Nowoczesność kontra modernizacja drugiej świeżości

Nie będę pisał o oczywistych głupotach takich jak, nomen omen, nowoczesna pana Petru, która na fali entuzjazmu dla pomysłu Kukiza, usiłuje udawać zjawisko doń symetryczne, choć jest przecież tylko powtóką z tworzenia kolejnej wypustki establishmentu postkomunistycznego, szalupy ratunkowej dla reprezentantów jego interesów. Mnie interesują trochę inne kwestie, z jednej strony pewne procesy społeczne, a z drugiej mentalność pewnych grup społecznych.

Poważnych analityków zastanawia i zdumiewa mentalność ludzi obozu władzy. Żeby rozszyfrować tę zagadkę, trzeba rozpatrzyć parę czynników pozapolitycznych, o których przeciętny wyborca ma niewielkie pojęcie. Jednym z takich czynników są różne formy naturalnej selekcji. Najprostszy z nich, najłatwiejszy do obserwacji, to selekcja polityczna, selekcja systemowa, sprawiająca, że do władzy ciągną osobniki najbardziej konformistyczne, podatne na naciski, o labilnej hierarchii wartości i tożsamości, obrotowe i słabo zakorzenione.

Jest też jednak zjawisko selekcji ewolucyjnej.
Przez parę milionów lat, przez dziesiątki tysięcy pokoleń, poprzez miliardy rozmaitych prób, w toku miliardów interakcji między miliardami osobników poprzedzających naszą epokę testowano rozmaite strategie umysłowe i praktyczne, miliardy rozmaitych wariantów współpracy, wypracowano miliony rozmaitych procedur, z których te najbardziej efektywne weszły do skarbca ludzkiej kultury. W takim długotrwałym horyzoncie zmian zachodził proces obiektywizacji standardów, bo to nie były już standardy ani osobnika X, ani osobnika Y, lecz pewna wypadkowa działań wszystkich członków wspólnoty ze wszystkich pokoleń. I teraz kazde pokolenie musi powtórzyć tę drogę w skrócie, wykorzystując odziedziczone standardy w mniejszej skali. 

Przez miliony lat kuto konie i kuje się nadal, ale oto teraz pojawiła się żaba, żaba nowoczesna i postępowa i podstawia łapkę. Ona też chce, ona łaknie wielkości, ona najlepiej wie i czuje, jaki jest trend, lepiej niż dziesiątki tysięcy poprzednich pokoleń i proces ewolucji. Co za zabawna zamiana miejsc - "postęp" i politpoprawność wystąpiły przeciwko teorii ewolucji. Wiadomo, że to żaden postęp, ale biedakom się wydaje i muszą jakąś wiarą w cokolwiek podreperować swoje kulawe ego.

Widać wyraźnie na przykładzie ludzi Platformy i ich mocodawców, że pokolenia postkomunistyczne nie przeszły wszystkich wymaganych testów,  są więc pokoleniami kalekimi umysłowo. A złośliwie mogę dodać, że, być może, zbiegły się tu czynniki polityczne z ewolucyjnymi i są to osobniki z jakiejś bocznej gałęzi, ślepej uliczki ewolucji, tacy free-ridersi. z teorii gier. Ci ludzie nic nie czytali, a jeśli, to czytali niewłaściwe, a pomijali właściwe książki, ograniczając się do ideologicznych harlekinów.

W epoce współczesnej, tak jak to się czasem zdarza w przyrodzie, gdy następuje jakiś gwałtowny wysyp szarańczy czy innych plag, tak i teraz mamy do czynienia z plagą lewactwa i upadku kultury, gdy pycha, lenistwo i głupota prowadzą do rujnowania standardów, bo krótkofalowe koszty nicnierobienia wydają się być niższe od kosztów utrzymania wymagających standardów. Wielu ludziom wydaje się, iż rozwinięta technologia zdejmuje z nich konieczność przyswajania rygorystycznych standardów i sądzą, że bez standardów jakoś przetrwają. Złudzenia.

Zainteresowanym i wątpiącym polecam lekturę książek znakomitego amerykańskiego badacza, psycholga ewolucyjnego i kognitywisty, Michaela Tomasello, a szczególnie jego "Historię naturalną ludzkiego myślenia". Można sobie wyrobić zdanie na temat zjawiska, ktore określiłbym jako konfrontację prawdziwej nowoczesności z modernizacją drugiej świeżości. 

A tak na marginesie i wracając do pierwszego akapitu tej notki, to mam nadzieję, że dostrzegają teraz Państwo genetyczną śmieszność inicjatywy panów Balcerowicza i Petru.