"Lekcja niepodległości" - wykład prof. Andrzeja Nowaka

  To drugi wykład z cyklu "Lekcje historii" wygłoszony przez prof. A. Nowaka w Domu Pielgrzyma "Amicus" przy parafii św. Stanisława Kostki w Warszawie /koło pl. Wilsona/.  Było to we wtorek 18.11 o godz 16:30.  Pierwsza prelekcja miała miejsce w październiku i dotyczyła appeasmentu.  Opisałam ją   /]]>TUTAJ]]>/.

  Wykład zaczął się punktualnie.  Tuż przed nim pani z Solidarnych 2010 pogratulowała profesorowi licznych wyróżnień /m.in. tytułu Straznika Pamięci/.  Profesor natomiast podziękował wszystkim, którzy zgłaszali jego kadydaturę na prezydenta Polski.  Zaapelowal jednocześnie o poparcie dla Andrzeja Dudy, mówiąc, że spotkał się z nim 1 listopada przy grobie Lecha i Marii Kaczyńskich i obiecali sobie wzajemnie poparcie.

  Okazało się, iż spotkanie może trwać tylko do 19:40, ze względu na zmiany w rozkładzie pociągów.  W zwiazku z tym ustalono, że TRZECIA "LEKCJA HISTORII" ROZPOCZNIE SIĘ  16.12.2014  O GODZ.  16:00  /zamiast o 16:30/.

  Prof. Nowak zaczął swą prelekcję od rozważań na temat niepodległości i suwerenności odwołując się do przykładu starożytnych miast-państw greckich.  Rozdzielil dwie kwestie: suwerenność, czyli niepodleganie zewnętrznym siłom oraz wolność obywatelską wewnatrz państwa.  Polska suwerenność zaczęła się w roku 1000 na zjeździe gnieźnienskim, kiedy to cesarz niemiecki Otton III uznał w Bolesławie Chrobrym partnera /a nie sługę/.  Mowiąc o czasach późniejszych, podkreślił ogromne znaczenie Bitwy pod Grunwaldem dla utrzymania suwerenności Polski.

  Pojęcie "obywatela Polski" kształtowało się stopniowo.  Pierwszym, który go uzył byl Zbylut z Wielkopolski w XII wieku.  Profesor mówił o Wincentym Kadłubku, który przeszczepiał republikanizm rzymski na grunt polski.  Obejmował on szlachtę.  Profesor mówił też wiele o roli języka i kultury dla utrzymania niepodległości.  Przypomniał tez postaci Stanisława ze Skarbimierza, a zwłaszcza Pawła Włodkowica, który  na soborze w Konstancy zakwestionował praw papieża i cesarza do panowania nad wszystkimi ludami.

  W wiekach XVII i XVIII wielu mówiło o konieczności rozszerzenia pojecia "obywatela" na mieszczan i chłopstwo, ale na mówieniu sie kończyło.  W praktyce coraz bardziej ograniczano ich prawa.  Przelomem był wstrząs zapoczątkowany narzuceniem przez wojska rosyjskie Augusta Sasa jako króla Polski w roku 1734.  Rozpoczął wtedy działalność Stanisław Konarsjki, a późnie Stanisław Staszic stał się prekursorem idei narodowej.

  Profesor omówil wiek XIX, wiek powstań narodowych.  Opisał różne podejścia do kwestii niepodległości i suwerenności.  Jedno podejście symbolizowało hasło "za wolnośc naszą i waszą", a drugie cechował egoizm narodowy.  Pojawiło się tez pojęcie "modernizacji".  Zgadzano się, że Polskę należy modernizować, ale problemem stało się to, co można poświęcić w jej imię.  Te dylematy są aktualne zwłaszcza dzisiaj.

  Profesor Nowak stwierdził, iż nie nalezy szydzić z naszej historii i pluć na naszych ojców, ale lepiej jest rozejrzeć się wokół i stwierdzić, co można naprawić TERAZ w naszej ojczyźnie.  Po wykładzie padły jeszcze dwa pytania.

  Jedna z pań spytała, jaki procent drugiego tomu "Dziejów Polski" jest już gotowy w komputerze.  Profesor odparł - "zero procent".  Dodal, że jest w tej chwili na etapie zbierania materiałów i układania planu całości.  W najbliższym czasie ukaże się za to jego książka o appeasmencie Lloyda George'a.  Wydawnictwo Biały Kruk planuje też wydanie w trzech tomach wykładów profesora /spisanych z nagrań/.

  Drugie pytanie dotyczyło Ukrainy i przewidywań co do dalszego rozwoju wypadków.  Profesor sadzi, że Putin nie chce wojny na większa skale, ale pragnie utrzymywać Donbas i Krym jako ogniska zapalne, licząc na to, iż zmeczeni konfliktem Ukraińcy sami wybiorą kiedyś prorosyjski rzad, tak jak stało się to w Gruzji.  Niewykluczone jest jednak, że pod wpływem załamania się Rosji lub własnej choroby Putin zdecyduje się na coś bardziej ryzykownego.  Możliwy jest też przewrót pałacowy i zastąpienie Putina kimś innym.

  Spotkanie filmował Grzegorz Kutermankiewicz z portalu Solidarni2010.pl . Wideo będzie wkrótce dostępne w tym portalu.  Sala jak zwykle była pelna.