SPOTKANIE Z DR JOANNĄ WIELICZKĄ - SZARKOWĄ I Z DR JAROSŁAWEM SZARKIEM
HISTORIA
PRZYWRÓCIĆ PAMIĘĆ DUMNEJ HISTORII POLAKÓW
SPOTKANIE Z DR JOANNĄ WIELICZKĄ - SZARKOWĄ I Z DR JAROSŁAWEM SZARKIEM
opublikowano: 5 czerwca 2014 · aktualizacja: 5 czerwca 2014
Nieprawdą jest, że historia opóźnia marsz ku przyszłości. My szukamy w niej natchnienia.
Podczas Warszawskich Targów Książki odbyło się spotkanie z dr Joanną Wieliczką-Szarkową i dr. Jarosławem Szarkiem, autorami książek historycznych: „Żołnierze Niepodległości 1914-1918”, „Żołnierze wyklęci: niezłomni bohaterowie”, „Wołyń we krwi 1943”, „Czarna księga Kresów”, „Powstanie warszawskie 1944”, „Bitwy polskich żołnierzy 1940-1944” oraz „Powstanie Styczniowe: zryw wolnych Polaków”.
Jak zaznaczył Piotr Szubarczyk, prowadzący to spotkanie publicysta historyczny, “Powstanie styczniowe. Zryw wolnych Polaków” to książka na którą składają się eseje popularnonaukowe pisane w 150. rocznicę wybuchu powstania.
Tej książki by nie było bez redaktor Joanny Lichockiej — wyjaśnił dr Jarosław Szarek. – „Ona ją wymyśliła”. Pod koniec grudnia 2012 roku zaproponowała mu, żeby publikował cotygodniowe reportaże historyczne do “Gazety Polskiej Codziennie”.
Zdecydowałem się i tego nie żałuję. To była dla mnie niesamowita przygoda – cofnięcie się o te 150 lat, przeżycie naszej historii.
Odnosząc się do sensu zrywu narodowego z 1863 roku powiedział:
Broniłem decyzji o wybuchu powstania styczniowego. Polacy nie mieli wyboru. Musieli podjąć walkę, tak jak w 1944 roku. O słuszności tej decyzji przekonuje mnie głos człowieka, który był jak najdalszy od szafowania polską krwią, a wielokrotnie zarzucano mu nawet, że jest zbyt ustępliwy i ostrożny. Mówię o Prymasie Tysiąclecia, kardynale Stefanie Wyszyńskim.
Dr Jarosław Szarek przywołał kazanie prymasa wygłoszone w kościele św. Krzyża w 1963 roku, w setną rocznicę tego zrywu narodowego. Stefan Wyszyński powiedział wówczas, że powstania są budzeniem uśpionego ducha narodu.
Powstanie Styczniowe stworzyło nowoczesny polski naród -– zaznaczył dr Jarosław Szarek. 40 tys. Polaków wysłano na Sybir, wielu zamordowano.
Skala represji sprzed 150 laty jest porównywalna do okupacji niemieckiej – mówił
Nie wystarczy nas zabić, trzeba upodlić, upokorzyć– dodał.
Wydawało się, że Polski nie będzie, ale Polacy nie zniechęcili się, podjęli ogromną pracę, która trwała dwa pokolenia. Ale z tego mitu przegranego powstania został stworzony nowy naród– podkreślił historyk
Przez 50 lat pracy Narodowej Demokracji, ruchu ludowego stworzono z chłopów świadomych Polaków. I w 1920 roku to polska wieś, to chłopi uratowali nas przed bolszewizmem.
Dr Jarosław Szarek mówił także o znaczeniu twórczości poetów i pisarzy polskich: Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego i Henryka Sienkiewicza, a także o roli rocznic narodowych, w tym stulecia bitwy pod Racławicami (wówczas powstał obraz “Panorama Racławicka” 1894).
