Kiedy nastąpi koniec smoleńskiego śledztwa i jaki on będzie

Artykuł 310 § 1 kodeksu postępowania karnego mówi, że śledztwo powinno być ukończone w ciągu 3 miesięcy od momentu kiedy je rozpoczęto. Śledztwo smoleńskie zostało wszczęte 10 kwietnia 2010. To 52 trzymiesięczne okresy. W uzasadnionych przypadkach prokurator może jednak je przedłużyć. Na okres nie dłuższy niż rok. To trzynaście takich okresów.

Śledztwo smoleńskie było przedłużane kilkanaście razy. Czasem na 3 miesiące, czasem na 6 lub 8. Tym razem, na początku marca, przedłużono je na kolejnych sześć, do 10 października 2023. Czy to oznacza, że śledztwo w sprawie wydarzeń z 10 kwietnia 2010 będzie trwać trzynaście i pół roku?

22 kwietnia 2022 roku wiceszef Ministerstwa Sprawiedliwości Sebastian Kaleta oświadczył, że aby zakończyć śledztwo „konieczna jest opinia końcowa międzynarodowego zespołu biegłych". Dokładnie chodzi o kompleksową opinię końcową, którą Międzynarodowy Zespół Biegłych do Wydania Opinii Kompleksowej sformułuje po zebraniu wszystkich opinii końcowych od zespołów biegłych. O różnych specjalizacjach: patomorfologii sądowej, mechanoskopii, fizykochemii.

Prawdopodobnie wszystkie te opinie końcowe zespołów, oraz te które miały je uzupełnić, już zostały do Prokuratury Krajowej przesłane. Ostatnia miała, według mojej wiedzy, wpłynąć przed 28 lutego 2023 roku.

Byłby więc to już, zgodnie ze słowami wiceministra Sprawiedliwości końcowy etap śledztwa? I czy to znaczy, że jest szansa iż 10 października 2023 roku poznamy prawdę o Smoleńsku?

Jeśli ktoś sądzi, że październikowa data została wyznaczona z uwagi na zbliżające się wybory, aby PiS mogło tuż przed nimi wyciągnąć akt oskarżenia jak asa z rękawa, może się grubo rozczarować. Październikowe terminy, do których ma być zakończone to śledztwo zdarzały się już w tym postępowaniu wcześniej.

Jak do tej pory, prokuratorzy Prokuratury Krajowej zdecydowali się postawić zarzuty dwóm kontrolerom wschodniego punktu KL z lotniska „Północny" w Smoleńsku (ppłk. Pawłowi Plusninowi i mjr. Wiktorowi Ryżence) oraz ich przełożonemu płk. Nikołajowi Krasnokutskiemu. Zarzuty, które chce im postawić prokuratura są poważne. To celowe doprowadzenie do katastrofy. Celowe oznacza, że podejrzani mieli pełną świadomość, iż ich działania mogą zakończyć się katastrofą i że się na nią godzili. A więc nie był to z ich strony ani błąd, ani nawet lekkomyślność czy niedbalstwo, lecz świadome, celowe działanie przestępcze.

Sąd Okręgowy w Warszawie, w listopadzie 2022, na podstawie dokumentów przedstawionych przez PK doszedł do wniosku, że prawdopodobieństwo popełnienia przez kontrolerów umyślnego przestępstwa z art 173 kk jest wysoce prawdopodobne, i wydał postanowienie o ich tymczasowym aresztowaniu. Decyzja w tej sprawie trafiła już do Interpolu i obecnie wszyscy trzej podejrzani są ścigani międzynarodowymi listami gończymi.

Obecnie śledztwo toczy się co najmniej dwutorowo. Przeciwko rosyjskim wojskowym z „Północnego", oraz niezależnie od tego, w sprawie umyślnego sprowadzenia katastrofy w ruchu powietrznym. I pod tym kątem trzeba by spojrzeć na sprawę zakończenia śledztwa.

