Rzeczy Wspólne - blog

Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kraj

  Myśl polityczna Niccolò Machiavellego wciąż jest wyzwaniem dla nowoczesnego republikanizmu. Jest tak zwłaszcza w przypadku młodych, demokratycznych republik. Polska, jak i większa część Europy Środkowo-Wschodniej to np. obszar, w którym według klasycznej typologii elit Machiavellego-Pareto dominują z reguły koterie kleptokratycznych, ale wyjątkowo sprawnych „lisów”. Przeciwstawiają się nim od...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kraj

 Na pokrycie profitów uzyskiwanych przez postkolonialne elity złożyć się muszą masy. To skłania je do tym bardziej usilnego rabowania folwarku, aby wyjść na swoje

Powstaje szczególne sprzężenie w rozszabrowywaniu państwa − masy zamiast wymagać od elit, by przestały kraść, wymagają raczej, by nie przeszkadzały kraść „ludziom”. Popularność hasła walki z korupcją kończy się tam, gdzie walka ta...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kraj

 W ładzie współczesnych demokracji rynkowych natrafiamy na poważną lukę. Jest nią brak instytucji skutecznie przeciwdziałających patologiom elit. Klasyczne organa, pełniące funkcje kontroli społecznej: media i sądy, bywają często bezsilne wobec potężnych i wpływowych, a czasem instytucje te stają się wręcz narzędziem w rękach elit. Aby zilustrować ów problem bliżej, warto odwołać się do pewnej...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kraj

 Polska jest naturalnie bogatym krajem. Wielkość, położenie, obfitość surowców – predestynują ją do tego. Jeśli spojrzeć na procent dochodu krajowego przeznaczanego na usługi publiczne – np. na uważane za niedofinansowane szkolnictwo wyższe – łatwo zauważyć, że pod wieloma względami nie odstajemy specjalnie od zachodnich państw dobrobytu.

Zachowując proporcje, trzeba spytać: co się z tym...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kraj

 I spośród wojskowych wychodzą czasem wybitne jednostki o otwartym i nieszablonowym spojrzeniu, wykraczającym poza sferę ich formacji. Jednak tego typu ludzie w zhierarchizowanej machinie militarnej są zwykle outsiderami. Ich przebicie się ze swoją perspektywą wymaga nie lada determinacji oraz szczęścia. Rodzi się więc zasadniczy wniosek, iż tak jak dla prawidłowego funkcjonowania relacji...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kultura

"Rzymianie pozwalali niewolnikom na naukę wszelakich praktycznych przedmiotów, takich jak matematyka, inżynieria, aby mogli oni zajmować się konstruowaniem i nawet komponowaniem muzyki, żeby dostarczać rozrywki. Ale tylko obywatele rzymscy, ludzie wolni, mogli uczyć się retoryki, literatury, historii, teologii i filozofii.

Uczyły one sztuki perswazji, a oni nie chcieli, żeby niewolnicy uczyli się...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Idee

 Moralność i życie intelektualne są ze sobą nierozerwalnie związane. Aby prowadzić badania społeczne czy powiedzieć cos ważnego w jakiejkolwiek dziedzinie: filozofii, psychologii, polityce, literaturze; aby dojść do prawidłowych wniosków o czymkolwiek, należy podejść do badań z wlaściwą postawą moralną, należy rozwinąć w sobie pewne cnoty.

Zludzenie, że wystarczy tylko rozum lub nietzscheańskie...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Idee

 O problemach polskiego szkolnictwa wyższego powiedziano w ostatnich latach sporo. Jednak wśród (prawdziwych) narzekań na katastrofalny – i stale obniżający się – poziom nauczania, (fałszywych) utyskiwań na brak pieniędzy oraz dywagacji o szczegółach instytucjonalnych, umyka zazwyczaj istota sprawy.

 

Jest nią przeprowadzony w ostatnich dekadach na Zachodzie frontalny atak na ideę i instytucję...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kultura
Piąty numer „Tekstów Drugich” z 2010 roku zawiera artykuły polemizujące z koncepcją kolonializmu i postkolonializmu w odniesieniu do Polski[1] . Autorzy tych artykułów, skądinąd znakomici literaturoznawcy, zalecają zastąpienie perspektywy kolonialnej i postkolonialnej perspektywą „zależnościową” i „postzależnościową”. Argumenty są następujące: Polska była „zależna” od Związku Sowieckiego w...
0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Idee
Albowiem ci, którzy królami obwołani i uczynieni zostali uroczyście przez najwyższego kapłana, tym się różnią od królów fałszywych, że ci ostatni dbają o swój, ci pierwsi zaś – o interes swych pobratymców; ci ostatni wolni są od praw, tamci – przeciwnie – prawami są związani; ci żyją ponad prawem, tamci – pod jego rządami; ci panują nad niewolnikami, tamci zaś rządzą wolnymi; tych nikt w rządach...
0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Historia

