"W królestwie ślepców - jednooki królem"

Autorem tego zdania jest Erazm Z Rotterdamu, z czasem stało się ono angielskim przysłowiem, a potem inspiracją „Krainy ślepców” H.G. Wellsa – bardzo przewrotnego opowiadania, które kiedyś, bodaj jeszcze w podstawówce, zrobiło na mnie wielkie wrażenie.

Otóż zagubiony w Andach młody wędrowiec ląduje wraz z lawiną w odciętej od świata dolinie. Okazuje się, że zamieszkuje ją od kilkuset lat plemię, które dotknięte chorobą oczu, ślepło z pokolenia na pokolenie. Domy wprawdzie są nieco łaciate a ubrania pstre, ale poza tym społeczność radzi sobie doskonale. Drogi są proste i równe jak stół (i mają zróżnicowaną nawierzchnię, dla ułatwienia orientacji), wody jest pod dostatkiem, trawa bujna, lamy – zwierzęta hodowlane – łagodne… Słowem – da się żyć. Wytworzył się nawet system wierzeń: świat jest wklęsły jak miska, niebo kamienne, raz ciepłe, raz zimne, na przemian… Nasz młody, ambitny bohater, przypominając sobie cytowane wyżej przysłowie, uznaje, że ze swoim doskonałym wzrokiem, przyda się ludziom z wioski, jak nikt.

Problem w tym, że nie potrafi wytłumaczyć ślepcom, czym jest... wzrok. Wszelkie argumenty i próby przeprowadzenia dowodu – zawodzą. Na przykład, widząc zbliżającego się, powiedzmy Pedra, mówi: „Pedro zaraz tu będzie, widzę go”. Niestety Pedro skręca na skrzyżowaniu, a ślepcy śmieją się, bo od razu wiedzieli, że w tym czasie Pedro idzie doić lamy. Pytają za to, co właśnie robi Juan? Niestety, ten jest wewnątrz budynku, który oczywiście nie ma okien (bo i po co?)… Zrozpaczony Bogota (bo tak nazywają przybysza) wpada w rozpacz, zaczyna się szarpać ze ślepcami, a potem ratuje się ucieczką. Na darmo, bo ślepcy mają doskonały słuch i znają w dolinie każdy zakątek. Bogota pogrąża się w rezygnacji i żyje wśród ślepców, uznawany za wariata, a niemal zwierzę. Z czasem jednak zakochuje się w dziewczynie, która ma piękne, regularne i delikatne rysy (czyli uchodzi za brzydką i „niewyrazistą”). Niestety, nawet ona jest dla pół-zwierzęcego Bogoty za dobra. Bardziej liberalni mędrcy wśród ślepców widzą jeszcze jedną nadzieję dla nieudacznika. Można mu usunąć dwie obrzydliwe i nienaturalne, kuliste deformacje (umiejscowione pod brwiami, tam, gdzie powinny być miłe w dotyku zaklęśnięcia), które prawdopodobnie uciskają mu na dodatek mózg…

Przypomniało mi się to, bo od dawna nosiłem się z zamiarem napisania postu pod tytułem „Nikt nie jest prorokiem w swoim kraju” i powołania się na biblijne: „Ślepi przewodnicy! Przecedzacie komara, a połykacie wielbłąda” (Ew. wg Mat.,23,24) lub: „Ślepi są przewodnikami ślepych.” (Ew. wg Mat 15,14), ale ostatni impuls dostałem od nieocenionej Aleksandry (dzięki stokrotne!), która zwróciła mi uwagę na istnienie tak zwanego „prawa Jante”.

Sformułował je w swojej noweli „Uciekinier w labiryncie” norweski pisarz pochodzenia duńskiego Aksea Sandemose .

Jante to fikcyjne, duńskie miasteczko rządzone niepisanym prawem: „Nikt nie jest kimś specjalnym. Nie próbuj wyróżniać się ani udawać, że jesteś pod jakimkolwiek względem lepszy od innych”.

Oto składniki tego prawa:

1. Nie sądź, że jesteś kimś.
2. Nie sądź, że nam dorównujesz.
3. Nie sądź, że jesteś mądrzejszy od nas.
4. Nie sądź, że jesteś lepszy od nas.
5. Nie sądź, że wiesz więcej niż my.
6. Nie sądź, że jesteś czymś więcej niż my.
7. Nie sądź, że coś potrafisz.
8. Nie masz prawa śmiać się z nas.
9. Nie sądź, że komukolwiek będzie na tobie zależało.
10. Nie sądź, że możesz nas czegoś nauczyć.

11. (na koniec) Nie sądź, że jest coś czego o tobie nie wiemy.

Napisałem już dużo, użyłem wielu cytatów, powstał collage – reszta należy do Was :):):)

Inaczej musiałbym wdać się w zawiłe wywodzenie prostych wniosków, wyjaśnianiu aluzji i skojarzeń, a na dodatek…. uprawiać propagandę (na co jeszcze przyjdzie czas:))

Mogłem z tym postem czekać, ale może warto oddać się refleksji p r z e d wyborami.