Powstanie 44

 

Kraj powstały w bólach, walczący o każdy metr ziemi na każdej granicy drogą plebiscytu, powstania, a nawet z użyciem wojska. Kraj niespójny, jednak intensywnie "sklejany" na nowo. Wreszcie kraj będący dla wielu ziemią obiecaną. Kraj w którym kwitła z konieczności tolerancja, w którym w jednej wsi mogł stać kościół obok cerkwi.

 

Nagle jednak marzenie o wolnej ojczyźnie pryska, hitlerowskie Niemcy zajmują ją wespół ze ZSRR w ciągu miesiąca. Dzieci nie poszły do szkoły, ojcowie nie wrócili do domu, zresztą domy w kilka dni zamieniły się w ruiny. Miazga.

 

Poczucie bezsilności, zagubienia, końca świata, bezsensu, co jeszcze można było poczuć w sytuacji, w której cofając się przed Niemcami nadziewa się na radziecki sztylet? A wszystko w obliczu haniebnej zdrady mocarstw francuskiego i brytyjskiego? Najpotężniejsza armia lądowa i flota morska stoją po naszej stronie - jaką to musiało w ludności wywoływać nadzieję na ratunek? Niestety próżną. Okupacja i okropieństwa obozów - nie muszę wspominać.

 

Prawdą jest jednak, że byli też "dobrzy Niemcy". Mój dziadek zawsze powtarzał, że jedynym smakiem z dzieciństwa jaki pamiętał, był smak szprotów w oleju, konserwy, która dla dziecka pod okupacją była jak skrzynia pomarańczy w PRL, czy dziś najnowszym ajfonem. Dostał ją ponoć od czołgisty, który u nich spał, gdy Niemcy szli na wschód. Natomiast, gdy na zachód pędzili ich z powrotem "Ruscy" - wtedy nie dostał nic, mało tego - ograbiono jego rodzinę nawet z cebuli.

 

W Warszawie powstanie musiało wybuchnąć - jego niewyobrażalne poświęcenie krwi i determinacja mimo tak kolosalnej dysproporcji siły i środków, mimo tylu ofiar, o tym świadczy. Napięcie, jakie towarzyszy konspiracji kiedyś musi znaleźć swoje ujście. Kiedyś wreszcie trzeba zemścić się za mordy, za łapanki, za bicie i poniżanie. Tu nie potrzeba żadnych górnolotnych "za Polskę!". Myślę, że znacznie więcej powodów brzmi mniej więcej "za kochanego tatusia", "za córeczkę", "za przyjaciela", "za Pana Staszka", "za ulicę, na której się wychowałem" itd. 

 

Jak często zdarza się okazja do upustu takiej olbrzymiej nienawiści wobec wroga? Mieszkamy stolicy - kraju, który jest dumny - my jesteśmy dumni - nie damy się! - pokażemy im - a już za kilka dni Wisłę przekroczą Sowieci. To nieważne, że raczej nie pomogą i nie jest niepodległa Polska w ich interesie - ważne, że chociaż tego Gerharda, który jeszcze wczoraj kazał mi klęczeć przed nim, że tego Heinricha, który nadzorował łapankę na Złotej, że tego Franza, który zabił mi tatę, że tych sukinsynów już jutro poślę do diabła.

 

Z dzisiejszego punktu widzenia, czyli kraju, który od 24 lat jest wolny (wolność słowa, demokratyczne wybory itd.), można sobie opowiadać, że "było to marnotrawstwo", że "było niepotrzebne", że "popełniono błąd". Ja nie wiem, czy jestem na tyle odważny, by rzucić się na wroga w beznadziejnej sytuacji. Może w okolicznościach tak przytłaczających i tak wyniszczających psychikę, jakimi na pewno na codzień częstowała okupacja byłbym kolaborantem, kto może to stwierdzić? Dlatego nie chcę licytować się na patriotyzm z nikim. Chcę jedynie wyrazić bezgraniczny podziw dla uczestników Powstania. Chcę im podziękować i chwalić się przynależnością do narodu, który ma w swych szeregach tysiące takich bohaterów.

 

A co by było gdyby? 

 

 

Pamiętajmy, że dopiero co miesiąc temu wojska radzieckie zadały Niemcom ponad 700tysięczne straty. Niemieckie łatanie dziur dywizjami z frontów włoskiego i francuskiego trwało, nie było szans na powstrzymanie Frontu Białoruskiego wcześniej niż na Odrze. A ile znad Odry do Berlina? Niewiele. Gdyby Stalin nie dał odpocząć gierojom, zapewne NRD graniczyłoby z Francją. A co to znaczy dla świata? Cała potęga gospodarcza Niemiec w rękach Stalina? Jego światłe umysły (Werner von Braun chociażby) także? A we Francji to żyli pewnie sami antykomuniści? We Włoszech pewnie też? I co, Franco miałby się dopiero oprzeć, ledwo sprzątając socjalistów na własnym podwórku kilka lat wstecz?

 

Boże uchowaj!