7 lipca 1944 r.rozpoczęła się operacja "Ostra Brama"
75 lat temu rozpoczęła się operacja "Ostra Brama" - po zaciekłych walkach Armii Krajowej i Rosjan z Niemcami udało się odbić Wilno. Rosjanie jednak zdradzili - rozbrajając i aresztując żołnierzy AK - pokazując swoje prawdziwe zamiary wobec AK
Operacja Ostra Brama była jedną z najważniejszych akcji bojowych Armii Krajowej Polskiego Państwa Podziemnego – realizowanych w ramach szerszego planu akcji Burza. Oddajmy dziś hołd tym, którzy w lipcu 1944 roku wyzwolili Wilno spod okupacji niemieckiej licząc na to, że zostaną przez Rosjan uznani za gospodarzy tego miasta.
Żołnierze Armii Czerwonej nie znali dobrze topografii Wilna. W tym nieocenionymi pomocnikami byli żołnierze Armii Krajowej. Bez nich nie udałoby się wyrwać miasta z rąk Niemców Musimy jednak pamiętać że ta operacja Ostra Brama- podobnie jak i cała akcja Burza – miała kontekst militarny, ale też i polityczny.
Połączonym siłom okręgów Wilno i Nowogródek nakazano zdobycie Wilna przed wkroczeniem do miasta Armii Czerwonej, by powitać ją w nim w roli gospodarza. Miasto zamierzano opanować połączonymi siłami okręgów Wilno i Nowogródek. Na ich czele stanął płk Aleksander Krzyżanowski ps. „Wilk”. *
Wobec wkraczających wojsk rosyjskich (Armii Czerwonej) to właśnie Polskie Państwo Podziemne chciało pokazać, że jest gospodarzem tych ziem, że tutaj są Polacy, którzy nie stoją – jak zarzucali nam Rosjanie – z bronią u nogi, ale realnie walczą z Niemcami.Początkowo Armia rosyjska walczyła ramię w ramię z polskimi powstańcami. Wszystko to jednak zmieniło się po zdobyciu miasta.
Od 17 lipca 1944 roku "sojusznik" zamienił się w wroga.
Biało-czerwony sztandar powiewał nad zdobytym miastem tylko kilka godzin. Rosjanie zamienili go na czerwony.
*
Następnego dnia po zdobyciu Wilna - 14 lipca 1944 r. - "Wilk" został zaproszony na rozmowy z dowództwem 3 Frontu Białoruskiego, które wyraziło chęć współpracy z Armią Krajową. 17 lipca, przy okazji kolejnych rozmów, gen. Krzyżanowski został podstępnie aresztowany. Oddziały AK zostały otoczone i rozbrojone przez NKWD.
3 lipca 1948 r. został aresztowany przez UB, a następnie osadzony w więzieniu przy ul. Rakowieckiej na Mokotowie. Władze komunistyczne oskarżały Krzyżanowskiego o współpracę z Niemcami w okresie okupacji, udział w likwidacji oddziałów partyzantki rosyjskiej na Wileńszczyźnie oraz mordowanie Żydów. Pomimo tortur w czasie trwania śledztwa „Wilk” nie przyznawał się do zarzucanych mu czynów. Formalnego procesu w tej sprawie nigdy nie przeprowadzono. 29 września 1951 r.zmarł w szpitalu więziennym na gruźlicę.
- Blog
- Zaloguj się albo zarejestruj aby dodać komentarz
- 766 odsłon