Motyw Anioła Stróża w muzyce zachodniosłowiańskiej

      Dziś w dniu 2 października obchodzimy w Kościele katolickim święto Aniołów Stróżów… Mnie zaś w tym szczególnym dniu naszła taka oto refleksja... To zdumiewające jak często dziś motyw Anioła Stróża pojawia się w współczesnej muzyce polskiej, czeskiej i słowackiej!... Utwory muzyczne w językach zachodniosłowiańskich  w których pojawia się motyw Anioła Stróża możemy dziś liczyć w dziesiątkach a liczba ich być może nawet zbliża się do setki!... I absolutnie nie będzie przesadnym stwierdzenie że wiele z nich zasłużyło na miano ponadczasowych przebojów!

Spośród ogromnej liczby polskich, czeskich i słowackich utworów muzycznych o tej tematyce wcale nie jest łatwo wybrać te najpiękniejsze… Ja jednak biorąc na siebie to bardzo, bardzo trudne zadanie specjalnie na potrzeby tego tekstu wybrałem te, które wydały mi się najbardziej poruszające, wykonane z największą pieczołowitością, w których wykonanie śpiewający je artyści włożyli całe swoje serce, które na przestrzeni lat najgłębiej utkwiły mi w pamięci… Przyjrzyjmy się zatem sporządzonej przeze mnie liście…

Motyw Anioła Stróża w muzyce polskiej:

Jeremi Przybora „ Ballada o Aniele Stróżu ”

Paweł Motyl - Anioł Stróż

Motyw Anioła Stróża w współczesnej muzyce słowackiej:

Kollárovci - Anjel

Karmen Pál-Baláž - Anjel    

Motyw Anioła Stróża w współczesnej muzyce czeskiej:

Jaromír Nohavica - Anděl strážný

Václav Neckář - Andělé strážní

To oczywiście nie jedyne zachodniosłowiańskie utwory muzyczne o tej tematyce, ale spośród naprawdę ogromnej ich liczby postarałem się wybrać te najlepsze… Chciałbym teraz je wszystkie pokrótce omówić...

Listę tę otwiera utwór najstarszy z nich wszystkich czyli niezwykle nastrojowa  „Ballada o Aniele Stróżu” w wykonaniu nieodżałowanej pamięci Jeremiego Przybory… Sam Jeremi Przybora po raz pierwszy wykonał utwór „Ballada o Aniele Stróżu”  już w 1979(!) roku, na albumie ,,Piosenki Starszego Pana", gdzie prezentował swoje solowe interpretacje piosenek z repertuaru Kabaretu Starszych Panów oraz nowsze kompozycje, w tym tę ponadczasową balladę do muzyki Jerzego Derfela. Kolejne utwory z powyższej listy będą już znacznie późniejsze i często wzbogacone o nakręcone do nich z dużą pieczołowitością rozbudzające wyobraźnię, wymowne i poruszające teledyski… Z polskich tytułów o tej tematyce zdecydowanie zasługuje jeszcze na wspomnienie ,,Anioł Stróż” w wykonaniu wokalisty Pawła Motyla.

Na mnie jednak ze wszystkich powyżej wymienionych tytułów zdecydowanie największe wrażenie zrobił przepiękny i poruszający utwór ,,Anjel” w wykonaniu znakomitej słowackiej kapeli Kollárovci! Pamiętam że gdy pierwszy raz natrafiłem na niego w Internecie głęboko nim urzeczony odsłuchałem go aż kilka razy pod rząd! Poruszył mnie on do głębi a w oku nawet zakręciła się łezka… Zdecydowanie jest to jeden z moich ukochanych słowackich przebojów (a tych znam naprawdę sporo) wszech czasów... Ze wszystkich zachodniosłowiańskich utworów muzycznych dotykających swą tematyką Aniołów Stróżów ten moim zdaniem jest zdecydowanie najlepszy! Mój osobisty kandydat na pierwsze miejsce na podium! Kiedy tylko go odsłuchacie i obejrzyjcie nakręcony do niego z wielkim kunsztem i pieczołowitością teledysk z pewnością podzielicie tę moją opinię… Z słowackich utworów muzycznych o tej tematyce na wspomnienie zdecydowanie zasługuje jeszcze kolejny utwór o tym samym tytule czyli ,,Anjel” ale tym razem w wykonaniu znakomitej słowackiej piosenkarki węgierskiego pochodzenia Karmen Pál-Baláž…