 Ratując za wszelką cenę życie wegetatywne, Perel niszczył duchowe fundamenty swojego istnienia. Czy można bez zgubnych dla siebie konsekwencji z równym przekonaniem (a raczej brakiem przekonań) pozostawać komsomolcem i członkiem Hitlerjugend; z podobną żarliwością (a raczej jej brakiem ) składać przysięgę Bogu, Hitlerowi i Stalinowi? Czy aby nie są to raczej typowe symptomy śmiertelnego procesu...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kraj
Wojna w Gruzji, zbliżenie niemiecko-rosyjskie, a także amerykański “reset” wobec Rosji i nieuchronne zmniejszenie obecności militarnej Stanów Zjednoczonych na kontynencie europejskim pokazały, że należy tworzyć własną politykę obronną. Wciąż jednak jest wielu, którzy chcą bezkrytycznie adaptować cudze recepty do naszej sytuacji. Jak mawiał Napoleon Bonaparte, do prowadzenia wojny potrzeba trzech...
0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Świat

Pod wpływem kryzysu następuje powrót do założeń konfederacji międzyrządowej. Zmierza ona coraz bardziej w kierunku modelu power politics, który można również porównać z XIX-wiecznym „koncertem mocarstw” w Europie. Opiera się on na silnej hierarchii władzy między państwami członkowskimi. W takim modelu więcej suwerenności zachowują państwa najbardziej w UE wpływowe. To one również odbudowują...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kraj

Odpowiedź na pytanie, czy w Polsce zakulisowi aktorzy o potencjale hegemonicznym faktycznie nie występują, nie jest dla mnie jasna. Problem polega m.in. na tym, że w ostatnich latach pogłębił się uwiąd dziennikarstwa śledczego. System odsłaniania patologii jest tak słaby, że wielu zaniepokojonych obywateli, biznesmenów, pracowników administracji, ba, funkcjonariuszy policji, tajnych służb, uważa...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kraj

Zamiast enumeratywnie wymieniać kolejne struktury i grupy rządzące Polską, roztropniej będzie wskazać mechanizmy, dzięki którym one to robią. Podstawą realnej władzy nad konkretnymi obszarami życia są: monopol na powszechnie odbierane podatnikowi pieniądze i jednostkowo przyznawane przywileje, zwłaszcza zwalniające z wypełniania powszechnych z założenia obowiązków.

Przed laty, przymierzając...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Idee

Dostrzec i nazwać można obecnie fakt spontanicznej i mało przejrzystej dekoncentracji, rozproszenia zwyczajnej władzy, a w efekcie jej ewidentnego odpolitycznienia. Taka depolityzacja potestas, kierującej się racjonalnością nie ściśle polityczną, ale ekonomiczno-rządową, stanowi logiczne następstwo koncentracji w ręku sternika politycznej auctoritas, sprawowanej na dodatek w warunkach...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kultura

Nazajutrz Fedor zbudził Zborowskiego skoro świt. Bohusz jeszcze smacznie chrapał z kulbaką pod głową, Huni nie było – nawet pijany jak bela potrafił zniknąć na całą noc niczym kot. Samuel zaś czuł we łbie zamęt po wczorajszym winie, jakby pędziła przezeń cała orda budziacka. Wstał milczący jak ryba, z wysiłkiem przełknął ślinę, przecierał oczy. Jednak Kozak nie ustępował.
– Jegomość, czas zacząć...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kraj

 Eksperci Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie w przekazanej niedawno sejmowym komisjom opinii nie zostawili suchej nitki na prezydenckim projekcie ograniczenia wolności zgromadzeń, popieranym przez koalicję PO-PSL.

  Po pierwsze, skrytykowali przepisy traktujące manifestacje w tym samym miejscu i czasie jako z definicji zagrażające bezpieczeństwu, wskazując, że takie założenie daje...
0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kultura
 Świat „Nie-Bajek” to w warstwie zewnętrznej świat duchów, sarmackiej egzotyki i nostalgii. Ale też świat projektu, który Rzewuski ocenił jako niemożliwy, nierealizowalny. Tą pesymistyczną oceną tłumaczą się jego skomplikowane życiowe i literackie wybory. Sarmacki sen o równości był zbyt oderwany od brutalnych realiów światowej polityki, aby się spełnić − ale i zbyt głęboko wrośnięty w polskość,...
0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kraj
NATO nie ma alternatywy jako główny zewnętrzny czynnik bezpieczeństwa Polski. Nie jest nią bynajmniej unijna Wspólna Polityka Bezpieczeństwa i Obrony. Europejska kultura strategiczna nie niesie ze sobą na razie realnych zdolności militarnych, a bez potężniejszego sojusznika zza oceanu ma tendencję do naiwnego pacyfizmu. Pakt Północnoatlantycki zawdzięcza z kolei swą kulturę organizacyjną okresowi...
0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Świat

Obserwujmy deregulacyjne boje ministra sprawiedliwości Jarosława Gowina. Ich przebieg powie nam wiele nie tylko o partii rządzącej, ale przybliży do odpowiedzi na pytanie: czy III RP jest zasadniczo reformowalna.

