Oglądajmy w internecie przelot planetoidy

Dziś, w piątek wieczorem, rekordowo blisko Ziemi przeleci niewielka planetoida. Będą ją mogli zobaczyć także obserwatorzy w Polsce - poinformował PAP dr hab. Arkadiusz Olech z Centrum Astronomicznego PAN w Warszawie.
Jak przypomniał naukowiec, planetoida 2012 DA14 została odkryta 23 lutego 2012 roku w OAM Observatory w La Sagra w Hiszpanii.

"To, co czyni z 2012 DA14 obiekt wyjątkowy, to przejście tuż obok Ziemi. 15 lutego, dokładnie o godzinie 20.25 naszego czasu planetoida znajdzie się 34.100 km od centrum naszej planety. To odległość mniejsza niż ta, na której znajdują się satelity geostacjonarne. Będzie to najbliższy przelot planetoidy od lat 90. XX wieku, kiedy to zaczęliśmy dość regularnie przeczesywać przestrzeń kosmiczną w poszukiwaniu tego typu obiektów" - podkreślił astronom.
Zapowiedział, że planetoida podczas największego zbliżenia będzie widoczna przez lornetki. "Najlepsze warunki do jej obserwacji wystąpią w Indonezji. Dość dobre będą mieli także obserwatorzy w Azji, wschodniej Europie i Australii" - dodał.
W Polsce w momencie najbliższego zbliżenia planetoida będzie znajdować się jeszcze pod horyzontem lub tuż nad nim. "Tuż przed godziną 21 rozpoczną się dobre warunki do obserwacji. Wtedy 2012 DA1 przejdzie obok gwiazdy Denebola w konstelacji Lwa. (...) Obiekt znajdziemy około 20 stopni nad wschodnim horyzontem i do jego obserwacji wystarczy zwykła lornetka" - powiedział dr Olech.
Przed godziną 21.30 planetoida przeleci przez środek składającego się ze słabych gwiazd gwiazdozbioru Warkocza Bereniki, a następnie przejdzie do Psów Gończych. Po godzinie 22 będzie już w konstelacji Wielkiej Niedźwiedzicy. Pół godziny później znajdzie się prawie dokładnie w środku Wielkiego Wozu, pomiędzy gwiazdami Alioth i Megrez. Po godzinie 23 opuści Wielką Niedźwiedzicę i przejdzie do konstelacji Smoka. "Jej blask spadnie wtedy poniżej 10 magnitudo i do obserwacji będzie trzeba użyć większych lornetek lub teleskopów" - opisał astronom.

Bezpośrednia transmisja live.gloria-project.eu rozpocznie się o 20.00 czasu polskiego:

http://live.gloria-project.eu/2012DA14/

Napływające z różnych instrumentów zdjęcia można obejrzeć na utworzonej w tym celu grupie 2012-DA14 na Flickerze.

Rekordowo bliskie przejście powoduje, że naukowcy oczekują, iż grawitacja Ziemi i związane z nią siły pływowe mogą spowodować aktywność sejsmiczną na powierzchni planetoidy.

Takie zjawiska są powszechne w Kosmosie. Na przykład siły pływowe potężnego Jowisza, napędzają aktywność sejsmiczną jego księżyca o nazwie Io. Nigdy nie udało się jednak ich stwierdzić lub zaobserwować w przypadku ciał przelatujących blisko Ziemi. Przelot 2012 DA14 może być wyjątkiem.

Co ciekawe, naukowcy twierdzą, że jest szansa na dojrzenie efektów tej działalności. Planetoidy, które długo przemierzają przestrzeń kosmiczną, stają cię ciemnoczerwone. To efekt wygrzewania ich powierzchni przez promieniowanie słoneczne i kosmiczne.

Powierzchnia poddana trzęsieniu związanemu z aktywnością sejsmiczną może zareagować na dwa sposoby. Po pierwsze, może podnieść się gaz i pył, a w efekcie wokół planetoidy rozbuduje się otoczka, którą da się dojrzeć z Ziemi. Po drugie, pęknięcia zapieczonej skorupy mogą pozwolić na wydostanie się na powierzchnię świeżego i jasnego materiału. To też da się dojrzeć, bo może zmienić się blask ciała, na skutek zmiany albedo (zdolności do odbijania promieni słonecznych).

W ekstremalnym przypadku może nawet dojść do rozerwania planetoidy. Ciała tego typu mają często luźną strukturę przypominającą pumeks. To często zlepki kilku mniejszych obiektów. Jeśli siły pływowe Ziemi zadziałają efektywnie, może dojść do fragmentacji ciała. Zagrożenia dla naszej planety nie ma żadnego. Nawet jeśli dojdzie do fragmentacji, wszystkie powstałe w jej wyniku obiekty miną naszą planetę w bezpiecznej odległości.

Podczas dzisiejszego przelotu, 2012 DA14 będzie więc śledzona wieloma instrumentami, na wiele sposobów i w najróżniejszych długościach fali świetlnej.

Planetoida ma średnicę 45-65 metrów i masę 135 tys.ton - spora bryłka?
Mogłaby całkowicie zniszczyć obszar równy aglomeracji nowojorskiej.

Naukowcy szacują, że meteoryt tunguski eksplodował z siłą kilkuset bomb atomowych zrzuconych na Hiroszimę. Wybuch zniszczył wówczas (1908 rok) las w promieniu ok. 20 km. Dla porównania meteoryt, który 66 mln lat temu spowodował zagładę dinozaurów miał średnicę ok. 10 km.

zebrał Tomasz A.S.

uzupełnienie 17:16

Według naukowców z NASA, trajektoria meteorytu, który uderzył w Rosję była inna niż ta, po której porusza się asteroida 2012 DA14.
Naukowcy z NASA oświadczyli, że nie można łączyć deszczu meteorytów, który spadł na Rosję z przelotem asteroidy 2012 DA14. Asteroida ma dziś wieczorem przelecieć bardzo blisko - jak na warunki kosmiczne - Ziemi. Według amerykańskiej agencji kosmicznej, rosyjskie meteoryty na tle wschodzącego słońca przemieszczały się w prawo, czyli leciały z północy na południe. Asteroida DA14 porusza się w przeciwnym kierunku.

uzupełnienie 20:00 dotyczące "deszczu meteorytów" nad Uralem

Internetowy dziennik Russia Today podaje, że według niepotwierdzonych źródeł meteor zbliżający się do Ziemi "został przechwycony 20 km nad jej powierzchnią". Rozbił go pocisk obrony przeciwlotniczej. Podobno wystrzelony został z jednostki wojsk rakietowych w Urzumce koło Czelabińska. Takie informacje rzekomo potwierdził ktoś z armii.
Po zestrzeleniu meteor rozpadł się na kawałki. Właśnie te odłamki spadły w deszczu meteorytów na obwód czelabiński. Taką tezę ma potwierdzać smuga skondensowanej pary, która ciągnęła się za meteorytem.
Rozbity meteoryt miał podobno masę 10 ton.