Przejdźmy jednak do tego co może wydawać się najbardziej zaskakujące, czyli do czeskich utworów muzycznych, w których pojawia się motyw Anioła Stróża… Tych są naprawdę dziesiątki, jeden bardziej wyjątkowy od drugiego... Tutaj chciałbym podzielić się pewną moją refleksją… Czesi są jednym z najbardziej ateistycznych narodów świata… A jednak zdumiewające jest to jak często motyw Anioła Stróża pojawia się w współczesnej czeskiej muzyce… Wystarczy wpisać w wyszukiwarce YouTube hasło ,,Anděl strážný” by wysypał się prawdziwy ogrom czeskich utworów muzycznych dotykających swoimi tekstami tego tematu… W współczesnej czeskiej muzyce znajdziemy dziesiątki jeśli nie ponad setkę(!) utworów rozmaitych wykonawców poświęconych Aniołom Stróżom! Spośród istnego morza czeskojęzycznych utworów muzycznych poświęconych Aniołom Stróżom wcale nie łatwo było wybrać tylko te dwa najlepsze…  Było to wręcz bardzo, bardzo trudne, gdyż każdy z nich jest na swój sposób wyjątkowy i niemal każdy z nich głęboko mnie poruszył… Ciągle mam wyrzuty sumienia że wybierając do powyższej listy tylko dwa z nich, siłą rzeczy pominąłem dziesiątki równie pięknych i poruszających co te dwa powyższe… To naprawdę zdumiewające i zachwycające zarazem jak bardzo przysłowiowy ,,Anioł Stróż” zadomowił się w współczesnej czeskiej muzyce!... Sporządzając powyższą listę musiałem się jednak ograniczyć do dwóch utworów muzycznych na jeden kraj zachodniosłowiański, gdyż w przeciwnym razie ten mój tekst byłby nieznośnie długi…

Przejdźmy zatem czym prędzej do pierwszego z nich czyli do przepięknej nastrojowej ballady zatytułowanej ,,Anděl strážný" w nietuzinkowym wykonaniu wspaniałego Jaromíra Nohavicy... Gdy tylko zobaczyłem z jaką czcią ten legendarny czeski bard, kompozytor i poeta oddaje muzyczny hołd swojemu Aniołowi Stróżowi, samemu głęboko się zamyśliłem… by po chwili odsłuchać ten utwór ponownie w jeszcze większym skupieniu… Boże… Co za wspaniały człowiek i nieprzeciętnie artysta!... Nic dziwnego że od lat 90. jest stale w czołówce najpopularniejszych czeskich pieśniarzy! Zresztą gdy tylko odsłuchacie ten utwór sami zrozumiecie dlaczego! Jak już powyżej wspomniałem z przynajmniej kilkudziesięciu znakomitych czeskich utworów z motywem Anioła Stróża niełatwo było wybrać jedynie dwa, ale ostatecznie obok wcześniej wspomnianego zdecydowałem się także na piosenkę ,,Andělé strážní”  w wykonaniu Václava Neckářa. Jest to piosenka cicha, niepozorna... Ale skrywająca w swym tekście wielką tajemnicę całej ludzkości… Ale o tym już przekonacie się sami uważnie się w nią wsłuchując…

A zatem dziś w dniu tego szczególnego święta, wszystkich którzy przeczytali ten mój niniejszy tekst gorąco proszę także o odsłuchanie tych sześciu wybitnych utworów muzyki zachodniosłowiańskiej i o obejrzenie tych wszystkich nakręconych do nich przepięknych teledysków... Każdy z nich jest absolutnie wyjątkowy i każdy z nich zasługuje na to by dzisiaj szczerze się nim zachwycić...

Ten zaś mój tekst chciałbym zakończyć znaną nam wszystkim modlitwą do Anioła Stróża…

Aniele Boży, stróżu mój,

Ty zawsze przy mnie stój.

Rano, wieczór, we dnie, w nocy

Bądź mi zawsze ku pomocy,

Strzeż duszy, ciała mego,

zaprowadź mnie do żywota wiecznego.

Amen.