Piotr Szubarczyk, przechodząc do książki “Powstanie Warszawskie 1944” Joanny Wieliczki-Szarkowej, która ukazała się z okazji 70-lecia wybuchu powstania, powołał się na słowa prof. Witolda Kieżuna (kpr. podch. pseud. “Wypad”), że to “uchwycenie głębszej istoty naszego bojowego trudu” w powstaniu, które “niestety zbyt często jest szkalowane, zarówno z wrogich pozycji politycznych, jak i ze względu na zbyt ubogą znajomość całej aparatury politycznej tego okresu wojny”. Jak podkreślił publicysta, profesor – żołnierz powstania czytając tę książkę odnalazł się na nowo w tamtej atmosferze. “Nie może być lepszej rekomendacji dla książki” – powiedział Piotr Szubarczyk.
Pisząc tę książkę miałam tylko jeden cel – powiedziała autorka.
Chciałam oddać hołd powstańcom warszawskim za ich poświęcenie i ofiarę. Oni poświęcali się dla wolności.
Dr Joanna Wieliczka-Szarkowa odwołała się do słów prymasa Stefana Wyszyńskiego, który mówił o “najpotężniejszym prawie wolności” oraz do słów św. Jana Pawła II, który mówił o “słusznej sprawie”. Zarówno powstańcy warszawscy, jak i żołnierze Sił Zbrojnych na Zachodzie – uczestnicy bitew polskich 1940-1944, walczyli “za słuszną sprawę” – niepodważalne prawo każdego narodu do niepodległego bytu. Ich poświęcenie jest dla nas zobowiązaniem. – podkreśliła historyk.
Piotr Szubarczyk wyjaśnił, że “święta sprawa”, „słuszna sprawa” to znane wyrażenie, które funkcjonowało w XIX wieku i żaden Polak nie miał wątpliwości co ono oznacza.
Święta sprawa to znaczyło niepodległy byt państwa polskiego. Za świętą sprawę się umiera. W XIX wieku Polacy byli przekonani, że niepodległość to jest dar od samego Boga, więc jeśli się utraci tę niepodległość, to obowiązkiem nie tylko wobec narodu, ale i wobec Boga jest czynienie nieustannych starań, żeby ją odzyskać, bo ci, którzy nie chcą odzyskać niepodległości są nikczemni.
I dodał: “Nieprawdą jest, że historia opóźnia marsz ku przyszłości. My szukamy w niej natchnienia”.
Najnowsza książka Joanny Wieliczki-Szarkowej to “Bitwy polskich żołnierzy 1940-1944”, wydana z okazji 70-lecia bitwy o Monte Cassino. Piotr Szubarczyk zaznaczył, że nie ma w tej publikacji opisu bitwy pod Lenino, w której uczestniczyło polskie wojsko dowodzone przez sowieckich oficerów. Powstańcy warszawscy walczyli tu w kraju, a żołnierze polskich sił zbrojnych na zachodzie walczyli na różnych frontach: w Narwiku, Tobruku, Bolonii, Monte Cassino, Arnhem. – mówiła autorka. I tak jak w poprzednim przypadku książka jest oddaniem hołdu tym żołnierzom, a sens ofiary przelanej krwi jest podobny jak w przypadku powstańców warszawskich.
Dr Joanna Wieliczka-Szarkowa wspomniała jeszcze o innej swojej książce, która ukazała się z okazji 100. rocznicy wymarszu 1 Kompanii Kadrowej. To tom “Żołnierze Niepodległości 1914-1918”.
To najszczęśliwsi polscy żołnierze, bo oni wywalczyli niepodległość – zaznaczyła autorka.
To było to pokolenie, któremu się udało, które z Powstania Styczniowego wzięło natchnienie, swoją siłę.
“Pisząc te książki nie liczymy na sukces”. – mówił dr Jarosław Szarek. –
Chcemy dołożyć swoją malutką cegiełkę. Chcemy przypominać wartości, które gdzieś zagubiliśmy.
