Krzysztofa Kłopotowskiego błąd metodologiczny w salonie24

Nie przekonała mnie krytyka Krzysztofa Kłopotowskiego polskiej mentalności wywiedziona z krytyki sarmatyzmu bowiem oparta została na dosyć prostym błędzie metodologicznym.

Mentalność lat 2005-2010 nie przeniknęła do nas, jak sugeruje KK, z czasów sarmackich, lecz jest wynikiem wygenerowanym przez układ aktualnych czynników strukturalnych, takich jak dążenia konsumpcyjne,zapaść szkolnictwa oraz wpływy popkultury, które zostały umiejętnie wykorzystane przez marketng polityczny.Nie wliczam tu innych podstawowych czynników strukturalnych jak ustrój czy układ interesów establishmentu, bo to są czynniki wprawdzie podstawowe ale oddziałujące na mentalność pośrednio, poprzez te wymienione na początku.
Tak na marginesie,czynniki mentalnościowe ,o które tu chodzi zostały opisane przeze mnie w tezie o sojuszu filistra z buractwem.

Tak więc do analizy aktualnej mentalności zbędne i błędne jest sięganie do epoki sarmatyzmu.Inne czynniki strukturalne odgrywały rolę wtedy, inne obecnie.
I na tym możnaby poprzestać bo tu tkwi meritum sprawy.Ale skoro KK poruszył problem sarmatyzmu, to to samo rozumowanie mozna odnieść do owej epoki.Zaistniał wtedy układ czynników działających w kierunku upadku demokracji szlacheckiej sprzyjający też rozwojowi określonej mentalności , która, wtórnie, przyczyniała się do wzmocnienia czynników upadku.

Krytyka sarmatyzmu w wykonaniu KK jest zabiegiem dość powierzchownym, gdyż sarmatyzm miał swoje dobre jak i złe strony, jak to zwykle bywa z ludzkimi zjawiskami. Demokracja sarmacka uległa korozji z kilku względów:
- za sprawą czynników wewnętrznych takich jak zakłócenie równowagi między władzą królewską, magnaterią i szlachtą czyli naturalnych czynników destabilizujących każdą demokrację
- za sprawą spiętrzenia się skutków konfliktów wojennych z sąsiadami w w.XVII osłabiających I RP gospodarczo i politycznie, co uderzyło także w szlachtę
- kolejnym czynnikiem okazała się w tej sytuacji wzmożona ingerencja sił zewnętrznych w sprawy polskie.

Trudno ocenić, które czynniki odegrały rolę decydującą ale, aby mieć skalę porównawczą, trzeba pamietać, że wczesniej niż I RP padła ofiarą agresji zewnętrznej, druga wspaniała demokracja tego okresu czyli Nowogród Wielki, zniszczony przez Moskwę.A to jest argument bardzo poważny lecz rzadki uwzględniany.

300 lat nieomal demokracji szlacheckiej to było dużo, bardzo dużo i trzeba dziedzictwo tego okresu umieć dostrzec i wykorzystać, zarówno w polityce jak i w edukacji, od czego się , w imię dziwnych interesów , stroni.Jednocześnie trzeba pamiętać o żywotności tradycji I RP, która wykorzystana przez II RP pozwoliła jej tak błyskawicznie okrzepnąć.Należy przy tym pamiętać,że II RP nie padła ofiarą własnych wad lecz dwóch totalitaryzmów.I to jest kolejny krytyczny kamyk do ogródka pana KK.
I co należy zacząć analizować i poddać krytyce to splot czynników, które uniemozliwiły III RP choćby się zbliżyć do efektów osiągniętych przez II RP.

Tak więc próba powiązania czynników upadku I RP z czynnikami trapiącymi III RP okazała się naciągana a przede wszystkim błędna metodologicznie. Otóż wyjaśnienia aktualnych bolączek należy najpierw szukać w aktualnej strukturze społeczno-politycznej, czyli w synchronii a nie w diachronii jak czyni to KK.
Sytuacja III RP za panowania Platformy / własciwie należałoby mówić o postpeerelizacji/ wynika ze splotu szeregu jak najbardzie aktualnych czynników strukturalnych, o których była mowa na początku.Nie zamierzałem tu przedstawiać pełnego modelu systemu III RP i ograniczyłem się do jednego decydującego o odmienności czynnika, a własciwie dwóch wzajemnie powiązanych czynników - marketingu rynkowqego koncentrującego się na technikach kreowania marki / o czym pisał w sobotę Ziemkiewicz na swoim blogu/ oraz popkulturze stanowiącej bazę dla tworzenia się określonej mentalności.Przeniesiony na grunt polityczny marketing konsumpcjonistyczny wykorzystujący elementy i motywy popkultury okazał się być mieszanką wybuchową. Zastosowanie go w POlsce okazało się z kolei możliwe dzięki występującej w POlsce aktualnej strukturze polityczno-gospodarczej. To establishment postkomunistyczny sięgnął po te narzędzia by odsunąć PIS od władzy.

I jeszcze jedna uwaga metodologiczna. Nie tylko KK jest podatny na złudzenia metodologiczne.Ja także padam co chwila ofiarą tego samego złudzenia czyli błędu psychologizacji, gdy zastanawiam się jakim cudem Tusk i jego ekipa, składająca się przecież z ludzi antykomunistycznej opozycji, stali się orendownikami postpeerelu.To jest własnie ten błąd. Nie decydują przecież cechy indywidualne aktorów wydarzeń lecz aktualna struktura społeczno-polityczna przydzielająca dynamicznie ludziom takie a nie inne role, czyniąc ich, w dużym stopniu, marionetkami procesu.