zagadka protokołu numer trzynaście....

No i mamy manifestację przyjaźni polsko-rosyjskiej: z jakiegoś powodu Rosjanie postanowili obejść się z Tuskiem okrutnie i ogłosili swój raport o katastrofie smoleńskiej w chwili, gdy Tusk był na urlopie. Można powiedzieć - przypadek; Rosjanie nie muszą wiedzieć kiedy polski premier ma urlop. Niby nie muszą, ale czy aby na pewno nie wiedzą takich rzeczy? Tak czy owak - numer jest w ich stylu: ogłaszają raport, a Tusk ma zgryz - przerywać urlop, czy nie przerywać? I tak źle i tak niedobrze... Jeśli przerwie - przyzna, że go rosyjscy przyjaciele nieprzyjemnie zaskoczyli. Jeśli nie przerwie - wyjdzie na to, że bimba sobie ze spraw ważnych i poważnych... Jeszcze wczoraj PR-owcy uważali, że korzystniejsza będzie wersja "nic ważnego się nie dzieje", w związku z czym Rzecznik Graś twierdził, że nie bardzo wiadomo po co Tusk miałby wracać. Dziś PR-owcy zmienili taktykę, skoro rzecznik ogłosił, że premier wraca. A wraca, bo nasi rosyjscy przyjaciele nie przejęli się specjalnie polskimi uwagami do projektu rosyjskiego raportu, bez uwzględnienia których - według Tuska - raport finalny miał być nie do przyjęcia.

Jak Tusk z tego wybrnie zobaczymy, ale jeśli chodzi o rosyjski raport jego treść jest oczywista. "Skończy się (...) na tym, że winnymi smoleńskiej katastrofy okażą się polscy piloci, którzy lądowali, choć nie powinni (w domyśle: naciskani przez prezydenta}" - wieszczyłem w maju 2010 i mi się sprawdziło, ale nie trzeba było do tego specjalnych zdolności profetycznych, bo sprawa była pozamiatana z chwilą, gdy oddano kontrolę nad śledztwem Rosjanom. Jak do tego doszło? Łukasz Warzecha twierdzi: "....współwinny tego ruskiego cyrku jest osobiście Donald Tusk. To on pozwolił, aby dochodzenie komisji odbywało się według konwencji chicagowskiej, choć były inne możliwości, w tym polsko-rosyjska umowa. W warunkach chaosu i płynności po 10 kwietnia można było się starać o inny sposób prowadzenia dochodzenia. Polski rząd nawet nie spróbował. Dziś premier twierdzi, że nie pamięta nawet, kto zasugerował posłużenie się tą konwencją i - niezależnie od tego, czy faktycznie nie pamięta, czy też kłamie - już samo to stwierdzenie jest dla niego wystarczająco kompromitujące."

Skoro tak się sprawy mają - spróbuję odpowiedzieć na pytanie kto podsunął stronie polskiej konwencję chicagowską. Skorzystam ze stosunkowo świeżych "zeznań", to jest z wywiadu przeprowadzonego przez "Gazetę Polską" z Edmundem Klichem (numer bieżący). Z wywiadu wyłania się taki obraz wypadków: Klich dowiaduje się z telewizji o katastrofie, natychmiast zaczyna szykować się do wyjazdu do Warszawy i w tym momencie dzwoni do niego ktoś, kto podaje się za Aleksjeja Morozowa - wiceszefa MAK-u. Według Klicha ów "Morozow" "...poinformował, że doszło do katastrofy. Rozbił się tupolew z prezydentem i on widzi, że jedynym dokumentem, który obydwa nasze państwa mają podpisany i według którego można procedować jest konwencja chicagowska i załącznik 13". Klich na to: "Odpowiedziałem, że nie wiem, bo to nie jest obszar mojego działania i nie moja decyzja. I, że jeśli chodzi o Polskę i Rosję, znam jedynie porozumienie w ramach konwencji chicagowskiej". W tym miejscu pojawiają się dwie kwestie:

- po pierwsze podkreślmy, że Klich utrzymuje, iż cała sprawa nie mieściła się w obszarze jego działania.
- Po drugie Klich wyznaje: "Nagle facet do mnie dzwoni, mówi po angielsku. Ja nie wiedziałem, kto to jest Morozow. Potem sobie przypomniałem, że byliśmy razem na jednej międzynarodowej konferencji"

No dobrze, ale w takim razie - skąd Klich wiedział z kim rozmawia, a jeśli nie wiedział, to dlaczego z tym kimś dyskutował? To prawda - ostatecznie osobnik podający się za Morozowa faktycznie okazał się Morozowem z MAK-u, ale w czasie rozmowy Klich chyba nie mógł być tego pewny. Bo niby na jakiej podstawie? W takiej sytuacji dzwoniącego można zidentyfikować bodajże tylko na dwa sposoby: po numerze wyświetlanym przez telefon lub - po głosie. Sposób drugi jest mocno niepewny, zwłaszcza gdy idzie o kogoś, kogo spotkało się raz w życiu na jakiejś konferencji. Co do sposobu pierwszego - nic nie wskazuje na to, że Klich znał prywatny czy służbowy numer Morozowa ("nie współpracowaliśmy z MAK" - twierdzi pułkownik). Mimo tego wszystkiego Klich uznaje, że rzekomy Morozow to faktycznie Morozow i z tym przekonaniem udaje się do ministra Grabarczyka, Grabarczyk bowiem zadzwonił do Klicha po Morozowie i wezwał go - to jest Klicha - do siebie.

