Czy Wschód i Chiny przejmują polityczną władzę nad światem?

Erdoğan bierze udział w szczycie SCO z Gazą, myśląc o nowym porządku świata. 

Prezydent Recep Tayyip Erdoğan dołączył w niedzielę do przywódców na szczycie Szanghajskiej Organizacji Współpracy (SzOW), podczas którego Turcja zamierza poruszyć kwestie kryzysu w Strefie Gazy i potrzeby bardziej sprawiedliwego porządku światowego.

Prezydent Recep Tayyip Erdoğan, w towarzystwie delegacji ministrów, szefa wywiadu i przedstawiciela sojuszniczej Partii Ruchu Nacjonalistycznego (MHP), przybył w niedzielę rano do Chin na szczyt Szanghajskiej Organizacji Współpracy (SCO). Dwudniowy szczyt gromadzi partnerów Turcji z Organizacji Państw Tureckich (OTS) i przyjaciół, a także Armenię, która dąży do normalizacji stosunków z Ankarą.

W szczycie w chińskim Tianjinie, którego gospodarzem jest prezydent Chin Xi Jinping, bierze udział dwudziestu szefów państw i rządów. Media donoszą, że Erdoğan podczas szczytu zwróci uwagę na sytuację w Strefie Gazy w związku z okrucieństwami Izraela i potwierdzi gotowość do mediacji pokojowej między Rosją a Ukrainą w obecności prezydenta Rosji Władimira Putina. Oczekuje się również, że Erdoğan poruszy na szczycie kwestię konieczności zmian w systemie globalnym, czemu będą uważnie przyglądać się mocarstwa zachodnie. Przy okazji szczytu Erdoğan przeprowadzi rozmowy dwustronne z przywódcami.

„Budowanie mostów”

W dniu przybycia prezydenta do Chin, Dziennik Ludowy tego kraju opublikował artykuł napisany przez Erdogana. W artykule Erdoğan podkreślił, że Turcja od wieków „buduje mosty i łączy cywilizacje”.

„U podstaw naszej polityki zagranicznej leży budowanie zaufania, utrzymywanie otwartych kanałów komunikacji i demonstrowanie zdecydowanego zaangażowania w rozwiązywanie kryzysów. Dzięki temu zrozumieniu wnosimy znaczący wkład w stabilność regionalną i globalną, niestrudzenie dążąc do pokoju, stabilności i dialogu” – powiedział Erdoğan w artykule. Podał przykłady rozwiązań łagodzących skutki globalnych kryzysów, wskazując na Inicjatywę Zbożową Morza Czarnego.

„Ta inicjatywa zapewniła bezpieczeństwo żywnościowe milionom ludzi na całym świecie. Zrzeszając strony w celu przeprowadzenia negocjacji pokojowych w Antalyi i Stambule, mogliśmy utrzymać wymianę dyplomatyczną, zapewniając jednocześnie otwarcie korytarzy humanitarnych. Odegraliśmy również kluczową rolę w wymianie więźniów między Rosją a Ukrainą. Niedawno, organizując wznowione rozmowy pokojowe w Stambule w lipcu 2025 roku, jeszcze bardziej zwiększyliśmy nasz wkład w ten proces. Kierując się zasadą, że „na wojnie nie ma zwycięzców, a w sprawiedliwym pokoju nie ma przegranych”, kontynuujemy naszą dyplomację pokojową z cierpliwością” – powiedział Erdoğan.

Turcja stosuje delikatną dyplomację, równoważąc interesy narodowe z budowaniem przyjaznych relacji ze wszystkimi krajami, niezależnie od ich przynależności, w świecie, w którym polaryzacja z czasów zimnej wojny od czasu do czasu daje o sobie znać. Starania Ankary o zacieśnienie więzi z Chinami i Rosją były interpretowane jako odejście od długotrwałego sojuszu ze światem zachodnim, ale Turcja temu zaprzecza i regularnie zabiega o względy tego świata, mimo że różnice między nimi pozostają.

Erdoğan jest zagorzałym krytykiem obecnego porządku świata, a zwłaszcza struktury Organizacji Narodów Zjednoczonych, którą uważa za przeszkodę dla sprawiedliwszej reprezentacji szerszej społeczności międzynarodowej. Podsumowuje to często powtarzanym hasłem: „świat jest większy niż pięciu”, odnosząc się do pięciu członków potężnej Rady Bezpieczeństwa ONZ.

„Nasz świat jest wstrząsany kryzysami o bezprecedensowej skali i złożoności. Niestety, obecny system międzynarodowy nie radzi sobie z tymi kryzysami i nie chroni praw niewinnych. Wydarzenia w Strefie Gazy, w tym brutalność i ludobójstwo popełnione przez Izrael, stanowią jedne z najbardziej uderzających przykładów tej rzeczywistości. Stanowisko Turcji w sprawie Strefy Gazy jest jasne, ponieważ ludzie i prawa człowieka znajdują się w centrum naszej polityki. Nasze wysiłki na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa ludności cywilnej, nieprzerwanego dostępu do pomocy humanitarnej i trwałego zawieszenia broni stale rosną. Udzielając pomocy humanitarnej potrzebującym na miejscu, nadal wykorzystujemy środki dyplomatyczne, aby promować wprowadzenie zawieszenia broni i ochronę niewinnych cywilów. Gwarancja trwałego pokoju w kwestii palestyńskiej jest dla nas oczywista: w pełni niepodległego i suwerennego.