Jeśli chodzi o pierwszą część, to reguluje ją art. 22 § 1 kpk, który mówi, że jeśli „zachodzi długotrwała przeszkoda uniemożliwiająca prowadzenie postępowania, a w szczególności jeżeli nie można ująć oskarżonego" to takie śledztwo „zawiesza się na czas trwania przeszkody". Czyli do momentu, w którym Krasnokutski, Plusnin lub Ryżenko nie zostaną ujęci.

A co z częścią śledztwa prowadzoną „w sprawie"? O niej właśnie mówił wiceminister Kaleta. Jeśli biegli dojdą do porozumienia i ustalą wspólne stanowisko, określą w jaki sposób mogło dojść od tragedii, wówczas jest szansa na zakończenie śledztwa w tym roku.

Jest jednak wiele przesłanek wskazujących na to, że niestety nie będzie konsensusu. Wyniki zespołu biegłych ds. medyczno - sądowych, kłócą się bowiem z wynikami innego zespołu biegłych. Tego o specjalizacji mechanoskopijnej. Rozbieżności są na tyle istotne, że tych dwóch opinii - moim zdaniem - nie da się ze sobą pogodzić (obym się mylił).

Na czym polega kolizja? Mówiąc najprościej - szczątki wraku, foteli, a nawet odzieży zabitych wykazują mechanoskopijne i fizykochemiczne cechy wybuchu, a szczątki ofiar już nie. Upraszczając problem maksymalnie, można powiedzieć, że badania zespołu biegłych medycyny sądowej podważają hipotezę sformułowaną przez podkomisję smoleńską Antoniego Macierewicza, a wyniki mechanoskopijne i częściowo fizykochemiczne wskazują z kolei, że fałszywa jest teza Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego Jerzego Millera.

Nie jest to jednak sytuacja patowa. Jeśli nie da się pogodzić dwóch antagonistycznych hipotez, ani też żadnej z nich potwierdzić, to prawdziwą musi być jakaś inna, trzecia teza. Bo skoro mieliśmy 10 kwietnia tragiczne zdarzenie, to coś do niego musiało przecież doprowadzić.

Czy Międzynarodowy Zespół Biegłych do Wydania Opinii Kompleksowej sformułuje jakiś wspólny wniosek końcowy, czy ograniczy się tylko do przedstawienia wyników prac biegłych, przedstawi rozbieżności, a wnioski pozostawi Prokuraturze? Najprawdopodobniej tak właśnie się stanie. To zaś oznaczać może tylko jedno. Śledztwo potrwa znacznie dłużej niż trzynaście i pół roku.

Bibliografia:

]]>https://wiadomosci.wp.pl/kiedy-koniec-sledztwa-ws-katastrofy-smolenskiej...]]>

]]>https://dlapilota.pl/wiadomosci/pap/piec-lat-sledztwa-ws-katastrofy-smol...]]>

]]>https://www.rp.pl/wydarzenia/art4598431-plk-krasnokucki-winny-ale-bez-za...]]>

]]>https://wpolityce.pl/smolensk/621694-nasz-news-wreszcie-wnioski-o-areszt...]]>

]]>https://10iv2010.blogspot.com/2023/03/prokuratura-krajowa-zbrodnia-z-10....]]>

]]>https://arslege.pl/zawieszenie-postepowania/k13/a2108/]]>

]]>https://www.newsweek.pl/nikolaj-krasnokutski]]>

]]>https://wiadomosci.onet.pl/swiat/kontroler-lotow-ze-smolenska-bedzie-sci...]]>

]]>https://tvn24.pl/polska/katastrofa-w-smolensku-miedzynarodowi-biegli-w-c...]]>

]]>https://niezalezna.pl/467227-antoni-macierewicz-odpowiada-na-manipulacje...]]>

]]>https://www.rp.pl/prawo-karne/art37550831-brak-sladow-wybuchu-w-smolensk...]]>

]]>https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C880787%2Cmacierewicz-dla-niezalezn...]]>

]]>https://10iv2010.blogspot.com/2016/10/co-wynika-z-postanowienia-prokurat...]]>