Patrzaj jutra!

„Jutro zaczyna się dziś” – znane to powiedzenie zwraca naszą uwagę na planowanie swoich następnych poczynań. Obowiązek planowania obrzydził nam wprawdzie obóz neoliberalny (wyśmiewając peerelowską „gospodarkę planową”), gloryfikując „wolność jednostki” (owsikowe „róbta co chceta”), ale przecież żadne hasło nie może osobie zdroworozsądkowej zastąpić myślenia o własnej przyszłości. Rzymska maksyma quidquid agis, prudenter agas et respice finem celnie to ujmuje. Czym innym jest jednak “przyszłość”, a czym innym “jutro” – i w naszych rozważaniach o wartościach indywidualnych owo „jutro” nie jest „planowaniem” (swoich nowych poczynań), a ugruntowaniem własnej postawy, wynikającym z wniosków z dokonanego wczoraj Raportu Dziennego!

Czy mianowicie jesteśmy jutro gotowi, zgodnie z wczorajszym przeglądem, dokonać stosownej korekty swojego postępowania, tj. np. naprawić popełniony wczoraj błąd? Być przyzwoitym a posteriori? Od tego zależy nasz postęp moralny, bo o ile nikt nie jest bez grzechu i nie sposób się ich ustrzec, to jednak dopiero refleksja nad nimi i natychmiastowa naprawa, zadośćuczynienie – mogą naszą deklarowaną (samemu sobie!) przyzwoitość zachować i umocnić.

Zatem zanim zaczniemy na dobre kolejny dzień – postarajmy się uregulować zaszłości* tak, by problemy się nie nawarstwiały; tylko tak możemy go przeżyć efektywnie i z czystym sercem. I nie znaczy to przecież, iż mamy przez to dążyć do jakiegoś postulowanego przez innych ideału – świat jest skomplikowany i niejasny, gotowe wzorce często nie przystają do rzeczywistości: chodzi jedynie o podjęcie własnej decyzji, jakie kroki uznamy za słuszne w tym względzie. Bo nikt nie może zawłaszczać sobie naszego sumienia: tylko my za nie odpowiadamy, przed samym sobą. Odpowiadamy, zatem ponosimy odpowiedzialność: nie zaniedbujmy zatem pracy nad sobą, nie powielajmy własnych błędów!

A poza tym: carpe diem**!

Na zakończenie tego mini cyklu o sposobach dążenia do przyzwoitości w naszym niełatwym życiu – pozwolę sobie na ostatnią uwagę: nie da się osiągać takiego celu bez autorefleksji. Dopiero wówczas, gdy sami siebie oceniamy, nie w chwilowej emocji a z koniecznego dystansu – mamy szansę być lepszym człowiekiem. Tylko szansę, ale i aż szansę: próbujmy ją wykorzystać i nie przestawajmy próbować!

*OBOJĘTNIE, KIEDY ZACZNIEMY stosować technikę raportów dziennych (przecież przerwy są nieuniknione)...

**jakby ktoś uważał, że zawołanie Horacego jest przyzwoleniem na hedonizm – niech wie, że ten znawca Epikura (epikurejczycy nakazywali cieszenie się zwykłym dniem, odrzucenie trosk i lęków) powtarzał jednak za nim, że najwyższą formą szczęścia jest rozumne i cnotliwe życie!

A już poza wszystkim: widać na tym przykładzie, jak łatwo wszelkie hasła - zwłaszcza te na politycznych sztandarach czy w rękach różnej maści ideologów i ich propagandzistów - zatracają swój pierwotny, głęboki sens i przepoczwarzają się we własne zaprzeczenie. Nie przyjmujmy zatem cudzych nawoływań bezkrytycznie i sprawdzajmy ich sedno!