Tragedia/triumf smoleński

 1. Wizyta prezydenta RP z orszakim w Katyniu (Rosja) odbywała sie w obliczu nadchodzącej prezydenckiej kampanii wyborczej.

 2. Duży wpływ na okoliczności wizyty miały wspólne działania polskiego i rosyjskiego rządu. Ich celem była prawdopodobnie próba kompromitacji lub obniżenia prestiżu urzędującego prezydenta, przeciwnika i rządu i Rosji, kandydujacego w nadchodzących wyborach.

 3. Wizyta prezydenta była kiepsko przygotowana, nie przewidziano m.in. rezerwowych dróg dotarcia do Smoleńska. Lądowanie samolotów z prezydencką delgacją miało odbyć się tuż przed uroczystościami.

 4. W trakcie lotu delegacji prezydenckiej okazało się, że nad lotniskiem jest silna mgła. W tej sytuacji pilot podjął, logicznie rzecz biorąc, najrozsądniejszą decyzję: we współpracy z wieżą zszedł na wysokość decyzji, by sprawdzić możliwość lądowania.

 5. Nie wiadomo co sie działo podczas podchodzenia do lądowania, opublikowana przez rząd jedna z wersji odczytu rozmów z kabiny pilotów budzi dużo zastrzeżeń odnośnie autentyczności. Wiadomo, że samolot uległ katastrofie. Zginęli wszyscy znajdujący się na pokładzie, łącznie z urzędującym prezydentem i najwyższymi dowódcami armii.

Logicznie rzecz biorąc mogą być trzy przyczyny katastrofy: błąd ludzki, awaria techniczna, ingerencja czynników trzecich.

6. Zaraz po katastrofie jej teren został odizolowany przez rosyjskie służby specjalne. Polscy urzędnicy zostali wyproszeni, funkcjonariusze służb odizolowani, a dziennikarze zmuszeni do powrotu do Polski. Przez 24 godziny wyłączny dostęp do miejsca i pozostałości katastrofy, poza dwiema oficjalnymi polskimi delegacjami (Tuska i Kaczyńskiego) miały jedynie służby rosyjskie.

7. Tuż po katastrofie mamy do czynienia z początkiem następujacych równoległych procesów:

- Przejmowanie przez stronę rządową w przyspieszonym tempie  opróżnionych przez polityków opozycji stanowisk w instytucjach państwowych i bankowości.

- rozpoczęcie w polskich mediach, zwłaszcza związanych z rządem, kampanii obarczającej winą za katastrofę polskich pilotów i poległego prezydenta. Akcja ta trwać będzie do początku kampanii prezydenckiej. W wyborach zwycięży kandydat strony rzadowej.

8. Zapadają strategiczne uzgodnienia między polskim a rosyjskim rzadem.:

- Rosjane biorą na siebie

             badanie pozostałości po katastrofie i badanie ciał poległych,

            stwierdzenie przyczyn katastrofy

            śledztwo prokuratorskie,

            opiekę i zbieranie najważniejszych dowodów rzeczowych.

- Polacy zaś zajmują się

            organizacją pogrzebu

            opieką nad rodzinami poległych

            mają możliwość obserwacji rosyjskiego śledztwa odnośnie przyczyn katastrofy.

- Polacy rozpoczynają też własne śledztwa odnośnie przyczyn i odpowiedzialności za katastrofę. Dowody do tych śledztw mają dostarczyć Rosjanie na określonych przez siebie warunkach.

9. Do Rosji wyjeżdża polska delegacja, której liderami byli organizatorzy lotu do Smoleńska: ministrowie Klich i Arabski, a także min. zdrowia E. Kopacz, skład delegacji to przede wszystkim członkowie rodzin poległych. Z własnej inicjatywy dołącza do nich płk E.Klich szef polskiej komisji ds. badania wypadków lotniczych. Płk Klich obejmuje funkcję obserwatora przy rosyjskiej komisji badającej przyczyny katastrofy.

10. Prace rozpoczyna rosyjska komisja do spraw zbadania przyczyn katastrofy. W pierwszych dniach wyeliminowane zostają hipotezy o awarii samolotu i ingerencji osób trzecich. Następnie przez kilka miesięcy trwa badanie błędu ludzkiego.

Rosyjska komisja jest też organem dopuszczającym do użytku lotnisko, na którym miała lądować prezydencka dlegacja. Niedługo przed katastrofą samolot, który jej uległ przeszedł generalny remont w firmie, której szefem jest zięć premiera rosyjskiego rządu.

11. W Polsce przez cały czas trwają spekulacje nad przyczynami i odpowiedzialnością za katastrofę. W dyskusji te związane z rządem transmitery prócz winy pilotów i poległego prezydenta promują też tezę o niemożności prawnej prowadzenia przez Polaków wspólnego z Rosjanami śledztwa.

Tuż przed początkiem kampanii prezydenckiej polski rząd publikuje jedną z wersji rosyjskich stenogramów rozmów kokpicie samolotu. Skutkiem tego jest obalenie hipotezy o bezpośredniej igerencji poległego prezydenta w pracę załogi (przeradza się ona w hipotezę o ingerencji pośredniej, poprzez dowódcę lotnictwa, ponoć obecnego w kokpicie). Płk. Klich polski obserwator przy rosyjskiej komisji badającej przyczyny katastrofy oznajmi później, że publikacja stenogramu odczytana została przez Rosjan jako złamanie konwencji chicagowskiej i spowodowała ich obstrukcję części wniosków obserwatora.