III RP jest polityczną Syberią dla reformatorów. Od roku 1992 żadnemu z tych, którzy próbowali zmienić logikę systemu nie udało się politycznie przetrwać (nie licząc powrotów po latach a...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kraj
Ze sprawy Pyjasa – i wszystkich innych, które ona symbolizuje – płynie jeden zasadniczy wniosek. Nie będzie w Polsce sprawiedliwości dopóty, dopóki nie zbudujemy nowego, sprawiedliwego państwa.   Po 35 latach od tragicznej śmierci Stanisława Pyjasa oddalają się nadzieje na wyjaśnienie sprawy i ukaranie winnych. Przeszło dwie dekady po dowiedzeniu, że niepokorny student Uniwersytetu...
0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kraj
Przez dwie dekady zasadniczym punktem odniesienia naszej polityki bezpieczeństwa było członkostwo w NATO i w Unii Europejskiej. Obecnie sytuacja zmusza nas do bardziej samodzielnego i kreatywnego definiowania celów i instrumentów w tej sferze. Stawką jest bezpieczeństwo nie tylko naszego kraju, ale i reszty naszego regionu, oraz przyszłość więzi transatlantyckich.   O zmianie amerykańskiej...
0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Świat
Dzisiejsza awantura wokół Węgier jest tak naprawdę sporem o granice podmiotowości państw narodowych w Unii Europejskiej. Czy podmiotową politykę w UE mogą prowadzić tylko wielcy gracze, a średni i mali muszą się podporządkować, czy też mają prawo do wyboru własnych rozwiązań? Obecnie Unia poprzez nacisk finansowy próbuje wymusić na Budapeszcie rozwiązania, które są nieakceptowane przez władze...
0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Gospodarka
W procesie osłabienia lub wręcz rozpadu strefy euro, a w konsekwencji całego projektu Unii Europejskiej, polepsza się pozycja polityczna Niemiecw Europie. W procesie tym Niemcy, zwyciężone totalnie w 1945 roku i pokonane w latach 90., wyrywają się spod kurateli europejskich przyjaciół i mogą swobodniej definiować i realizować swoje narodowe interesy. Upadek systemu pomaastrichtowskiego, podobnie...
0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kraj

Spór jest w polityce, i w ogóle w kulturze zresztą, rzeczą kluczową. Jeśli nasz pomysł na wspólną przyszłość może być swobodnie zakwestionowany, to znaczy, że może być ulepszony – a to służy publicznemu dobru. Jednak nie każdy spór jest dobry. Dyskusja mędrca z idiotą o filozofii, podobnie jak ekonomisty z muzykiem o gospodarce, nie ma większego sensu. Co więcej, może szkodzić, gdy zajmuje...

0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kraj
Więcej wolności, mniej jednolitości   Warto też podkreślić, że w pewnym zakresie nasza sytuacja w UE jest analogiczna do zagrożonych bankructwem państw Południa w strefie euro. Tak jak Grecja nie może samowolnie porzucić euro, bo zbyt głęboko jej finanse uzależnione są od wsparcia ze strony państw Północy, tak podobnie Polska nie może w tej chwili rozważać opuszczenia UE, bo jej finanse zbyt...
0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Kraj
Kryzys euro jako punkt zwrotny   Stworzenie strefy euro zaburzyło delikatną i bardzo umowną równowagę, która panowała w ramach jednolitego rynku europejskiego. Nie była to bynajmniej równowaga sił, czy potencjałów, bo UE od początku tworzyli zawodnicy bardzo różnej wagi. Była to równowaga reguł. Każdy korzystał ze wspólnej przestrzeni gospodarczej w ramach zasad definiowanych przez jeden...
0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Świat

 


Jeśli chcemy przemyśleć poważnie polską pozycję, to musimy odsunąć na bok zrytualizowany europejski dyskurs. Język debaty europejskiej jest dobrym narzędziem realizacji interesów przez tych, którzy są ich świadomi, ale słabo sprawdza się w państwach, które muszą dopiero swoje interesy rozpoznać. Pilnie potrzeba nam realistycznej analizy obecnych stosunków w Europie.   Stwierdzenie, że...
0
Brak głosów
Obrazek użytkownika Rzeczy Wspólne
Idee
Pomimo jałowości i intelektualnej nędzy polskiej debaty publicznej, mało który temat obrósł tak wieloma szkodliwymi konfabulacjami jak integracja europejska. Co gorsza, te fałszywe mity traktowane są najczęściej przez dominujące elity jak dogmaty. Ich negacja oznacza zaś wykluczenie lub co najmniej marginalizację kontestującego w głównym nurcie debaty.   Tak było przez lata z postulatem wejścia...
0
Brak głosów

Strony