I zaznaczył, że w latach 90. Polacy odwrócili się od swojej przeszłości, uwierzyli w to, że przeszłość jest im niepotrzebna, pod hasłem “Wybierzmy przyszłość” wygrywano wybory. Ale to okazało się zupełnym fałszem, młodzież interesuje się historią, czego przykładem jest Muzeum Powstania Warszawskiego, powstałe z inicjatywy śp. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Odradza się także patriotyczne śpiewanie pieśni.
Na zakończenie spotkania Piotr Szubarczyk przypomniał słowa “Parasola piosenki szturmowej”:
"A gdy miną już dni walk, szturmów i krwi, Bratni legion gdy wreszcie powróci. Pójdzie wiara gromadą alejami z paradą I tę piosnkę szturmową zanuci. Panien rój, kwiatów rój i sztandary. Równy krok, śmiały wzrok, bruk aż drży. Alejami z paradą będziem szli defiladą, W wolną Polskę, co wstała z naszej krwi”
I któż poszedł tymi alejami w paradzie w 1945 roku? – zapytał retorycznie Piotr Szubarczyk.
EDUKACJA
Małżeństwo historyków dr Joanny Wieliczkowej Szarkowej i dr Jarosława Szarka - obecnie prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - przykłada ogromną wagę do historycznej edukacji narodowej, mając na uwadze szczególnie tych najmłodszych Polaków.
Dowodem publicystycznym ich starań jest niespotykana książka wydana w formie albumu w formacie A-4, bogato, pięknie ilustrowana, rekomendowana według autorów Joanny i Jarosława Szarków dla dzieci w wieku 10 - 12 lat. W tym miejscu przypominam sobie, gdy we Lwowie na moje siódme urodziny w listopadzie 1938 roku otrzymałem w prezencie od Rodziców "Poczet Królów polskich - Jana Matejki" w pięknym kolorowym wydaniu.
Książkę rekomendowaną dla dzieci autorzy pp. Szarkowie zatytułowali "Kocham Polskę - Historia Polski dla naszych dzieci".
Na okładce twardej, kolorowej, u góry widnieje godło Rzeczypospolitej Orzeł Biały w koronie, pośrodku na tle mapy Polski tytuł książki, a u dołu Józef Piłsudski Pierwszy Marszałek Polski na swojej kasztance obok pochodu "Solidarności", chorągwi legionowych w rekach legionistów i wizerunek Króla Polski. Kto książkę otwiera - oczywiście Mieszko i w rozdziale "Narodziny Polski".
Gdy podczas uroczystości odsłonięcia popiersia znanego Polaka w krakowskim Parku Jordana zapytałem dr Jarosława Szarka - czy mogę w swoich publikacjach korzystać z owej książki - otrzymałem odpowiedź - oczywiście, co też skrzętnie czynię.
Autorzy piszą:
"Kocham Polskę - historia dla naszych dzieci to zaproszenie dzieci i rodziców do domowej, rodzinnej przygody z historią, tradycją, dziejami i bohaterami narodowymi. Pragnieniem autorów i wydawcy jest, by książka ta nie tylko dostarczyła naszym dzieciom konkretnej wiedzy, o której - niestety - coraz trudniej gdzie indziej, ale zaszczepiła w nich zalążki miłości do swojego kraju, szacunku do ojczyzny i jej bohaterów oraz świadomości i dumy z bycia Polakiem. Jesteśmy przekonani o ogromnej wychowawczej wartości pielęgnowania w naszych dziejach pamięci historycznej i miłości do Ojczyzny. Wierzymy, że oddajemy w ręce rodziców i dzieci najlepszy elementarz służący temu celowi. Gorąco zachęcamy do korzystania z niego".