12. Po wyborach prezydenckich w Polsce zachodzi zdecydowana zmiana odnośnie debaty nad katastrofą. Wynika ona ze zmiany polityki głównej partii opozycyjnej, która rozpoczyna zdecydowaną ofensywę poprzez:

- Obarczenie odpowiedzialnością za katastrofę głównych przywódców partii rządzącej (premiera i prezydenta) i część ministrów

- powołuje specjalny zespół parlamentarny do spraw zbadana katastrofy

- organizuje nocne marsze z pochodniami prawdopodobnie

- prawdopodobnie inspiruje część rodzin do domagania się odpowiedzi od prokuratury.

- wystosowywuje 2 listy, w jednym wskazuje na odrodzenie imerialnej polityki Rosji, w drugim oskarża polski rząd o uzależnenie od Rosji i Niemiec.

W odpowiedzi rząd przy pomocy swoich transmiterów:

- oskarża szefa opozycji o działanie z osobistej zemsty (śmierć brata), agresję, faszyzm i zaćmienie umysłowe

- oskarża największą partię opozycyjną o złe wywiązywanie się z roli opozycji

- głównym przedmiotem sporu czyni sposób uczczenia pamięci ofiar, zwłaszcza poległego prezydenta

- inicjuje rozłam wśród rodzin smoleńskich

13. Wraz z częstszym pojawianiem się sprawy śledztwa smoleńskiego w polskich mediach strona rosyjska coraż bardziej opieszale przekazuje materiały śledcze stronie polskiej

14. Mord łódzki. Starszy człowiek zabija jednego z pracowników PiS, ciężko rani drugiego twierdząc, że chciał zabić szefa opozycji, ale miał zbyt krótką broń. Szef opozycji oskaża o inspirację do mordu rząd i związane z nim media. W odpowiedzi rząd inicjuje kampanię, celem której jest udowodnienie, że szef opozycji miał być przypadkową ofiarą, a mordercy chodziło o zabicie jakiegokolwiek polityka. Słabną też personalne ataki w mediach na polityków.

15. W międzyczasie rząd, przy wstrzemięźliwości mediów, przyjmuje niekorzystną finansowow umowę gazowa z Rosją, pogłębiającą uzależnie energetyczne Polski od Rosji. Rząd polski usiłuje przeforsować umowę nawet wbrew stanowisku struktur europejskich. Bez echa przechodzą przygotowania do prywatyzacji kolejnych sektorów gospodarki: np. szpitali, lasów państwowych, niejasne manewry wokół OFE.

16. Przejęcie TVP kończy proces przejmowania elektronicznch mediów ogólnopolskich przez ugrupowanie rządowe. Wobec ostatniego dziennika opinii nie będącego transmiterem rzadu wszczęte zostają działania mające na celu zmiany w redakcji.

Największa partia opozycyjna liczyć może wciąż na wsparcie wielu mediów związanych z kościołem katolickim, ale wobec najwiekszych z nich świeżo przejęte przez rząd instytucje regulujące zapowiadają wzmożenie działań kontrolnych.

Ściśle związany z opozycją niskonakladowy tygodnik skarży się na wszczynane wobec niego działania służb specjalnych państwa.

17. Dochodzi do rozłamu w głównej partii opozycyjnej. Jako przyczyna podawana jest postawa wobec tragedii smoleńskiej. Z partii odchodza przeciwnicy twardego domagania się wyjaśnienia tragedii tworząc, przy wsparciu rządu własną partię.

W ten sposób prócz pełni władzy wykonawczej, dużych wpływów we władzy sądowniczej, najwieksza partia rządząca uzyskuje alternatywę dla swojego dotychczasowego koalicjanta w parlamencie.

18. Rozłam w partii opozycyjnej staje się głównym motywem kampanii samorządowej. Wybory kończą się triumfem dotychczasowych włodarzy oraz zwycięstwem partii rzadzącej, startującej pod hasłem „Nie róbmy polityki” reklamowanym przez premiera. Ciekawy program partii opozycyjnej nie zostaje zauważony przez media. Daje się zauważyć spadek poparcia społecznego dla partii rządzącej.

19. Największa partia opozycyjna kwestie śledztwa smoleńskiego stara się przenieść na forum międzynarodowe. Spotyka się to ze zdecydowaną kontrakcją strony rządowej, która oskarża opozycję o zdradę.

20. Po przekazaniu Polsce ustaleń rosyjskiej komisji badającej przyczyny katastrofy rządowe transmitery w mediach coraz częściej zwracają uwagę na kontrowersje między polską a rosyjską wizją przyczyn katastrofy.

21. Wizyta rosyjskiego prezydenta w Polsce potraktowana zostaje przez ośrodek prezydencki z najwyższą pompą i rewerencją jako najważniejsze wydarzenie sezonu politycznego.

 *  *  *  *  *

Wnioski

Jakoś trudno oprzeć się tezie, że to co dla jednych było tragedią, dla innych stało się triumfem.