Tu pojawia się pytanie: dlaczego do Klicha "...zadzwonili z sekretariatu ministra Grabarczyka, skoro sprawa nie była "z obszaru działania" pułkownika? Rzecz można tłumaczyć na wiele sposobów. Nieżyczliwie dla Klicha - pułkownik nie miał pojęcia o swoim obszarze działań. Nieżyczliwie dla Grabarczyka - minister nie miał pojęcia o obszarze działania Klicha. Względnie życzliwie dla ich obu - w chwili kryzysu ściągano wszystkich co ważniejszych osobników mających coś wspólnego z lotnictwem. Byłoby to działanie cokolwiek wariackie, ale w sytuacji bez precedensu jakoś tam zrozumiałe. Tak czy owak - Klich zjawia się u Grabarczyka i opowiada mu o rozmowie z Morozowem (co do którego nie może być chyba pewnym, że faktycznie był to Morozow). Klich relacjonuje(podkreślenia w tekście - moje): "Powiedziałem, iż padła PROPOZYCJA czy SUGESTIA, że jedynym podpisanym dokumentem jest załącznik 13. Minister poprosił o ten załącznik i na tym rozmowa się zakończyła. Wróciłem do komisji i czekałem". Na pytanie "A kiedy zapadła decyzja, że będziecie procedować zgodnie z załącznikiem 13" Klich odpowiada: "Nie wiem. Nie do mnie należy kierować to pytanie". No tak, ale z drugiej strony minister Kwiatkowski pytany dziś w Salonie Politycznym Trójki o to, czy był obecny 10 kwietnia na nadzwyczajnym posiedzeniu rządu na którym zapadła decyzja o trzymaniu się załącznika numer 13, odparł, że tak, a dopytywany o to, kto podsunął takie rozwiązanie stwierdził, że osoba najlepiej do tego przygotowana to jest - Edmund Klich. Co prawda - ciągnął minister - załącznik dotyczy lotów cywilnych, podczas gdy lot był cywilno-wojskowy, czego zresztą nie uznają Rosjanie twierdzący, że lot był czysto cywilny. W tym punkcie - prawił minister Kwiatkowski - mamy z Rosjanami spór. Ale spór mamy nie tylko z Rosjanami, ale i chyba z ... pułkownikiem Klichem, bo - jako się rzekło - po dziś dzień twierdzi on, że nie uznawał (nie uznaje?) katastrofy smoleńskiej za rzecz z obszaru swoich kompetencji. I bądź tu mądry... Wydaje się, że jedyną stroną pewną swego byli Rosjanie. To oni błyskawicznie "wybrali" sobie Klicha na osobę, z którą zechcieli się skontaktować i to oni zasugerowali Klichowi konwencję chicagowską (z czym Klich się zresztą zgodził), po czym "propozycje" i "sugestie" strony rosyjskiej Klich podsuflował ministrowi Grabarczykowi. Przy tym, żeby było śmieszniej, w kluczowych chwilach całej sprawy Klich wierzył "na gębę", że osobnik z którym sobie porozmawiał był faktycznie wiceszefem MAK-u, choć chyba nie miał ku temu podstaw.... Słowem - III RP w całej krasie.

Siłę sprawczą strony rosyjskiej widać i w sposobie w jaki Edmund Klich stał się polskim akredytowanym przy MAK-u. A było to (według Klicha) tak: zadzwoniono do niego z sekretariatu ministra Grabarczyka i powiedziano: "pan leci do Smoleńska". Po co? Nie bardzo wiadomo. Klich: "Nie dostałem konkretnych zadań. Jechałem do Smoleńska, żeby zacząć jakąś współpracę ze stroną rosyjską". Tak było do 13 kwietnia kiedy to na scenę znów wkracza niezawodny pan Morozow. Pułkownik Klich: "13 kwietnia o godz. 12 podchodzi do mnie Morozow i mówi: "słuchaj, Putin zaprasza cię na konferencję do Moskwy. Mnie wyprostowało, co ten Putin ode mnie chce, skąd on wie, że ja tutaj jestem, o co tu chodzi? Dzwonię do ministra Grabarczyka. Pytam, czy ja mam w ogóle iść na tę konferencję? Dał mi do zrozumienia, że jednak mogę uczestniczyć, ja to zrozumiałem jako akceptację". W tym miejscu pada pytanie: "Ale jako kto miał Pan uczestniczyć?", a pułkownik na to: "Nie wiem, mam zaproszenie od Putina. Telekonferencję zaczyna Putin, następnie mówi Iwanow, wicepremier. I Anodina, która stwierdza, że zdecydowano iż będziemy działać według załącznika 13" (Klich właśnie od Anodiny miał się dowiedzieć o tym rozstrzygnięciu....). Kto więc "mianował" Klicha akredytowanym? Zdaje się, że - de facto - ci, którzy dzwonili do niego tuż po katastrofie... I to byłoby tyle, gdy idzie o stan RP w pierwszej dekadzie