Dekalog mitów smoleńskich

Postanowiłem rozprawić się z kilkoma mitami na temat smoleńskiej katastrofy. I mam na myśli mity po obu stronach barykady.

1. Decyzja o próbie lądowania wynikała głównie z presji psychicznej

Piloci rządowych samolotów mają do czynienia z taką presją na codzień. Latają z VIPami niemalże non stop. Muszą być psychicznie predysponowani do radzenia sobie z takim stresem bo inaczej zagrażałoby to wprost życiu pasażerów. Stąd usprawiedliwianie zachowania Protasiuka presją wynikającą z "przewidywanej reakcji głównego pasażera" jest dziecinadą. To tak jakby usprawiedliwiać chybiony strzał wieloletniego policjanta przerażeniem, że przestępca ma broń...

Co więcej nie było nigdy sytuacji, by Lech Kaczyński podważał decyzję dowódcy załogi w trakcie lądowania. Sytuacja lotu do Tbilisi jest całkowicie chybioną analogią. Po pierwsze to dowództwo wystawiło wtedy rozkaz zmiany trasy, a pilot go zignorował i tego dotyczył spór. Po drugie różnica zdań miała miejsce nie w czasie lądowania, a przed startem. Więc możnaby to porównywać tylko gdyby Kaczyński próbował przekonać pilotów do lotu do Smoleńska jeszcze na płycie lotniska w Warszawie, a oni by nie chcieli.

2. Protasiuk uparł się by lądować w Smoleńsku

Przeciwnie, Protasiuk nie lądował ani przez sekundę. Nie poprosił o zgodę na lądowanie tylko o zgodę na próbne podejście. A to co innego. Co więcej w stenogramach padła komenda "Odchodzimy". Protasiuk wykonał próbne podejście do lądowania zakończone katastrofą.

Warto przypomnieć, że kilkanaście mintu wcześniej niemalże takiej samej katastrofy o włos uniknął Ił-76. Wieża kontrolna to widziała i nic nie powiedziała pilotom Tupolewa.

3. Piloci do końca nie byli świadomi zagrożenia

MAK podaje fałszywą informację, że piloci wyłączyli autopilota dopiero tuż przed zderzeniem z ziemią. W Europarlamencie zaproszony przez PiS ekspert totalnie zrównał z ziemią te twierdzenia.

Otóż ze zdjęć koron drzew wykonanych na miejscu katastrofy wynika, że Tupolew tuż przez katastrofą zaczął się wznosić. Na przeszkodzie stanęła mu druga brzoza. Brakowało dosłownie kilku, góra kilkunastu metrów by Tupolew natrafił na dość cienki pień by go ściąć bez większego szwanku i lądować awaryjnie na brzuchu zamiast się obrócić i wyrżnąć słabo chronionym dachem o ziemię.

Tupolew ma pewną bezwładność, aby po wyłączeniu autopilota zaczął się wnosić musi opaść ok 30-40 metrów. Stąd wyłączenie autopilota nastąpiło gdy Tupolew znajdował się 40 metrów wyżej. A więc tuż po komendzie "odchodzimy".

Moim skromnym zdaniem najprawdopodobniej Protasiuk dostrzegł reflektory lotniska i zniżał się, sądząc, że schodzi na pas startowy. Ale nagle coś się stało, coś niepokojącego i wtedy drugi pilot krzyknął "odchodzimy". Protasiuk wyłączył autopilota, ale na skutek wznoszącego się terenu przed lotniskiem nie zdołał na czas podciągnąć samolotu. Zabrakło dosłownie ułamków sekundy.

W oparciu o powyższe można sstwierdzić, że co najmniej ok 40 metrów nad ziemią piloci musieli wiedzieć, że coś jest nie tak. Inaczej nie wyłączyliby autopilota.

4. Piloci nie mieli prawa próbować lądować w takiej mgle

Przesłanką do decyzji o lądowaniu nie jest widzenie pasa w dosłownym znaczeniu, ale kontakt wzrokowy z ziemią. Ale nie ziemią rozumianą jako grunt, ale z jakimś elementem lotniska. Takim elementem mogą być na przykład potężne smugi reflektorów, umieszczonych przy początku pasa. Są powody by przypuszczać, że Protasiuk te smugi światła zobaczył..

Co więcej fakt istnienia mgły nie oznaczał bynajmniej, że była ona wszędzie tak samo gęsta. Mgła zazwyczaj ściele się nierównomiernie, zatem Protasiuk nawet we mgle miał prawo wykonać próbne podejście licząc na prześwity umożliwiające przyziemienie.

5. Kontrolerzy w Smoleńsku nie mieli prawa zabronić lądowania ani zamknąć lotniska.

Alez mieli prawo. Lot prezydencki był lotem wojskowym, obowiązywały wojskowe procedury. Według wojskowych procedur Federacji Rosyjskiej decyzję o dopuszczaniu do lądowania w takiej sytuacji podejmuje kontroler lotów. W tym wypadku z zeznań kontroleów wynika, że decyzja o dopuszczeniu do lądowania została kontrolerom narzucona odgórnie przez Moskwę.

5. Nie wiadomo, dlaczego Ił-76 wykonał tak gwałtowny i ryzykowny manewr nad płytą lotniska.

Ależ wiadomo. Ił-76 ma podobną rozpiętość skrzydeł co Tu-154M. Jak jest mniejszy. Pilot Jaka nie musiał trafić w środek pasa by wylądować. Zarówno Tupolew jak i Ił muszą natomiast siąść w osi pasa, inaczej mogą zaczepić skrzydłami o rosnące po ubu stronach pasa drzewa. Stąd gwałtowny manewr Iła-76 nad lotniskiem.

Powyższy fakt dodatkowo obciąża stronę rosyjską. Skoro bowiem Ił-76 wczesniej omal się nie rozbił, tym bardziej skandaliczne było, że nie poinformowano o tym incydencie pilotów Tupolewa ani też nie zamknięto lotniska. Strona rosyjska nie ma prawa nw takiej sytuacji twierdzić, że nie można było przewidzieć katastrofy!

6. Konwencja Chicagowska mówi, że to strona rosyjska powinna prowadzić śledztwo.

Konwencja Chicagowska daje też możliwość przekazania śledztwa stronie polskiej. Nie podjęto żadnych prób wykorzystania tej możliwości.

7.  Badania wraku były zbędne, wystarczyły rejestratory

Drobiazgowe badania wraku są nieodłącznym elementem wysiłków, zmierzających do wyjaśnienia każdej bez wyjątku katastrofy lotniczej, niezaleznie od tego, czy czarne skrzynki się odnajdą czy też nie.

8. Na zdjęciach z miejsca katastrofy widać całą kabinę pilotów

To co ludzie brali za kabinę pilotów było w rzeczywistości odwróconym do góry kołami ogonem Tupolewa.

9. Koła Tupolewa na zdjęciach są zabłocone, co świadczy o tym, że samolot spadł na brzuch, a nie na plecy.

Koła są zabłocone tylko od strony skrzydła, którym Tupolew zarył w błoto. Fontanny błota opryskały wtedy koła. Koła z drugiej strony są czyste.

10. Tupolew przez pewien czas leciał poziomo, z czego można wnosić, że wtedy autopilot złapał sygnał fałszywej NDB.

Poziomy lot przez pewien odcinek jest normalną procedurą podchodzenia do lądowania na tym konkretnym lotnisku. Wynika to z charakterystycznego ukształtowania terenu.