Zimna wojna 2.0

NATO będzie dążyć do uniknięcia nowego wyścigu zbrojeń z Rosją, mówi jego sekretarz generalny, po tym jak USA oficjalnie wycofały się z kluczowego traktatu nuklearnego z Moskwą.

USA wycofują się z traktatu nuklearnego z Rosją

Zarówno Jens Stoltenberg, jak i sekretarz stanu USA Mike Pompeo obwiniali Rosję za upadek traktatu z czasuzimnej wojny.

NATO i USA oskarżają Rosję o łamanie paktu przez rozmieszczenie nowego typu rakiet, a Rosja zaprzecza.

Traktat INF został podpisany przez prezydenta USA Ronalda Reagana i radzieckiego przywódcę Michaiła Gorbaczowa w 1987 r., Ale jego upadek ponad 30 lat później wzbudza obawy o kolejny  wyścig zbrojeń.

W ubiegłym roku Amerykanie powiedzieli, że mają dowody na to, że nowe rosyjskie pociski typu cruise mieszczą się w zakresie zakazanym przez traktat.

Oskarżenia o pociski 9M729 - znane NATO jako SSC-8 - zostały następnie przekazane sojusznikom NATO w Waszyngtonie, którzy poparli dowody USA na lamanie INF

W lutym prezydent Donald Trump wyznaczył termin 2 sierpnia na wycofanie się USA z paktu, jeśli Rosja nie osiągnie porozumienia w tej sprawie z USA i NATO.Wkrótce potem prezydent Rosji Władimir Putin zawiesił własne zobowiązania wobec traktatu.

„Rosja ponosi wyłączną odpowiedzialność za upadek traktatu”, oświadczył w piątek sekretarz stanu Mike Pompeo.

„Przy pełnym poparciu naszych sojuszników NATO Stany Zjednoczone zdecydowały, że Rosja poważnie naruszyła traktat, a następnie zawiesiła nasze zobowiązania wynikające z traktatu”, dodał.

Ministerstwo spraw zagranicznych Rosji potwierdziło, że traktat INF został zakończony „z inicjatywy USA”, w oświadczeniu przekazanym przez oficjalną agencję informacyjną RIA.

"NATO nie będzie powielać tego, co robi Rosja; wszystko, co będzie robić, będzie zrównoważone, skoordynowane i nastawione na obronę" - oświadczył w piątek sekretarz generalny Sojuszu Północnoatlantyckiego Jens Stoltenberg. "Nie chcemy nowego wyścigu zbrojeń, nie mamy zamiaru rozmieszczać nowych pocisków lądowych w Europie" - powiedział na konferencji prasowej w Brukseli Stoltenberg.

Wycofanie USA z traktatu "staje się dziś faktem" - podkreślił Pompeo w oświadczeniu na ten temat. Jak dodał, traktat ten jest "celowo naruszany przez Rosję".

"Niestosowanie się Rosji do postanowień traktatu zagraża najwyższym interesom USA" - oznajmił szef amerykańskiej dyplomacji.

W 2007 r. Prezydent Rosji Władimir Putin oświadczył, że traktat nie służy już interesom Rosji.

Stało się to po tym, jak prezydent USA George W. Bush w 2002 r. zrezygnowal  z traktatu antyrakietowego, który zakazał broni zaprojektowanej do zwalczania balistycznych pocisków jądrowych.

W 2014 roku prezydent USA Barack Obama oskarżył Rosję o złamanie traktatu INF po tym, jak rzekomo przetestował wystrzelony z ziemi pocisk typu cruise

Błyskawiczny głos Polski

 "Polska, razem z Sojusznikami, w pełni popiera decyzję Stanów Zjednoczonych o wyjściu z traktatu INF; to zrozumiała reakcja na rosyjskie naruszenia traktatu" - poinformował polski resort spraw zagranicznych w komunikacie opublikowanym na Twitterze.

"Rosja ponosi pełną odpowiedzialność za upadek INF; brak gotowości Rosji do powrotu do przestrzegania INF nie pozostawił Stanom Zjednoczonym żadnego wyboru" - napisał polski MSZ

Upadek traktatu INF - jedynego porozumienia rozbrojeniowego, które kiedykolwiek wyeliminowało całą kategorię broni jądrowej - stanowi znaczącą przeszkodę dla zwolenników kontroli zbrojeń.

To, że nadchodzi w czasie, gdy USA coraz bardziej obawiają się zagrożenia ze strony tego, co widzi jako odradzająca się Rosja, jest podwójnie niepokojące.

Ani Moskwa, ani Waszyngton nie wydają się cenić takich traktatów.

Najważniejsza umowa że starych lat zimnej wojny - traktat INF2 - który ogranicza broń nuklearną dalekiego zasięgu, wygaśnie w lutym 2021 roku. Jej przetrwanie jest dalekie od pewności.

Paradoks polega na tym, że kontrola zbrojeń wydawała się nieistotna po upadku Związku Radzieckiego, gdy napięcia były niskie Teraz, gdy znów się je montuje, porozumienia rozbrojeniowe mogą odegrać ważną rolę w utrzymaniu stabilności.

Zamiast tego kontrola zbrojeń jest w kryzysie, właśnie w czasie, gdy opracowywane są niebezpieczne nowe technologie broni (obejmujące sztuczną inteligencję i szybkie pociski hipersoniczne.