Klucz do uwiedzenia leminga

Lemingi to osobniki pozbawione własnego kodu kulturowego a zatem podatne na propagandę i sterowanie. Ale są różne rodzaje propagandy.Nam, z racji historycznych, propaganda kojarzy się z propagandą ideologiczną czy polityczną, ale jest jeszcze inny rodzaj propagandy, bardziej ukryty, ale znacznie skuteczniejszy, bo odwołujący się do cech ludzkiej natury.

Nam lemingi kojarzą się głównie z popieraniem Platformy, bo to Platforma jako pierwsza na polskim podwórku zastosowała, z piorunującym skutkiem, marketing do polskiej polityki, ale marketing ma znacznie dłuższą, kilkudziesięcioletnią historię. Warto poczytać, co na temat marketingu i jego wpływu na życie społeczne Zachodu mówi amerykański psycholog ewolucyjny Geoffrey Miller w książce "Teoria szpanu".

"W połowie XXw. dla specjalistów od marketingu bardzo istotne stało się przekonanie młodych ludzi, że potrafią ocenić indywidualne cechy innego człowieka poprzez obserwację tego, jakie produkty kupuje, i że ich ocena będzie dużo bardziej skuteczna niż ich ocena rodziców, dokonana na podstawie uważnej obserwacji. Oceny starszego pokolenia co do rówieśników czy sympatii młodego człowieka okrzyknięto jako staromodne, obciachowe, nieistotne, tendencyjne i stronnicze. Marketingowcy odnieśli na tym polu spektakularny sukces wspierani przez dwie najważniejsze ideologie XX wieku:
(1) egalitaryzm, który z góry odrzuca wartość poddawania ocenie i społecznej dyskusji osobowości człowieka, jego inteligencji, zdrowia umysłowego i cnót moralnych oraz
(2) enwiromentalizm, ktory odrzuca koncepcję stałości tych cech u ludzi oraz dziedziczenie cech z pokolenia na pokolenie.

Los kapitalizmu konsumpcyjnego zależał od tego, na ile młodzież przyjmie i zaakceptuje jako własną ową ideologię "tabula rasa", sprzedawaną jako porywająco buntownicza i postępowa.Przez większą część XX w. zasadność tej ideologii potwierdzana była przez psychologię, nauki społeczne, postępową politykę i podręczniki samodoskonalenia. W kulturze popularnej ideologia "tabula rasa" przekonywała młodych ludzi, że zakup każdego nnowego produktu jest manifestacją jakiejś pożądanej przez nich cechy osobowości, a tym samym heroicznym buntem przeciwko niemodnym już przekonaniom egzystencjalnym starszego pokolenia wraz z tym o stabilności i dziedziczeniu cech. W zakresie nauk behawioralnych ideologia ta zniechęciła pokolenia naukowców do zajmowania się psychologią cech, do badań nad osobowością, inteligencją, genetyką zachowań i wszelkich innych dziedzin związanych ze zróżnicowaniem jednostek. Zamiast tego skupiono się na "procesach psychologicznych" rzekomo wspólnych wszystkim ludziom: na rozwoju dziecka, poznaniu społecznym, przetwarzaniu informacji przez układ nerwowy.

Reklama nigdy nie odwoływała się do staromodnych terminów opisujących stałe cechy osobowości (charakter, inteligencja, cnota), a młodzi ludzie mogli kupować produkty "świadczące o ich osobowości", a następnie obnosić się z ich posiadaniem i zachwycać się nimi, oceniając na ich podstawie innych oraz udawać,że żyją w radykalnie nowym świecie, w którym sami mogą kreować siebie, jak tylko im się zechce. Cały dyskurs dotyczący prawdziwych cech osobowości zszedł do podziemia, skrywając się dyskretnie w retoryce i semiotyce brandingu i marketingu.
/.../
Siła oddziaływania konsumpcjonizmu uzależniona jest od tego, na ile zapomnimy o tym, co jest prawdą i będziemy wierzyć w to, co jest kłamstwem. Prawdą, o której musimy zapomnieć, jest fakt, że my ludzie strawiliśmy już miliony lat na rozwijaniu niezmiernie skutecznych sposobów wzajemnego prezentowania naszych umysłowych i moralnych cech przez naturalne zachowania społeczne, takie jak język, sztuka, muzyka, hojność, kreatywność i ideologia. Wszyscy to potrafimy i nie potrzebujemy do tego referencji, niesamowitej ścieżki kariery, wysokich ocen kredytowych ani ton produktów. Nasze najlepsze, najbardziej imponujące dobra i usługi zostały nam dane przez DNA w formie fizycznych i psychicznych dostosowań, które w sposób naturalny prezentują nasze wartości i robią wrażenie.
/.../
Mamy już wszystko, czego potrzebujemy, by zrobić wrażenie na innych, każda znacząca ideologia próbuje jednak sprawić, byśmy o tym zapomnieli. Każda ideologia musi mieć bowiem władzę nad ludźmi, stara się wiec nas przekonać, że potrzebujemy czegoś więcej poza naszymi nagimi ciałami i umysłami, aby zostać zaakceptowanymi w towarzystwie i być atrakcyjnym seksualnie. Konsumpcjonizm stał się dla nas najpotężniejszą i najbardziej przekonującą ideologią - lekceważy naturalne sposoby prezentacji cech i sprawia, że jesteśmy zbyt zajęci - trawiąc czas na pracę, kupowanie i manifestowanie siebie poprzez produkty - by przypomnieć sobie o tym, że tak naprawdę moglibyśmy być sobą i sygnalizować swoje ja bez tych wszystkich produktów.

W istocie konsumpcjonizm promuje dwa wielkie kłamstwa. Jedno mówi o tym, że ponadprzeciętne produkty mogą zrekompensować nasze przeciętne cechy, pomagając nam tym samym, gdy podejmujemy próby zbudowania poważnych długotrwałych relacji z potencjalnymi partnerami życiowymi, przyjaciółmi czy rodziną.
/.../
Drugie wielkie kłamstwo promowane przez konsumpcjonizm to sugestia, że dzięki produktom zyskamy lepsze, bardziej imponujące narzędzia manifestacji naszych cech, niż to, które oferuje nam nasze naturalne zachowanie."

No to, drodzy Państwo, jesteśmy wreszcie w domu. Amerykanie mają za sobą kilkadziesiąt lat konsumpcjonizmu i wiedzą do czego on prowadzi. My mamy kilkanaście i zachowujemy się jak dzieci w Disneylandzie. A korzysta z tego tylko establishment polityczno - finansowy i jego polityczna ekspozytura. Tekst Millera rzuca światło na powstanie zjawisk popkultury i ideologicznego ubezwłasnowolnienia młodych pokoleń. W naszym polskim przypadku wskazuje na źródło fenomenu lemingów. Lekturę refleksji Millera polecałbym szczególnie pani minister od równości Kozłowskiej-Rajewicz, która ma poważne braki w kompetencjach antropologicznych.