E-lekcje poza zasięgiem uczniów i studentów w ciągu najbliższych 2 tygodni!

Wiemy już, że przedszkolaki, uczniowie szkół podstawowych i średnich oraz studenci uczelni od poniedziałku, tj. 16 marca br. będą miały 2-tygodniową przerwę w zajęciach szkolnych i uczelnianych w związku z COVID-19. W mojej ocenie, jest to słuszne posunięcie Prezesa Rady Ministrów RP Mateusza Morawieckiego. A jak to widzą, a w zasadzie nie widzą… szef MEN pan Dariusz Piontkowski oraz szef MNiSW pan Jarosław Gowin? I temu poświęciłem ten artykuł.

O koronawirusie w Chinach usłyszeliśmy w styczniu 2020 roku. Wieści, jakie docierały do Polski wyraźnie wskazywały, że ten wirus wkrótce dotrze do Polski. Zatem władze RP licząc się z tą ewentualnością – musiały być świadome tego, że zamknięcie przedszkoli, szkół i uczelni będzie tylko kwestią czasu. I tak też się stało.

Jak MEN i MNiSW „zadbały” o e-edukację

O ile Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwo Obrony Narodowej, Główny Inspektorat Sanitarny i Kancelaria Prezydenta RP dwoją się i troją, by przedsięwziąć skuteczne kroki w badaniu, leczeniu i zapobieganiu rozprzestrzeniania się wirusa, – o tyle Ministerstwo Edukacji Narodowej i Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego… totalnie „olały” przygotowanie kadry placówek edukacyjnych i dydaktycznych do zniwelowania skutków 2-tygodniowej przymusowej absencji uczniów i studentów.

Ta beztroska, bez wątpienia przyczyni się do pogłębienia i tak już sporej luki w opanowaniu materiału przez uczniów, co przy z roku na rok „okrajaniu” programu nauczania, zaczyna stanowić problem, który „odbije nam się czkawką” już za kilka lat. 

Tak uważam, ponieważ większość dzisiejszych szkół średnich i uczelni traktuję – i tu przepraszam za kolokwializm – jako „fabrykę głąbów”!

Dopiero w dniu 13 marca br. (w piątek) w godzinach przedpołudniowych Minister Edukacji Narodowej Dariusz Piontkowski za pośrednictwem kanału informacyjnego TVP Info (także wystosowanym pismem do Kuratoriów Oświaty i Wychowania) zwrócił się do kadry nauczycielskiej z prośbą, by zaczęła przygotowywać się do prowadzenia lekcji systemem online. Także poprosił, – nie nakazał! – by nauczyciele informatyki przeszkolili swoje koleżanki i kolegów nauczycieli innych przedmiotów w zakresie technicznego wykorzystania komputerów do tego typu zajęć.
Chciałoby się rzec: – rychło w czas! Jaki zatem poziom reprezentują dzisiejsi nauczyciele? – I nie jest ważne, że są polonistami, historykami czy matematykami. Przecież kto, jak kto, ale nauczyciele XXI wieku kształcący młodzież, nie powinni mieć kłopotu, by obsłużyć komputer w systemie online, a szkoły z polecenia dyrektorów tych placówek powinny wyposażyć ten sprzęt w stosowne oprogramowanie i w peryferyjne urządzenie o nazwie tablet graficzny. Niestety – do tej pory nie wyposażyli, na co mieli czas od momentu przejęcia władzy przez PiS i ZP. Dlaczego? – Ano dlatego, że minister Piontkowski nie wydał rozporządzenia, by każde służbowe laptopy nauczycieli miały nie tylko możliwość prowadzenia e-dzienników, ale także miały software umożliwiający prowadzenie zajęć tzw. zdalnych.   

Jak się okazało, owi nauczyciele potrafią wykorzystać sprzęt komputerowy tylko do wypełniania e-dziennika i przesyłania e-maili do rodziców uczniów.
To stanowczo za mało!
Owszem, są tacy nauczyciele, którzy świetnie dają sobie radę w traktowaniu komputera jako środka wzajemnej komunikacji audio-video, ale jest ich – niestety – zdecydowana mniejszość.

