Przeciwko telewizjom komercyjnym

Na wstępie chciałbym postawić proste i oczywiste założenie.

Najważniejsza w cywilizacji Zachodu jest prawda, a dowodzi tego rozwój nauki i bazujący na niej rozwój technologii. Wszelkie instytucjonalne próby ograniczenia prawdy kończyły się katastrofami. Ludzie wprawdzie kłamią, ale nie ma człowieka, który lubi być okłamywany czy wprowadzany w błąd. Okazuje się zatem, że w relacjach społecznych, z postulatu prawdy wynika zaufanie jako podstawa życia społecznego i rozwoju. Z tego założenia wynikają określone konsekwencje, m.in. jeśli chodzi o system informacji.

Czy istnieje jakikolwiek dobry powód przemawiający za istnieniem telewizji komercyjnej ? Takiego nie znajduję, znajduję natomiast wiele powodów przemawiających na niekorzyść takich telewizji. Czy jest jakaś korzyść, poza korzyścią właściciela, z istnienia telewizji Polsat ? Przecież to żenada. Nie przyjmuję tłumaczenia, że ktoś chce sobie założyć telewizję, więc ma automatycznie swobodę działania w tym zakresie. Chciejstwo nie jest żadnym argumentem. Wolnoć Tomku w swoim domku, ale nie poza nim.

Jeśli chodzi o inne rodzaje mediów nie widzę przeciwskazań dla mediów prywatnych, ale złożoność problemu telewizji wyklucza moim zdaniem mozliwość istnienia jeśli nie telewizji prywatnej, to z pewnością komercyjnej. Sprzedaż odbywa się w sklepach i nie ma logicznego uzasadnienia do poszerzania i dublowania pewnych funkcji komercyjnych w przestrzeni publicznej. Przestrzeń publiczna jest przestrzenią zarezerwowaną dla funkcji publicznych, a nie prywatnej działalności handlowej. Tu jest szlaban.

Oczywiście jeżeli ktoś potrzebuje dodatkowego uzasadnienia, to należy tu, po pierwsze, wskazać na szkodliwe aspekty działania systemu konsumpcjonistycznego powodującego masowe ogłupienie i infantylizację oraz wspierającego fałszywą ideę nieograniczonego wzrostu, a po drugie, na specyfikę obrazu telewizyjnego i jego recepcji przez widza. Efekty działania tego typu przedsięwzięć są zabójcze dla cywilizacji.

Informacja to nie gwoździe czy wiertarki. Gwoździe lub wiertarki mozna produkować w rozmaitych wariantach i odmianach. W przypadku informacji mamy tylko dwa warianty – prawda albo kłamstwo. Stąd taki powszechny wysyp fakenewsów, który w nieodległej przyszłości może doprowadzić do nieobliczalnych skutków. Specyfika branży telewizyjnej wymaga więc specyficznego, odmiennego traktowania.

Media telewizyjne są całkowicie podatne na manipulację. Bo o ile prasa jest medium trwałym i można zajrzeć do gazety ponownie, to telewizja opiera się na ulotnym obrazie, a obraz do tego automatycznie jest odbierany przez umysł jako prawdziwy, szczególnie gdy mamy do czynienia z całą sekwencją obrazów, wykluczającą mozliwość racjonalnej analizy, a to stwarza olbrzymie pole do manipulacji. Można dopuścić telewizje tylko pod warunkiem, że są poddane reżimowi surowej kontroli co do zakresu proponowanej oferty.