ISLAMSKA SPRAWIEDLIWOŚĆ

Niedawno wpadł mi w ręce leksykon pod wdzięcznym tytułem „Nie bój się Islamu” w którym autorki Agata Marek i Agata Skowron-Nalborczyk rozprawiają się z szeregiem negatywnych stereotypów dotyczących islamu. Zwłaszcza spodobał mi się artykuł na temat wizerunku muzułmanów w Polsce. Oto niektóre przemyślenia obydwu pań:

Mieszkańcy naszej części Europy swą wiedzę na temat religii muzułmańskiej czerpali w znacznej mierze z tych samych źródeł, co ludzie żyjący na Zachodzie, czyli z chrześcijańskich pism...W przeważającym wśród naszego społeczeństwa obrazie islamu i muzułmanów powtarzają się zatem te same stereotypy na temat muzułmanów, postrzeganych jako ludzie prymitywni, wojowniczy, skłonni do stosowania przemocy i okrutni.

Również w mediach obraz islamu często nie jest obiektywny i opiera się na uprzedzeniach. Widać to choćby w doborze tematów – o islamie bardzo rzadko pisze się pozytywnie, dominują tematy stawiające islam w negatywnym świetle, takie jak: przemoc i siła w islamie (terroryzm, fundamentalizm); konfrontacja i zderzenia ze światem chrześcijańskim, obecnie europejskim; pozycja kobiety muzułmańskiej; zacofanie świata muzułmańskiego. 

Sytuacja kobiet w świecie muzułmańskim jest tematem chętnie podejmowanym przez media. Piętnowana jest podległość i zależność kobiety od mężczyzny, a regulacje prawne i sytuacja w rodzinie muzułmańskiej przedstawiane są zazwyczaj jako patologia... Zamiast pokazać obiektywnie, na czym polegają różnice w prawie, obyczajach i mentalności, nasi autorzy straszą brakiem praw kobiet w islamie. 

Oczywiście nie znaczy to, że wszystkie informacje pojawiające się w naszych mediach są oparte na uprzedzeniach i negatywnych stereotypach. Zdarzają się artykuły opisujące obiektywnie odmienną kulturę i jej przedstawicieli. Wśród dziennikarzy piszących w taki rzetelny sposób spotyka się przede wszystkim podróżników, którzy nieco lepiej poznali opisywane kraje. Tacy autorzy zazwyczaj nie odnoszą swoich obserwacji do naszej europejskiej rzeczywistości, a jeśli już porównują, to robią to nie po to, by oceniać islam, lecz, co najwyżej, by zarejestrować i pokazać różnice. Starają się oni odkłamywać stereotypy – na przykład na temat kobiety zamkniętej w domu i całkowicie zależnej od męża. Pokazują to, co budzi w naszym kręgu kulturowym tak silne emocje – życie kobiet i ich pozycję społeczną. Okazuje się, że nierzadko wcale nie jest to życie niewolnic, lecz egzystencja kobiet zrealizowanych życiowo, pełniących ważne funkcje społeczne i polityczne, kobiet naukowców, lekarek, artystek. Można więc pokazywać, nie oceniając, inną rolę kobiety i mężczyzny w islamskim społeczeństwie i małżeństwie, inne prawa i zwyczaje.  

Polska jest już jednym z krajów Unii Europejskiej, co nieuchronnie prowadzi do zwiększenia liczby naszych kontaktów z ludźmi mówiącymi innym językiem, wyznającymi inną religię, mającymi inne obyczaje. Coraz więcej uchodźców i emigrantów wraz z rodzinami zamieszkuje czasowo lub na stałe w Polsce, ich dzieci chodzą do szkół wraz z polskimi dziećmi. Jest wysoce prawdopodobne, że migracja ludności będzie wzrastać. Dlatego tak bardzo ważne jest, aby zapobiegać potencjalnym konfliktom społecznym, do których może z czasem dojść, jeśli będziemy mieli wrogie czy pełne uprzedzeń podejście do obcych, w tym do muzułmanów. Warto więc zawczasu podjąć działania na rzecz tolerancji i przyjaznego, zgodnego współżycia z ludźmi wywodzącymi się z innych kręgów kulturowych i wyznającymi inną religię.

Tyle teorii a teraz szczypta praktyki. 27 października trzynastoletnia Aisha Ibrahim Duhulow stanęła naprzeciwko parudziesięciu mężczyzn uzbrojonych w kamienie. Publicznej egzekucji na stadionie w Kismayo na południu Somalii przyglądały się tysiące gapiów. Dziewczynka została ukamienowana, ponieważ zgłosiła że została zgwałcona przez trzech mężczyzn. To wystarczyło aby oskarżyć ją o cudzołóstwo karane według prawa islamskiego śmiercią.