Poczynania nauczycieli w kwestii „zdalnego nauczania”

Z informacji, jakie do mnie dotarły w dniu wczorajszym i dzisiejszym wynika, że nauczyciele przedmiotów tzw. ścisłych rozesłali maile do swych uczniów, w których wyszczególnili zagadnienia i rozdziały do opanowania – pracując w domu z podręcznikiem. Załączyli także szereg zadań, których rozwiązania będą podlegać ocenie po 2-tygodniowej absencji w szkole, a która będzie się liczyć do średniej oceny z przedmiotu.
Natomiast nauczyciele przedmiotów humanistycznych zamieścili w swych mailach spis lektury do przeczytania oraz zakres obcojęzycznych słówek i gramatykę do opanowania.    

Wiedza, którą pozyskają uczniowie w procesie samokształcenia – zostanie zweryfikowana i oceniona na sprawdzianach i klasówkach przeprowadzonych za 2-3 tygodnie, tj. po ich powrocie do szkoły.

Widać zatem, że dyrekcje szkół i ich nauczyciele poszli po najmniejszej linii oporu czyli… poszli na łatwiznę, nie przemęczając się. A co z ich wynagrodzeniem za pracę?
– Czy zostaną dokonane jakieś potrącenia z ich poborów z tytułu nie prowadzenia lekcji?
W tej kwestii MEN milczy.

Przygotowanie sprzętowe uczniów i studentów do e-edukacji

W dobie XXI wieku niemal sto procent uczniów i studentów dysponuje komputerami czy laptopami. Nie spotkałem ucznia lub studenta, który nie dysponowałby takim sprzętem. Wiem to z autopsji, – bowiem mam z nimi kontakt nie tylko face to face na uczelni, na prywatnych indywidualnych zajęciach ze studentami i maturzystami, ale także z kilkudziesięcioma poprzez sieć internetową za pośrednictwem komunikatora Skype. Posiadają „wypasione” komputery, których procesorowy zegar „taktuje” w przedziale 3,2–4,6 GHz, pamięć RAM ma nie mniej niż 10 GB, co owi uczniowie i studenci z powodzeniem wykorzystują głównie do… gierek komputerowych. To ich hardware. I jeśli podłączymy do tego sprzętu tzw. szybki Internet – osiągający szybkość transmisji danych nawet do 1 Gb/s (uśredniona szybkość z sieci światłowodowej około 600 Mb/s), to taka konfiguracja sprzętu jest w zupełności bardzo dobra do zorganizowania tzw. e-edukacji, albo – jak kto woli – do prowadzenia lekcji i wykładów online.
Kiedy zapytałem o software, to oprócz przeglądarki internetowej, mają zainstalowane… tylko gierki, na przykład: „Counter-Strike”, „Global Offensive” czy „League of Legents”.   
– A Pakiet Office z takimi programami, jak MS Word, Excel, PowerPoint, Access, Publisher, a poza nim Html czy C++??? – zapytałem.
W odpowiedzi robili głupie miny i wzruszali ramionami twierdząc, że te programy nie są im potrzebne. … A gierki? – owszem, tak!...

Moje doświadczenie w prowadzeniu zajęć dydaktycznych online

Zajęcia tego typu prowadzę już ponad pięciu lat. Oto jeden wybrany spośród licznych.
Pewnego dnia zadzwonił do mnie student pierwszego roku, studiujący na Politechnice Śląskiej, a mieszkający w pobliżu Gliwic. Był „spanikowany”. Poprosił o wytłumaczenie, na czym polega stan nieustalony w obwodach elektrycznych i jak to wygląda (charakterystyka) w czasie naładowania i rozładowania kondensatorów i cewek. Chciał także, bym pomógł jemu rozwiązać kilka zadań z wykorzystaniem teorii tego zagadnienia, bowiem za 3 dni czeka go zaległy egzamin z elektrotechniki.
Umówiliśmy się na 2-godzinne zajęcia online z wykorzystaniem komunikatora Skype.
Zrobiłem niezbędną „przygotówkę” do zajęć, tj. opracowałem arkusz tekstowy oraz grafikę (schematy obwodów z opisem) pod kątem indywidualnego zapotrzebowania owego studenta.

