Ostatnie godziny pokoju?

“Jesteśmy w sytuacji, kiedy Rosja może w każdej chwili zaatakować Ukrainę” - stwierdził dzisiaj (wtorek) wysoki urzędnik amerykańskiego Departamentu Stanu podczas briefingu dla dziennikarzy. Spotkanie zwołano w formule “off the record”, to znaczy, że przekazywanych informacji nie można przypisywać do konkretnych osób. Za terminem “wysoki urzędnik” kryje się zazwyczaj sekretarz stanu lub jego zastępca. 

Antony Blinken wyląduje jutro (środa) w Kijowie, gdzie będzie konferował z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim i ministrem spraw zagranicznych Dmytro Kulebą. Spotka się też z pracownikami ambasady USA i ich rodzinami, których poinformuje o planach kryzysowych na wypadek dalszej eskalacji rosyjskiej. Ambasada Rosji już ewakuuje część swoich pracowników. 

Przed odlotem do Kijowa Blinken rozmawiał z Ławrowem. W telerozmowie ponowił wezwanie do de-eskalacji. Jaką otrzymał odpowiedź nie wiadomo, ale w najlepszym razie wymijającą, bowiem obaj ustalili, że w piątek spotkają się twarzą w twarz w Genewie. W czwartek Blinkem ma spotkać się w Berlinie z szefową niemieckiej dyplomacji Annaleną Baerbock. Główne tematy to: wspólne odstręczanie Rosjan od ataku na Ukrainę oraz sojusznicza gotowość do drastycznych sankcji rujnujących rosyjską gospodarkę w przypadku inwazji. Zważywszy na zachowanie się Berlina w ostatnich dniach oraz brytyjską niechęć do przesyłania pilnego transportu broni dla Ukrainy przez niemiecką przestrzeń powietrzną można się spodziewać, że Blinken będzie musiał sięgnąć do solidnej dźwigni, aby przesunąć Niemcy na ich właściwe miejsce w sojuszniczym szeregu NATO. Pępowina Nord Stream 2 wiąże Berlin mocno z Moskwą. 

Administracja amerykańska ostrzega przed rosyjską prowokacją “pod fałszywą flagą”, która będzie preludium do inwazji Ukrainy. W tym kontekście niepojącego znaczenia nabierają wiadomości o przesunięciu rosyjskich jednostek na Białoruś w ciągu minionego weekendu. W opinii anonimowego “wysokiego urzędnika” komunikat Mińska, że oddziały te mają uczestniczyć we wspólnych manewrach rosyjsko-białoruskich jest mało wiarygodna. “To nie są, ani ćwiczenia, ani rutynowe przesunięcia wojsk”. Jest to raczej “demonstracja siły” obliczona na sprowokowanie “ruchu, który posłużyłby jako fałszywy pretekst dla kryzysu potrzebnego w rosyjskich planach inwazji”- uznał “wysoki urzędnik”. Koncentracja uwagi i rozwaga naszej Straży Granicznej jest teraz nie do przecenienia. 

Z innych istotnych sygnałów:

• Jen Psaki, rzecznik prasowy Białego Domu, powiedziała, że zdaniem amerykańskich służb wywiadowczych, które monitorują i analizują rosyjskie cyber-operacje przeciwko Ukrainie ich charakterystyka prognozuje inwazję w ciagu 30 dni. 
• John Kirby, rzecznik Pentagonu, stwierdził, że nie widać oznak rosyjskiej de-eskalacji.
• Jake Sullivan, doradca prezydenta do spraw bezpieczeństwa stwierdził, że Moskwa powtarza “elementarz” sprzed inwazji Krymu i Waszyngton jest “przygotowany na każdą ewentualność”.
• Według CNN Waszyngton z pesymizmem patrzy na poczynania Moskwy i rozważa zwiększenie zdolności wojsk ukraińskich do stawiania oporu drogą dostarczenia im amunicji, moździerzy, pocisków przeciwpancernych Javelin i  systemów obrony przeciwlotniczej, które zostaną szybko przetransportowane z krajów sojuszniczych NATO.

Odpowiedź Moskwy na wszelkie propozycje rozmów jest powtórzeniem wcześniejszego ultimatum: “absolutnie konieczne jest aby Ukraina, nigdy, nigdy, przenigdy nie została członkiem NATO”.  Główny negocjator w ostatnich rozmowach wiceminister spraw zagranicznych Siergiej Riabkow ujął to barwniej “potrzebujemy żelaznych, wodoodpornych, kuloodpornych niepodważalnych prawnie gwarancji. Żadnych obietnic, czy zabezpieczeń, ale gwarancji.”

Wygląda na to, że eskalując od miesięcy napięcie na granicy z Ukrainą  Władimir Putin “wmalował się w narożnik”.  Postawił Zachodowi ultimatum i kiedy zderzył się z twardą odmową może teraz albo zaatakować militarnie, albo podkulić ogon i się wycofać, a wówczas zacznie się wojna na korytarzach Kremla. Na razie eskalowanie napięcia trwa, ale teraz liczone jest nie w tygodniach lub dniach ale w godzinach. 

PS: środa rano

Czynnik komplikujący. Do Kijowa przyleciał we wtorek były prezydent Petro Poroszenko, który ma się stawić przed sądem oskarżony o zdradę. Na lotnisku witało go kilka tysięcy sympatyków. Oświadczył, że proces to polityczna zemsta prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Może to Poroszenko ma poprosić miłujący pokój Kreml o bratnią pomoc przeciwko "pachołkom zachodnich krwiopijców i militarystów". Poroszenko w Kijowie, Tusk w Warszawie, "żółwiki" w Smoleńsku.