Nierozliczeni mordercy gen. Fieldorfa "Nila"

Dzisiaj mija 62 rocznica zamordowania legendarnego generała Emila "Nila" Fieldorfa."Nil" dał się poznać jako sprawny organizator i charyzmatyczny dowódca. Skutecznie zarządzał Kierownictwem Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej, tworzył struktury jednej z pierwszych inicjatyw antykomunistycznych, organizacji "NIE". 

August Emil Fieldorf urodził się 20 marca 1895 r. w Krakowie. Ojciec Augusta Emila, Andrzej był z zawodu maszynistą kolejowym. W 1910 r. wstąpił do Strzelca, którego pełnoprawnym członkiem został w 1912 r. 

W sierpniu 1914 r. wyruszył na front rosyjski jako zastępca dowódcy plutonu w I Brygadzie Legionów Józefa Piłsudskiego. Po kryzysie przysięgowym został wcielony do armii austro-węgierskiej, gdzie walczył z wojskiem włoskim.

W sierpniu 1918 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej w Krakowie. W 1921 r. otrzymał awans na stopień kapitana. W 1928 r. został awansowany na majora i przeniesiony do służby w 1. Pułku Piechoty Legionów na stanowisku dowódcy batalionu.

W 1935 r. powierzono mu dowództwo Samodzielnego baonu Korpusu Ochrony Pogranicza "Troki", zaś w 1936 r. dostał awans na podpułkownika. W 1938 r. powierzono mu dowodzenie 51. Pułkiem Strzelców Kresowych w Brzeżanach.

Podczas kampanii wrześniowej walczył na czele swojego pułku w ramach 12. Tarnopolskiej Dywizji Piechoty. W maju 1940 r., podczas pobytu we Francji, został awansowany na stopień pułkownika. We wrześniu 1940 r. został pierwszym emisariuszem na terenach okupowanych II Rzeczpospolitej.

Działał pod pseudonimem „Nil”. Doświadczenia konspiracyjnego nabierał w warszawskim Związku Walki Zbrojnej, a od jesieni 1941 r. jako komendant Obszaru II Białostockiego ZWZ-AK.Następnie dowodził Kierownictwem Dywersji KG AK, po czym przygotowywał polskie podziemie na czasy spodziewanej okupacji sowieckiej. Od października 1944 r. był zastępcą dowódcy Armii Krajowej, aż do jej rozwiązania w 19 stycznia 1945 r.

7 marca 1945 r. w Milanówku pod przybranym nazwiskiem został aresztowany przez NKWD i zesłany do obozu pracy na Uralu. Po zwolnieniu w październiku 1947 r. powrócił do kraju.

W związku z ogłoszoną amnestią w lutym 1948 r., postanowił  ujawnić się. 10 listopada 1950 r. został zatrzymany przez Urząd Bezpieczeństwa w Łodzi. Ostatecznie trafił do Warszawy, gdzie przebywał w więzieniu na Rakowieckiej.

Został oskarżony o likwidowanie z jego inicjatywy partyzantów radzieckich przez Armię Krajową. Fieldorf został skazany 16 kwietnia 1952 r. na karę śmierci przez powieszenie.

24 lutego 1953 r. gen. August Emil Fieldorf ps.”Nil” został zamordowany przez powieszenie w więzieniu mokotowskim. Ciało zostało pochowane w nieznanym miejscu.

Wojtek Natkaniec