Dwie ściany zgniotu

Geopolityka ma to do siebie, że jest nauką poważną i mściwą. Pomaga ludziom mądrym,  niszczy dyletantów; każe za niedostrzeganie rzeczy, które wcześniej zostały odkryte i wyśmiewa ludzi, którzy traktują ją w sposób polityczny. W Polsce rozumie ją każdy na swój sposób. Zamiast jednej, mamy geopolityk tysiące.

Podam tylko jeden przykład: Polska nie może walczyć na dwa fronty. Przy czym już Szymon Askenazy ( 1965-1935) wybitny znawca uwarunkowań międzynarodowych Polski napisał: Tylko zupełnie naiwni mogą sobie wyobrażać, że Polska może tyczyć wojnę inaczej niż na dwa fronty. Stwierdzenie to dotyczyło wprawdzie XVIII i XIX w., ale dziś nic nie straciło na aktualności. Można dodać, że nie jakieś nasze zacofanie, niższa cywilizacja, czy katolicyzm były przyczyną naszych kilkuwiekowych klęsk, lecz konieczność walki na dwa fronty, z którym nie moglismy sobie poradzić. Od upadku naszej państwowości zawsze mieliśmy przeciwko sobie kilku połączonych ze sobą wrogów. W czasie zaborów – trzech zespolonych Świętym Przymierzem z 1815 r. Przez ponad 100 lat nasze elity – szlachta i inteligencja robiły wszystko co mogły. Szły z Napoleonem na Moskwę, potem z Niemcami przeciwko Rosji, ostatecznie pozostały Powstania, jako etapy upustu złej krwi dla przetrwania i w końcu modlitwa do Boga o wojnę powszechną. W 1918 r. odzyskaliśmy upragnioną niepodległość. Ale już 1939 r. ponownie dwaj wrogowie naszego państwa podpisali pakt przeciwko nam: Ribbentrop i Mołotow. I znów przegraliśmy z dwoma frontami. Mimo to, świadomość tego faktu  nie dociera do nas. Nadal nasza myśl biegnie od ściany do ściany. A to, że podczas II wojny szliśmy z Ruskimi na zachód, albo źle, bo powinniśmy iść z Niemcami na Ruskich… Nie dosyć już tej paranoi?

W długim okresie pokoju, jakim cieszymy się od 1945 r., świadomość naszego zagrożenia znów balansuje pomiędzy ZSRS/Rosją a Niemcami, jakby cały świat ograniczał się do tych dwóch państw. I ponownie nie ma świadomości, że stary Askenazy miał rację i nadal ją ma. Nadal nie możemy wyjść z zakutego kręgu naszej niemożności. Przez jakiś czas ratunkiem byli Amerykanie. Po przegranej Donalda Trumpa, okazało się, że jest jak zawsze, że jak zawsze nie mamy sojuszników i jesteśmy sierotami.

Po zakończeniu Nort Stream 2, geopolityczne uwarunkowania Polski wypłynęły na wierzch, jak przysłowiowa oliwa. Mamy hybrydowy atak na naszą granicę wschodnią i gospodarczy od strony zachodniej. Ponownie znaleźliśmy się odsłonięci w samym środku i ponownie doświadczamy uderzenia przynajmniej dwóch różnych frontów, z dwóch stron. Ataki zewnętrzne zawsze w przeszłości były skoordynowane z wewnętrznymi. Tak jest i teraz. Mamy dwa słowa, które określają taki stan: jurgielt i zdrada.

Zadziwiające jest to, że pomimo zmian granic, składu etnicznego naszego politycznego narodu i czasów, nie zmieniła się nasza zasadnicza sytuacja geopolityczna: nieustająca walka na dwa fronty. Nie zauważyli tego powojenni historycy i nie zauważają politycy i publicyści. Wymienia się tysiące faktów-przyczyn naszych klęsk, a milczy o głównej, która przez ostatnie dwa wieki zaciskała wszystkie nasze możliwości. Brak świadomości potrzeby walki na dwa fronty nie tylko zawęża nam pole percepcji i odbiera nam szanse na renesansowe myślenie, ale również interpretuje nas na poziomie ofiar dwóch ścian zgniotu.