Dzień później, o umówionej godzinie student połączył się ze mną dźwiękowo na Skype. Wówczas „wrzuciwszy” przygotowany wcześniej materiał na swój ekran – udostępniłem swój obraz studentowi, by widział na swoim ekranie to, nad czym mieliśmy popracować.

Omówiłem teorię, jednocześnie posługując się obrazem, na którym zastosowałem specjalnie powiększony wskaźnik myszy, by pokazać omawiane w danej chwili elementy obwodów, wielkości elektryczne czy obowiązujące wzory fizyczne i matematyczne.

Po 40 minutach zajęć przeszliśmy do rozwiązywania zadań. Pokazałem na ekranie treść zadania, ale jeszcze ukrywając jego rozwiązanie. Przedyskutowaliśmy sposób jego rozwiązania, – ze wskazaniem na inwencję twórczą studenta. Jeśli był na dobrej drodze do „rozwalenia” tego zadania, wówczas on udostępniając mi swój ekran – pisał na moim arkuszu sposób rozwiązania (który to arkusz wcześniej skopiował). Pisząc, posłużył się aplikacją do Word’a o nazwie Microsoft Equation. Natomiast jeśli miał kłopot w osiągnięciu celu, wówczas ja udostępniałem fragment mojego rozwiązania, który przedyskutowaliśmy, a potem przeszliśmy do następnego etapu rozwiązania.

Przy rozwiązywaniu drugiego zadania zauważyłem już większe zaangażowanie studenta. Przy trzecim zadaniu student był jeszcze bardziej aktywny, a przy następnych… praktycznie moje działanie ograniczało się tylko do kontrolowania tego, co pisał student i… przytakiwania.

Cztery dni po naszych „onlinowych” zajęciach otrzymałem od tego studenta telefon.
– Panie doktorze, „pchnąłem” ten egzamin na cztery koma zero!!! – zakomunikował z triumfem zadowolony, dziękując za okazaną pomoc.

Ale nie byłoby to możliwe, gdyby ów student – mając „wypasiony” komputer – nie miał stosownego oprogramowania. To prawda, że go wcześniej nie miał, ale po pierwszej naszej rozmowie telefonicznej zainstalował Pakiet Office oraz Skype’a.

Tak wyglądały moje zajęcia online w czasie, kiedy nie dysponowałem jeszcze graficznym tabletem. On to bowiem pozwala pisać i rysować na ekranie w czasie rzeczywistym, co niewątpliwie znacznie ułatwia prowadzenie zajęć, a przede wszystkim pozwala zaoszczędzić czas przy sporządzaniu „przygotówki” do zajęć, szczególnie części zadaniowej.

Moje zdanie na temat organizacji e-lekcji dla uczniów w razie sytuacji kryzysowej

Niech to, co tu teraz napiszę – nie będzie przez Was odbierane jako typowe moje „chciejstwo”. Ot, w trosce o poziom wyedukowania naszej młodzieży wyrażę tylko to, co zrobiłbym jako osoba decyzyjna pracująca w MEN-ie.

Przedstawię to w formie planu, choć niektóre jego punkty są już dzisiaj niemożliwe do zrealizowania.

1.
Minister MEN-u w pierwszych dniach stycznia 2020 roku – stosownym zarządzeniem kierowanym do podległych jemu placówek resortu nakazuje bez przetargu, – bo chodzi tu o szybkość realizacji – zakup tabletów graficznych w ilości (średnio 30 szt. dla jednej szkoły). W ślad za tym, w porozumieniu z władzami samorządowymi MEN asygnuje adekwatne środki finansowe na ten cel. (Koszt jednej sztuki tabletu graficznego to rząd 300-600 PLN-ów).

2.
  2.1. Dyrektorzy szkół polecają nauczycielom informatyki zainstalowanie na wszystkich służbowych komputerach i laptopach stosownego oprogramowania oraz przeszkolenia nauczycieli innych przedmiotów, jak z niego korzystać.

