Wspomnienie o babci Sadowskiej

Moja świętej pamięci babcia Maria Sadowska zmarła w wieku 96 lat. I choć to się stało wiele lat temu – do dziś pamiętam babcię Sadowską, jak się krząta w swojej niewielkiej izbie, by przygotować nam herbatę. Do babci przyjechałem bowiem zaraz po swoim ślubie, a było to 40 lat temu…

Babcia mieszkała w Warszawie, przy ulicy Stanisława Augusta na Grochowie. W izbie o powierzchni nie większej niż 15 metrów kwadratowych mieściło się łóżko, kuchnia węglowa i parę szafek na naczynia i babcine drobiazgi. Na ścianie wisiał obraz Serce Jezusa, którego cechą jest to, że gdziekolwiek nie staniesz – Jezus patrzy na ciebie. Jezus tak patrzył na babcię Sadowską przez całe jej życie, w czasie którego babcia nigdy nie żaliła się na swój los. Bo nawet, gdy miała jakieś kłopoty, to ubierała się i szła pod Krzyż, by tam wybłagać u Jezusa swoje prośby. Ten Krzyż stał u zbiegu ulicy Stanisława Augusta na Grochowie i mam nadzieję, że nadal tam stoi…

A może jednak babcia Sadowska nie szła pod Krzyż ze swoimi prośbami, tylko z podziękowaniami? Bo życie babci Sadowskiej było godne scenariusza filmowego, którego nie da się opowiedzieć w tym krótkim blogu.

Zacznę więc od tego, że babcia Sadowska – żona fabrykanta czekolady – w obliczu sowieckiej nawałnicy, musiała uciekać wraz z mężem i czwórką dzieci z Kijowa. Był to Tadeusz, Zofia, Antonina i Jadwiga – moja przyszła mama. W czasie tego exodusu babcia Sadowska została okradziona przez najbliższego przyjaciela dziadka, który wkrótce po przybyciu do Warszawy zmarł. Okradzionej babci Sadowskiej z pomoca przyszły siostry Szarytki. Babcia znalazła więc pracę i mieszkanie. Była to suteryna na Nowolipkach wraz z przyległa pralnią. Tam babcia Sadowska wychowywała dzieci, opierając rodziny żydowskie.

O Żydach z Nowolipek babcia Sadowska miała dobre zdanie, gdyż nie tylko płacili za pranie ich pościeli i odzieży, to jeszcze przynosili chałki dla dzieci. Babcia Sadowska wszystkie dzieci wychowała na dobrych katolików i patriotów. Wszyscy skończyli szkoły: Tadeusz mechaniczną, a moja ś.p. mama Jadwiga skończyła Szkołę Handlową.

Wieczór 31 sierpnia 1939 roku był ciepły i pogodny. Ludzie wylegli na ulice Warszawy, by oglądać niebo, na którym ukazał się krzyż. 1 września zaczęła się II wojna światowa..

Babcia wraz dorosłymi już dziećmi przeniosła się na ulicę Mostową. Tam był też punkt opatrunkowy AK. Po zamachu na Kutscherę - dowódcę SS i Policji na dystrykt warszawski, zwanego katem Warszawy – rozpoczęły się masowe aresztowania Polaków, podejrzanych o współpracę z Armią Krajową. Do Warszawy przybył bowiem Heinrich Himmler – Reichsführer SS, kierujący akcją aresztowań Polaków. W nocy z ¾ lutego 1944 roku przywieziono na Pawiak 68 mężczyzn i 7 kobiet. Wśród nich była babcia Maria Sadowska oraz jej dwie córki: Antonina i Jadwiga – moja przyszła mama.

Z posiadanych zapisków wiem, że były na Pawiaku bite w trakcie przesłuchań w celu ujawnienia osób, związanych z AK. Nikogo nie wydały, więc zostały przewiezione do największego w Europie obozu kobiecego w Ravensbrück. Dzięki Opatrzności Bożej – babcia Sadowska i jej dwie córki przeżyły. Dlatego więc jestem na tej ziemi, jako syn Jadwigi Sadowskiej... 

Lecz nadal pamiętam babcię Sadowską, która – podobnie do jej córek - nie otrzymała żadnego odszkodowania za Pawiak i pobyt w obozie, przeżywając do 96 lat. Była z pewnością pod opieką Jezusa Chrystusa, który patrzył na nią z każdego miejsca jej mizernej izby na warszawskim Grochowie…

Dziś, gdy słyszę rozpaczliwe jęki „wykluczonych” artystek i aktywistek nowoczesnych partii oraz walnięte w czoło propagandystki aborcji, którym ponoć ktoś odebrał prawa – przypomina mi się babcia Sadowska. Gdy słyszę wylewające się z ust tych kobiet bluzgi – zawsze przypomina mi się babcia Maria Sadowska. O tej skromnej, drobnej a zarazem silniejszej od największych herosów kobiecie, niewiele osób pamięta. Dlatego przywróciłem pamięć o mojej ś.p. babci. Babci, jakich wiele było w życiu zwyczajnych Polaków. Lecz o ich losach salon wolał nie słyszeć i nie wiedzieć.

Dziś ten postępowy salon zmierza we właściwym kierunku: na śmietnik historii i do prawdziwego piekła…

P.S. Na zdjęciu od lewej: Antonina, Maria i Jadwiga Sadowskie po wyjściu z obozu w Ravensbrück