez Sowietów w okresie II WŚ i w latach powojennych nie było wyłączną zasługą absolwentów elitarnych, brytyjskich uniwersytetów, którzy gdzieś po drodze doznali heglowskiego ukąszenia. Nawiasem mówiąc, podczas pobytu w Moskwie Blake zaprzyjaźnił się z Kimem Philby`m, choć ten podobno zazdrościł mu nieco honorów serwowanych przez pracodawców z KGB...

 Dwaj szpiedzy w sowieckich w strukturach brytyjskich służb: Kim Philby i George Blake. Foto wykonane w Moskwie w 1988 r.

http://www.dailymail.co.uk/news/article-2234246/George-Blake-He-cost-scores-British-agents-lives--ditched-wife-sons-fled-Russia.html