Godło niczym talizman, strzeże i broni...

Nie wyszła nam rola ofiary. Na nic się zdały listy poległych, wykazy strat, muzea pełne eksponatów – upamiętniających narodową martyrologię, rozległe cmentarze wojenne, a nawet obozy koncentracyjne , odrestaurowywane cyklicznie, by zgroza nie opuściła baraków otoczonych kolczastym drutem.

To wszystko psu na budę.

Nie potrafimy wzorem Żydów - Holocaustem, czy Ukraińców – Hołodomorem, przekonać świata, że dotknęła nas krzywda.
Żeby wzbudzić czyjąś litość, współczucie i wsparcie, trzeba mieć inną niż Polacy konstrukcję. Inny szkielet. Ten kościec w rzeczy samej powinien być giętki niczym guma i chociaż złamać go trudno, to i utrzymać w godnym pionie nie sposób. Inny zatem, zupełnie odmienny od naszego - sztywnego, hardego, nieugiętego.

Ukraińcy, zaatakowani oskarżeniem o zbrodnie na Polakach, podnieśli lament w niebogłosy, bo nie kto inny, tylko oni, krew przelewali przez wieki i do dzisiaj ich „batki” budzą się z przerażeniem, że „Jarema ide!”.

To podobnie zresztą jak Rosjanie, którzy do tej pory obchodzą „Wielką Smutę”, bo krwawe rządy Polaków na ich Kremlu pozostawiły głęboki uraz w psychice i w rosyjskiej duszy.

"Pomnij, Ryków kamrat, żebyś nigdy na Lachów nie chodził bez armat!"

Austriacy, cała Europa zresztą pamięta Odsiecz Wiednia i husarię Sobieskiego, a Turcja od tamtego czasu respekt przed nami czuje i przyjacielem pokornym się mieni.

Francja? Nie było u Napoleona dzielniejszego żołnierza nad Polaka, bo któż nie pamięta Samosierry?

Słynne: „Zostawcie to Polakom!", bo my przecież - damy radę!

Niemców nawet nie trzeba pytać. Od czasów Grunwaldu wiedzą dobrze na co stać Polaków. Doskonale to wiedzą. Przez pięć lat krwawej okupacji nie zdołali złamać polskiego karku. Polska partyzantka była ich zmorą i postrachem przez wszystkie lata terroru.

Stany Zjednoczone ze swoimi bohaterami z Polski rodem uśmiechną się tylko z niedowierzaniem: Polacy ofiarą? Nonsens! Bo przecież „Kostiusko Day” i „Pulaski Day”…

Tobruk, Monte Cassino i Sokole Dywizjony z angielskiego nieba. Po krwawym, ale bohaterskim Powstaniu Warszawskim i całej dekadzie podziemnych walk w ojczystych lasach, przeciwko zgrajom okupantów rozmaitej narodowości, niełatwo kogoś przekonać, że wszystko to było ze strachu i trwogi, odczuć tak znamiennych dla ofiar.
Bo i nie.

Po zrywie Solidarności, to Polacy, jako pierwszy naród w moskiewskim obozie, sprawili, że kolos z czerwoną gwiazdą na czole, zaczął się chwiać i trzeszczeć, by po niedługim czasie rozpaść się i rozsypać w pył.

W żaden sposób przeto nie przystajemy do modelowego wzoru ofiary. Bo jeśli „ofiarność” jest jedną z głównych cech Polaków, to jednak w opinii innych, z rolą „ofiary” nie kojarzymy się wcale.

Jeśli nawet umieramy to inaczej, po polsku, jak w wierszu „Dwie śmierci” opisano:

„Wasza śmierć i nasza śmierć
to dwie inne śmierci.
Wasza śmierć - to mocna śmierć,
szarpiąca na ćwierci.
Wasza śmierć śród szarych pól
od krwi i potu żyznych.
Wasza śmierć - to śmierć od kul
dla czegoś - ...dla Ojczyzny…”

Parę lat temu, wędrując po wawelskich komnatach zobaczyłam kobierzec, a może raczej proporzec, na którym lśnił haftowany złotogłowiem Orzeł Polski. Na pewno należał do króla Jana III Sobieskiego.
W szponach dzierżył jabłko – symbol władzy królewskiej i … miecz!

Podobny jest do tego, jakim Powstańcy Styczniowi przyozdobili godło wyzwalanej Rzeczypospolitej.

Może oni wierzyli, że wystarczy uzbroić Polskiego Orła, by zły los się odwrócił od Ojczyzny?

Miecz, chociaż tylko symboliczny w tym wizerunku, na sztandarze sprawiał, że silniejszym czuł się żołnierz pod nim walczący, a każdy, kto zwrócił ku niemu wzrok, wsparcie w boju odczuwał wyraźne.

Czy pod Wiedniem, kiedy polska husaria roznosiła w boju tureckie hordy, powiewał nad polem bitwy sztandar z Orłem zbrojnym w rycerski miecz?

...................................

Pamięć ponad stu tysięcy Polaków pomordowanych na Wołyniu to ciężkie brzemię. Niesiemy je z trudem, ale i z godnością. Wierzymy, że nadejdzie czas rozliczeń, bo niewinnie przelana krew bezbronnych starców, kobiet i dzieci, nie wsiąkła zapomniana w kresowe ziemie.

Ona ciągle woła, a my ją słyszymy…