  2.2. Dyrektorzy szkół nakazują uczniom szkoły którą kierują, by w swych komputerach i laptopach zainstalowali stosowne oprogramowanie, które umożliwi im korzystanie z e-lekcji.

3.
Dyrektorzy szkół nakazują podległym jemu nauczycielom prowadzenie zajęć online z poszczególnych przedmiotów „ze swoimi” uczniami według harmonogramu opracowanego na nadzwyczajnym posiedzeniu rad pedagogicznych.

4.
Dyrektorzy szkół za pośrednictwem wychowawców poszczególnych klas nakazują uczniom obowiązkowe uczestnictwo w e-lekcjach.

5.
Nauczyciele – w ramach zajęć online – realizują program nauczania, jednakże po korekcie ustalonej na nadzwyczajnym posiedzeniu rad pedagogicznych, a w szczególności dotyczącej „okrojonej” ilości godzin e-lekcji.

6.
Nauczyciele informują uczniów mailem, jak wygląda plan zajęć online.

7.
Nauczyciele – zgodnie z ustaleniami poczynionymi na posiedzeniu rady pedagogicznej – dzielą klasy na dwie lub trzy grupy (w zależności od liczby uczniów w klasie) i łączą się poprzez Skype z każdym z nich. Jeśli uczeń nie zgłasza się lub zgłosi, ale nie jest aktywny (głosowo) w czasie zajęć – nauczyciel traktuje jego absencję lub brak aktywności jako nieobecność nieusprawiedliwioną.

8.
Sprawdzenie stanu wiedzy uczniów pozyskanej z e-lekcji obowiązkowo odbędzie się w formie pisemnej i ustnej po powrocie do szkoły po okresie „kwarantanny”.

Konkluzja

Usłyszałem, że MEN od poniedziałku, tj. 16 marca br. uruchomi w woj. Kujawsko-pomorskim e-szkołę. Zachęcał uczniów, by skorzystali z tej formy edukacji. Ale tylko… zachęcał! Nie narzucił obowiązku.
Moje zdanie na ten temat jest takie: - „o kant d*py” niech potłuką to przedsięwzięcie!
Nie zastanowili się, że uczniowie nie mając nakazu, a do wyboru: gry komputerowe, albo edukacja za pośrednictwem e-szkoły… zdecydowanie wybiorą gierki! Niestety, taką mamy dzisiaj młodzież, a spora liczba ich rodziców o poglądach liberalnych… już dawno utraciła kontrolę nad swymi dziećmi,… i autorytet. Nie są więc w stanie wyegzekwować od swych dzieci skorzystania z formy e-edukacji zaproponowanej przez MEN.

Ktoś z Szanownych Czytelników zapyta:
– dlaczego tobie Satyrze ten temat tak mocno „leży na wątrobie”? – przecież nie jesteś „befrem” szkoły średniej, a twoje dzieci już dawno wyrosły z wieku szkolnego.
Odpowiadam.
Po pierwsze:
– mam pięcioro wnuków w wieku od 8 do 17 lat. Zależy mi na tym, by zdobyły wykształcenie na dość wysokim poziomie i nie były parobkami u bauera.
Po drugie:
– mam już dość studentów pierwszego roku, którzy są tylko „produktem fabryki głąbów”!!! Mam tu na myśli absolwentów szkół średnich, którzy absolutnie nie są przygotowani do toku studiów! Zamiast realizować program studiów – by cokolwiek zrozumieli z moich wykładów – muszę wyłożyć im tematy, które powinni już od dawna znać, jako maturzyści! A robię to w ramach swoich godzin wykładów, które nie są z gumy. Stąd też muszę „okrajać” swój program edukacji, co również wpływa negatywnie na zakres przekazywanej wiedzy studentom.

Gdy sobie pomyślę, kto będzie rządził Rzeczpospolitą za 10-20 lat, kto będzie budował jej gospodarkę, to troska o moją Ojczyznę, o moich Rodaków nowych pokoleń – ze wszech miar jest uzasadniona.