Biskup Lanckoroński do generała Potockiego…

Kiedy wczoraj próbowałem sprowokować dyskusję na temat koniczności wzniesienia się obu „narodów polskich” ponad ten sztuczny i szkodliwy podział, nie miałem tak naprawdę złudzeń co do efektu mych wysiłków. Mimo postawienia obu „narodom” przed oczy realnego zagrożenia, które stanie wkrótce przed Polską. Polską, co jest, jak tuszę, dla obu „nacji” wartością największą. Zdaję sobie sprawę z tego, że nad polską polityką na długo zawisł duch biskupa Lanckorońskiego i generała Potockiego, wymieniających w warunkach oblężenia Kamieńca Podolskiego swe spostrzeżenia na temat możliwości urośnięcia w siłę ich największego wroga. Nie, wcale nie Turków drążących skałę, na której wznosiła się kamieniecka warownia, w celu odpalenia miny. Ci zajmowali obu wielmożów mniej, niż pan Sobieski, który gromiąc tychże Turków stałby się z perspektywy Potockich i Lanckorońskich zbyt potężny.

Tak naprawdę jednak relacje między „narodami” przypominają mi coś znacznie bardziej trywialnego. Gościa z mało lotnego dowcipu, który dysponując złotą rybką zauważa, że każde życzenie, które mu owa rybka spełnia, jego sąsiadowi przysparza podobnych profitów po dwakroć. Zwraca się więc do złotej rybki: „Chce, żeby mi jajo zgniło”.

Zdaje się że ochota na gangrenę klejnotów to główna determinanta naszego myślenia o polityce. Przy całym zrozumieniu dla postulatów odnoszących się do metody i warunków zakończenia spory niezmiennie tracę cierpliwość w dyskusjach, w których kończy się właśnie na tym. I nie ma już miejsca na konieczną refleksję nad tym, jak to osiągnąć i czy w takich warunkach wymiany poglądów jest to w ogóle możliwe.

Jeśli przyjąć faktycznie, że warunkiem zaczęcia dyskusji jest postawienie całej kupy ludzi przed sądem (nie przeczę, że trzeba) oraz (to z ostatniej dyskusji) lustracja pozostałych stronników tamtych do trzeciego pokolenia wstecz, pozostają już dwa pytania. Kto nam zostanie do dyskusji i kto takie warunki przyjmie.

Wielokrotnie pisałem, że najtrudniej w bilansie III RP pogodzić mi się jest z zaniechaniem dochodzenia i wymierzenia sprawiedliwości za wszelkie niegodziwości poprzedniego systemu. Grzech „przedawnienia” najbardziej obciąża tych, którzy przyjęli spadek po poprzednim systemie z dobrodziejstwem inwentarza i odpuścili sobie zaspokojenie wierzycieli.

Teraz będzie dokładnie tak samo. Znów staniemy przed sytuacją, w której po kolei przedawniać się będą kolejne czyny, za które można by było w sprawie smoleńskiej stawiać zarzuty. Przedawnią się bo ze swym skrajnie pryncypialnym podejściem zwolennicy wypalania do trzeciego pokolenia do władzy dojdą najpewniej wtedy, gdy argumentem ich oponentów będzie pytanie czy „jest sens pociągania do odpowiedzialności stojących nad grobem starców”.

Oczywiście można lekceważyć coś takiego jak pewne zasady prawne, takie jak przedawnianie odpowiedzialności, jak zatarcie karalności… Ale to już beze mnie. Pewne rzeczy, nawet jeśli robione w dobrej wierze (a któż w polityce nie kieruje się „dobrą wiarą”?) są w stanie wygenerować przede wszystkim spore problemy w przyszłości. Wtedy, gdy inni ochoczo przyjmą zasadę, że w polityce wszystko jest narzędziem a zasady, nawet zapisane, nie obowiązują.

Myślę, że łatwiej znieść sytuację, w której padać będą pytania „czy mamy zapomnieć o Smoleńsku?” niż pełne rezygnacji stwierdzenie „możemy zapomnieć o Smoleńsku”. Licząc na to, że ci, którzy „prawem trzeciego” mogą obejść dwa walczące „narody polskie” i mocno, na lata usadowić się przy korycie zechcą tę sprawę pociągnąć można się na taką sytuację spokojnie przygotować. Bo liczyć na to, że oni zechcą coś z tym Smoleńskiem zrobić jest zwykłą głupotą. Oni mają Smoleńsk tak głęboko w dupie że aż im gardłem wystaje. Poza tym jednym ze źródeł ich sukcesu będzie właśnie dystansowanie się od tego naszego casus belli. Bo jest wystarczająco wielu takich, którzy nie są złymi ludźmi ale uważają, że „nie samych Smoleńskiem żyje człowiek”. I mają inne priorytety. Polityk, który ich zignoruje, nie zasługuje na miejsce w polityce. I może o nim zapomnieć bo siła tych właśnie obywateli będzie z czasem coraz większa.

Zatem zamiast zamartwiać się tym, że „Pan Sobieski w międzyczasie za bardzo urośnie” trzeba zdać sobie sprawę, że Turczyn u bram. Po nim będzie znacznie gorzej.