Profesor Andrzej Nowak historyk (UJ, PAN) pisze:
"Piękny i mądry przewodnik po polskich dziejach dla dzieci, którym szkoła współczesna ma coraz mniej do powiedzenia. Łańcuch pokoleń tworzących polskość - od Mieszka do "Solidarności" - ukazany w żywej anegdocie, w przejrzystym opowiadaniu z miłością Autorów do tematu, do Polski. Czy trzeba się tej miłości wstydzić? Nie. Trzeba zachęcać nasze dzieci do pójścia jej ścieżką - małymi śladami wielkiej historii Polaków".
Jerzy Giza dyrektor Społecznej SP nr 1 im. Józefa Piłsudskiego i Społecznego Gimnazjum nr 1 im. Zbigniewa Herberta w Krakowie pisze:
"Książka wpisuje się w zmagania o polską pamięć historyczną u najmłodszego pokolenia. Nawiązuje w tej mierze do najlepszych tradycji II Rzeczypospolitej. Odwołuje się do czytelnictwa domowego tam gdzie rodzina dyktuje tradycyjny kanon wychowania młodego polskiego pokolenia"/
"Znakomity elementarz historii naszej Ojczyzny, powinien się znaleźć w każdy polskim domu"
Piotr Szubarczyk publicysta historyczny
Dr Joanna Wieliczka - Szarkowa jest historykirm, autorką książek, m.in. "Czarna księga Kresów"(Kraków 2012), "III Rzesza. Narodziny i zmierzch szaleństwa"(Kraków 2006), "Józef Piłsudski 1867 - 1935. Ilustrowana biografia" (Kraków 2007). Współautorka książki "W cieniu czerwonej gwiazdy. Zbrodnie sowieckie na Polakach (1917 - 1956) (Kraków 2010) oraz książki dla dzieci "Kocham Polskę"
Ponadto jest stałą publicystką "Naszego Dziennika" w Krakowie.
Fundacja Ocalenia Kultury Kresowej "Chawira" każdego roku 22 listopada w kościele św. Jadwigi w Krakowie (sala teatralna) organizuje koncert poświęcony rocznicy Obrony Lwowa. W tym roku 2018 był to koncert szczególny w 100-letnią rocznicę tej Obrony Lwowa z udziałem Orląt Lwowskich. Wiele Orlątek Lwowskich oddało swoje życie w obronie ukochanego miasta, najmłodsze Orlątko Antoś Petrykiewicz, ktory na Polu Chwały zginął został najmłodszym Kawalerem Orderu Virtuti Militari.
Na widowni spotkaliśmy wzruszoną p. dr Joannę Szarkową.
W tym miejscu wypada przypomnieć, iż w roku 2009 22 listopada w naszym corocznym koncercie wziął udział w kilku kresowych wystąpieniach historycznych dr Jarosław Szarek - dzisiejszy prezes Instytutu Pamięci Narodowej.
Aleksander Szumański 22 listopada 2018 r.
- Blog
- Zaloguj się albo zarejestruj aby dodać komentarz
- 2419 odsłon
Komentarze
@ Aleszumm
25 Listopada, 2018 - 16:20
Witam! Dodałbym książki Tomasz Greniuch - "Śmiertelni" i Marcin Więckowski - "Mlekiem Miodem Krwią". Pozdrawiam!
ronin
Zatrzymaj się!
28 Listopada, 2018 - 08:27
By kochać książki, by je czytać, trzeba mieć czas, a jeszcze wcześniej trzeba się zatrzymać! Bo zwyczajnie pędzimy! To dlatego mądrzy Brytyjczycy umieścili we wzniosłej wieży (Big Ben) przy Parlamencie zegar. Po prostu czas ciągle goni nas! A jednak jeśli nie stać Cię zatrzymać się, choćby dziś i poczytać choćby Sienkiewicza, innych cenionych autorów, to możesz być pewny, że czas na zmiany. Pozdrawiam serdecznie Aleszumma
Sławomir Tomasz Roch