W koło Wojtek

Aż głupio pisać oczywiste oczywistości. Wygląda jednak na to, ze czasem trzeba.
Ujawniona notatka Anoszkina (adiutanta Kulikowa) znów podgrzała spór o stan wojenny. Spór, którego właściwie… Nie powinno być.
Każdy, ale to każdy, kto żył w PRL-u wiedział, że Polska jest w istocie pod sowiecka okupacją. Można to było różnie nazywać, można się było przeciw temu buntować, lub starać się ignorować, można było nawet ciągnąć z istniejącego stanu korzyści, ale prawda biła po oczach. Nie była nawet ukrywana, bo, wiernopoddańczy adres znajdował się nawet w konstytucji.
Wspomnienia aparatczyków (czasem nawet zaskakująco szczere, choć w tym właśnie bezczelne) i badania historyków mogą tylko ujawnić mechanizmy i niuanse. Wzrok a działaczy partyjnych nieustająco skierowany był na wschód, a od wyczucia koniunktury w Moskwie zależały kariery, a czasem nawet życie. Tak jak pierwsi sekretarze odbywali rytualne pielgrzymki do Moskwy „po wskazówki” (stąd Gierka nazywano „Wielkim Zegarmistrzem”), żeby u źródła zdobyć wytyczne (niektórzy już z takich wizyt nie wracali, a raz dla odmiany pierwszy sekretarz pofatygował się, bez zapowiedzenia!!!, samolotem do Polski), tak towarzysze nieco niższego nieco szczebla antyszambrowali w ambasadzie radzieckiej, szukając poparcia dla swoich frakcyjnych, wewnątrz mafijnych rozgrywek. Rosjanami wzajemnie straszyli się wszyscy.
Jeśli coś mogłoby w jakimś stopniu osłabić odpowiedzialność Jaruzelskiego za samo wprowadzenie stanu wojennego, to byłoby to wyraźne ultimatum ze strony Moskwy. Takiego dokumentu oficjalnie nie wydano, a żadnego nieoficjalnego nie znamy.
Nie rozgrzesza to bynajmniej całkowicie Jaruzelskiego, Kiszczaka i innych. To byli zdrajcy, którzy odpowiadają za cały aparat przymusu, represji a także śmierć wielu niewinnych w czasie, przed i po stanie wojennym. Informacja, że Jaruzelski sam prosił o sowiecką interwencję, to tylko zwieńczenie tego, co i tak o nim wiemy.
Można dyskutować o tym, dlaczego marszałek Mannerheim zawarł sojusz z hitlerowskimi Niemcami i pokazywać liczne uwarunkowania. Wojna z Rosją, opuszczenie przez Aliantów zachodnich… Ten Mannerheim potrafił jednak, znów zmuszony sytuacją, skierować pod koniec wojny wojska do walki z dotychczasowymi sojusznikami, a często – towarzyszami broni. Jaruzelski Mannerheimowi nie jest jednak godzien nawet butów czyścić. To zwykły zdrajca, a bardzo prawdopodobnie także agent sowieckiego wywiadu. Jego los wcale nie ma „wymiaru Szekspirowskiego” (jak próbuje nam się wmawiać”, a decyzje nie były wynikiem dramatycznego wyboru moralnego. Mamy do czynienia z niczym innym, jak z kombinacjami małego w istocie człowieczka, który dorwał się do władzy. „Ukradł koronę” – jeśli już musimy odwołać się do Szekspira.
Podejmując rozmowy z (wyselekcjonowaną, może nawet po części wyhodowaną) opozycją, Jaruzelski uratował głowę. Dosłownie, o czym świadczy parodia procesu i rozstrzelanie Geniusza Karpat (razem z żoną!!!), dokonana zresztą przez innych komunistów i agentów Securitate. Co gorsza dla nas, wcale nie „oddał władzy” (Kiszczak był ministrem spraw wewnętrznych w rządzie Mazowieckiego), pozwolił aparatczykom i agentom złapać oddech, dokonać „transformacji” SLD, przystosować się do nowej sytuacji ekonomicznej, zachować majątki i zawłaszczyć tyle ile się dało. Było to nawet ważniejsze, niż sama ideologia, w którą nikt już wtedy poważnie nie wierzył. „Nadbudowa” jest tu czymś całkowicie wtórnym wobec kapitału, ale służy mu nieustannie do dzisiaj. Dzięki niej układ stworzony wtedy może trwać do dzisiaj. Świadomość bowiem przekłada się na wybory przy urnie. Dzięki temu Kwaśniewski został dwa razy prezydentem, Miller czy Oleksy premierami a fortuny byłych agentów służb specjalnych (nie tylko naszych, zresztą nasze były tylko delegaturami) rozwijają się bez przeszkód i zagrożeń. Błędne koło – czyli „w koło Wojtek”.