Strajk ZNP przeciwko reformom w polskiej oświacie

Na 31 marca ZNP zaplanował strajk w oświacie. Kilka dni temu, na drzwiach szkoły podstawowej, do której uczęszcza moja córka, znalazłem sygnowaną przez ten związek ulotkę, informującą o strajku. Zamieszczam ją poniżej. Nie będę ukrywał, że sam będąc nauczycielem, wyjątkowo zbulwersowałem się jej treścią. Przede wszystkim jest praktycznie w każdym zdaniu manipulacją.

Już pierwszą manipulacją jest fakt, że ZNP wypowiada się w niej niejako w imieniu wszystkich nauczycieli. Tak, jakby 100% pedagogów należało do tego związku i popierało jego politykę. Dodam, że nauczycielska „Solidarność” odcina się od tego protestu. W mojej szkole (szkoła średnia) strajk nie dojdzie do skutku. Po prostu na listy strajkujących wpisało się tak mało nauczycieli (w tym członków ZNP), że przewodniczący ZNP zrezygnował z ogłaszania strajku.

Kolejną manipulacją jest uzasadnienie strajku. W ulotce władze ZNP powołują się na troskę o dzieci, poziom ich kształcenia, podstawy programowe, czy obciążenie gmin kosztami reformy. Fakt, na manifestacjach KOD-u i PO, ZNP stał murem obok ich organizatorów, gromko głosząc konieczność zaniechania reformy, a przede wszystkim likwidacji gimnazjum i powrotu do 8-letniej podstawówki i 4-letniego liceum. Ale to wersja dla rodziców. Bo już w referendum strajkowym, przedstawiono nauczycielom zupełnie inne postulaty:

„Postulaty nasze to:

- 10% podwyżki od 1 stycznia 2017 roku,

- zachowanie miejsc pracy do 31.08.2022 roku.”

Nie jestem masochistą. Jako nauczyciel oczywiście całym sercem popieram te postulaty. Ale uczciwość powinna nakazać ZNP, żeby rodzicom, których prosi o wyrozumiałość dla akcji strajkowej, powiedzieć prawdę o zgłoszonych postulatach, zamiast mamić bajeczkami o poziomie nauczania.

Poza tym łzawy tekst o rzekomych ekspertach, których opinie zlekceważono, o oświadczeniach, ekspertyzach, stowarzyszeniach rodziców i protestach ulicznych, pomija całkowicie fakt, że przeciwko gimnazjom protestowano też już od dawna, a za wprowadzeniem reformy opowiada się nie mniej ekspertów, co za jej zaniechaniem. Niektóre z opinii przeciwko reformie są tak absurdalne, jak opinia byłej minister Szumilas, która powiedziała: "Szkoła, którą przygotowuje PiS jest szkołą, taką ciężką szkołą, która jest oparta na wiedzy, na faktach, natomiast nie dotyczy tego, co we współczesnym świecie jest konieczne, a więc kreatywności, innowacyjności..." Ja jakoś chcę, żeby moje dziecko uczyło się wiedzy opartej na faktach, a nie kreatywnych pseudonauk jak np. gender studies.

Jak pisałem, masochistą nie jestem, dlaczego więc nie strajkuję w imię istotnych dla mnie postulatów? Ano, z kilku przyczyn.

Po pierwsze, strajk jest polityczny. Zaangażowanie ZNP w KOD i inne antyrządowe inicjatywy, negacja reform oświatowych polegających na likwidacji gimnazjów (pomimo, że prezes ZNP wcześniej ją popierał), jasno świadczą, że strajk nie jest inspirowany dobrem nauczycieli, a jedynie interesami protektorów ZNP. Dodatkowo, ZNP nigdy wcześniej nie proponował podobnych protestów, nawet wtedy, gdy PO wręcz demolowało polską szkołę. Wystarczy przykład poprzednich reform programowych, wysyłanie 6-latków do szkoły, ograniczanie ilości godzin historii, geografii, fizyki, biologii itp. Wtedy ZNP nie martwił się o los masowo zwalnianych nauczycieli tychże przedmiotów.

