Idea jagiellońska wiecznie żywa! List do organizacji społecznych

Przedstawiamy Państwu dwa dokumenty, które stworzyli przyjaciele

Wydziału Wschodniego Solidarności Walczącej, inicjatorzy polsko-ukraińsko-tatarskiego okrągłego stołu, który odbył się w maju tego roku w Dniepropietrowsku. Wszystkich zainteresowanych współpracą prosimy o kontakt z redakcją. Zachęcamy do informowania o inicjatywie wszystkich te osoby i instytucje, które mogłyby wnieść coś od siebie w więzi Polaków z innymi narodami naszej części Europy. Dołączcie do nas!

List do polskich, ukraińskich i krymotatarskich organizacji społecznych

Historia narodów polskiego, ukraińskiego i krymskotatarskiego posiada wiele wspólnych wątków. Są to kulturalne, społeczne i polityczne wpływy, które nasze narody wywierały na siebie na przestrzeni wielu set lat. Warto zwrócić uwagę również na wspólne losy historyczne Polaków, Ukraińców i Tatarów Krymskich, którzy utracili swoją państwowość w drugiej połowie XVIII wieku, a następnie byli ciemiężeni przez carską Rosję, zbrodniczy reżim stalinowski, padli ofiarą nihilizmu prawnego w okresie postsowieckim. Katyń, sztuczny głód i deportacja Tatarów Krymskich stały się smutnymi kartami naszej wspólnej historii.

Myśląc o współczesnej sytuacji narodu krymskotatarskiego, którego prawa 20 lat po rozpadzie ZSRR wciąż nie są przywrócone, oraz o położeniu Ukrainy, mimowolnie zaczynamy szukać odpowiedzi na mnóstwo pytań dotyczących nie tylko najbliższej, ale i dalszej przeszłości. Odpowiedź nasuwa się w miarę poznawania wspólnych kart historii narodów polskiego, ukraińskiego i krymskotatarskiego, których losy były podobne w czasie powstań narodowych, jak i okresach tragicznych.

Historia wieku XX obfituje w potworne zbrodnie przeciwko ludzkości, które doprowadziły do olbrzymich ludzkich strat, które to straty nie ominęły naszych narodów. Polski naród przeżył kolejne rozbiory państwa i jarzmo totalitarnych reżimów nazistowskich Niemiec i bolszewickiego ZSRR. Dążenia narodów ukraińskiego i krymskotatarskiego do samostanowienia po rozpadzie imperium rosyjskiego w 1917 roku zostały bezlitośnie stłumione.

W latach 1921, 1931-32, 1947 w trakcie sztucznego głodu i aktu ludobójstwa, zaaranżowanego przez reżim komunistyczny, naród ukraiński stracił około dziesięciu milionów ludzi. Tatarzy Krymscy w roku 1944 zostali masowo deportowani z Krymu m.in. do Azji Środkowej i na Ural, gdzie z powodu nieludzkich warunków materialnych, panującego głodu i wycieńczenia stracili przeszło połowę ogólnej populacji narodu.

Jesteśmy przekonani, że jednym z powodów tych tragedii stał się brak jedności pomiędzy naszymi narodami. W rezultacie konfrontacji i krwawych wojen, które miały miejsce w XVII-XVIII w. pomiędzy Krymem, Ukrainą i Polską, bez względu na zwierane sojusze i odniesione zwycięstwa lub porażki, wszyscy ostatecznie ucierpieliśmy.

Dzisiaj to wszystko jest już historią, ale problemy natury politycznej i prawnej pozostały bez zmian. Po rozpadzie imperium sowieckiego, upadku komunistycznych reżimów w Europie Wschodniej narody polski i ukraiński rozpoczęły pracę nad wzmacnianiem suwerenności swoich państw. Tatarzy Krymscy wracają na Krym z miejsc deportacji stalinowskiej, urządzają się i odradzają swą kulturę w historycznej ojczyźnie.

Szczerze się radujemy, że współczesna Polska jest pełnoprawnym członkiem Wspólnoty Europejskiej. Z satysfakcją konstatujemy, że Ukraina przechodzi aktualnie długą, lecz własną drogę samostanowienia i dąży do zbudowania państwa prawa i zajęcia godnego miejsca w strukturach unijnych. Niestety nie ma dziś pewności, że proces ten stanie się dla ukraińskiego narodu nieodwracalny i Ukrainy w przyszłości dołączy do Unii Europejskiej.

Jesteśmy przekonani, że w nadzwyczaj ważnym procesie integracji europejskiej Ukrainy, poprzez realizację własnych założeń programowych, znaczącą rolę mogą odegrać polskie, ukraińskie i krymskotatarskie organizacje pozarządowe. We współczesnym globalizującym się świecie nie ma alternatywy dla państwa prawa i ustroju opartego o poszanowanie praw człowieka.

Mając na uwadze powyższe, zapraszamy polskie, ukraińskie i krymskotarskie organizacje społeczne do koordynacji wspólnych starań na rzecz pojednania, które będzie sprzyjać przyjaźni naszych narodów.

Trudne pytania dotyczące wspólnej historii mogą być omówione w oparciu o wzajemne poważanie. Od tego zależą przyszłe dobre relacje i przyjaźń sąsiadujących ze sobą narodów.

Zwracając się z tym zaproszeniem do polskich, ukraińskich i krymskotatarskich organizacji społecznych, proponujemy spotkać się i omówić poruszone kwestie przy okrągłym stole w Warszawie, Kijowe, Bakczysaraju lub w dowolnym innym mieście w naszych krajach.

---

Dr Władysław Gribowskij, dyrektor Instytutu Badań Społecznych, m. Dniepropietrowsk.

Władysław Ładygin, przewodniczący charytatywnej Fundacji im. Iwana Sirko.

Ali Hamzin, naczelnik wydziału kontaktów zagranicznych Medżlisu Narodu Krymskotatarskiego.

Ibraim Wojennyj, krymska republikańska organizacja społeczna „Kojdeszler”, delegat do Światowego Kongresu Tatarów Krymskich.

Jeśli idea podnoszona przez przedstawicieli narodów Europy Wschodniej wydaje się Państwu ciekawa, to zapraszamy do lektury także drugiego dokumentu.

http://www.portal.arcana.pl/Idea-jagiellonska-wiecznie-zywa,1268.html