Po drugie, zgodnie z polskim prawem, strajk skierowany jest przeciwko pracodawcy, a tym w szkole jest jej dyrektor. Czyli od dyrektora ZNP żąda podwyżki i gwarancji zatrudnienia. A to, że ten dyrektor otrzymuje budżet od gminy, wyklucza jakąkolwiek jego samodzielność w sprawach finansowych. Może owszem, dać dodatek motywacyjny, ale stawki ma narzucone odgórnie wraz z dotacją dla gmin na edukację. Podobnie, to nie dyrektor, ale gmina jako organ założycielski, decyduje o przydziale godzin, a co za tym idzie zatrudnieniu. Strajk jest skierowany do zupełnie niewłaściwego adresata.

I wreszcie po trzecie, właśnie toczą się rozmowy Solidarności z MEN na temat podwyżek. Ministerstwo jest zdecydowane na ich przyznanie. Fakt, nie na 10%. Ale kiedy przez kolejne kilkanaście lat rząd PO zamroził nauczycielskie pensje, ZNP w imię ich podwyżek jakoś nie chciał strajkować. Co do zatrudnienia, MEN w ramach reformy wprowadził moratorium na nadgodziny nauczycielskie. Oznacza to, że nauczycielowi nie będzie można dać więcej nadgodzin, niż miał w bieżącym roku. Po co? Ano, dlatego, że w ten sposób ochrania się miejsca pracy tych nauczycieli, którzy będą musieli przejść do innych szkół, np. z gimnazjum do podstawówki czy szkoły średniej. Jak wiadomo, pula uczniów pozostaje taka sama. Ale, dyrektorzy szkół, którzy przy niżu demograficznym musieli swoim nauczycielom dać goły etat czy niewiele nadgodzin, mogli by mieć pokusę, żeby swoim dotychczasowym pracownikom dołożyć trochę godzin i dać więcej zarobić, skoro mają jedną czy dwie klasy więcej. Wspomniany przepis nie pozwala im na to. Tak więc, żeby zapewnić dostateczną ilość lekcji, muszą zatrudnić nauczycieli przechodzących z gimnazjów. To właśnie daje gwarancję zatrudnienia. Ilu z czytelników o tym wiedziało? No, to już ewidentnie wina Ministerstwa. I na tym bazują krytycy reformy, straszący wyrzucaniem nauczycieli na bruk. A z drugiej strony widać, że postulaty ZNP są w zasadzie spełniane. A mimo to, mamy strajk.

Żeby była jasność, nie wszystko w proponowanej reformie mi się podoba. Zapewne też nie wszystko w praktyce okaże się takim, jak teraz wygląda. Można mieć wiele zastrzeżeń co do kształtu tej reformy, do podstaw programowych, do planów zmian w systemie pracy i płacy nauczycieli. Ale ten rząd coś robi. Wycofał się już z kilku rozwiązań wprowadzonych na rympał przez PO, a totalnie łamiących prawo. Jednocześnie kolejne zmiany będą wymagały dodatkowej pracy organizacyjnej i samokształceniowej nauczycieli. Ale to w końcu nasza praca i podołamy. Na pewno będzie trzeba patrzeć rządzącym na ręce i punktować ich za błędy. Ale strajk ZNP uważam za element walki total(itar)nej opozycji z PiS, próbę ataku na rząd rękami nauczycieli. Nauczyciele nic na nim nie zyskają. Mogą jedynie stracić na społecznym zaufaniu. Dlatego proszę wszystkich, żeby rozrabiaczy z ZNP nie utożsamiać z całym środowiskiem, które jest wobec nich krytyczne i widząc ich cele, dystansuje się od tej hucpy. Dziś podano, że w strajku weźmie udział około połowy szkół. Pytanie, w ilu z tych szkół będzie protestować cały personel?