Państwo Palestyńskie musi powstać w oparciu o granice z 1967 roku, ze Wschodnią Jerozolimą jako stolicą. Utworzenie Państwa Palestyńskiego jest niezbędne dla osiągnięcia trwałego pokoju w całym regionie” – napisał Erdoğan w swoim artykule. „Kroki w kierunku pokoju regionalnego muszą być podejmowane na wielu frontach. Powiązania gospodarcze, projekty infrastrukturalne, współpraca energetyczna i wymiana kulturalna to elementy instytucjonalne, które przyczyniają się do budowania zaufania. Dzięki swoim projektom w różnych regionach geograficznych Turcja będzie nadal odgrywać rolę w poprawie globalnej stabilności, rozszerzaniu potencjału pomocy humanitarnej i opracowywaniu rozwiązań na platformach wielostronnych” – dodał.

Erdoğan powiedział, że szczyt Szanghajskiej Organizacji Współpracy będzie dla Turcji ważną platformą do wyrażania swoich poglądów na tematy regionalne i globalne.

„Jako partner dialogu na tym szczycie, Turcja uważa za swój fundamentalny obowiązek podkreślenie potrzeby przekształcenia regionalnego pokoju, rozwoju, bezpieczeństwa i kwestii gospodarczych, a także sprawiedliwości, równości i bardziej inkluzywnego rozumienia porządku globalnego w stosunkach międzynarodowych” – powiedział.
Turcja przystąpiła do Szanghajskiej Organizacji Współpracy (SCO) jako partner dialogu w 2013 roku, a w 2016 roku objęła na rok przewodnictwo w klubie energetycznym tej międzynarodowej organizacji. Ankara już wcześniej wyrażała chęć pełnego członkostwa w SCO, a w zeszłym roku Erdoğan potwierdził ten cel, podkreślając jednocześnie, że nie będzie on traktowany jako alternatywa dla członkostwa Turcji w NATO i dążenia do przystąpienia do Unii Europejskiej. Obecnie jest to jedyny członek NATO wśród partnerów dialogu SCO i jedyny kraj na drodze do przystąpienia do UE.

„Turcja i Chińska Republika Ludowa, z ich silnymi tradycjami państwowymi, zdecydowanym podejściem do rozwoju i rozwijającą się gospodarką, reprezentują dwie starożytne cywilizacje na wschodnich i zachodnich krańcach kontynentu azjatyckiego. Historia stosunków między naszymi narodami sięga tysięcy lat. Od nawiązania stosunków dyplomatycznych między Turcją a Chińską Republiką Ludową w 1971 roku, kompleksowe relacje polityczne, gospodarcze, społeczne i kulturalne charakteryzują się stałym rozwojem. Przywiązujemy dużą wagę do pogłębiania tej głęboko zakorzenionej i bliskiej współpracy, opartej na wzajemnym szacunku i podejściu korzystnym dla obu stron” – napisał Erdoğan w swoim artykule.
„Jako Turcja kształtujemy teraźniejszość siłą i doświadczeniem zdobytym w przeszłości, a przyszłość budujemy na fundamencie pokoju, zaufania i współpracy. Każdy krok, który podejmujemy, począwszy od naszego regionu, otwiera nowe horyzonty dla świata. W obliczu „dziwnych czasów” będziemy nadal brać na siebie odpowiedzialność z determinacją, by budować zaufanie, utrzymywać otwarte kanały dialogu i rozwiązywać kryzysy. Wierzymy, że konsolidacja społeczności międzynarodowej, w której Chińska Republika Ludowa odgrywa wiodącą rolę, wokół wspólnego sumienia i wspólnych interesów utoruje drogę do sprawiedliwszego i bardziej dostatniego świata” – podsumował prezydent.

Oczekuje się, że na zakończenie szczytu przywódcy podpiszą Deklarację z Tianjin i zatwierdzą 10-letnią strategię, a także dokumenty końcowe dotyczące bezpieczeństwa, handlu, energetyki i współpracy kulturalnej.
Podczas szczytu zostaną również wydane oświadczenia z okazji 80. rocznicy zakończenia II wojny światowej i powstania ONZ.

Szanghajska Organizacja Współpracy (SCO) rozwinęła się z mechanizmu „Szanghajskiej Piątki”, obejmującego Chiny, Rosję, Kazachstan, Kirgistan i Tadżykistan, zanim Uzbekistan dołączył jako szósty członek. Obecnie zrzesza 10 państw członkowskich, dwóch obserwatorów i 14 partnerów dialogu z Azji, Europy i Afryki.

Organizacja obejmuje około 24% globalnej powierzchni lądowej i 42% światowej populacji. Państwa członkowskie odpowiadają za około jedną czwartą globalnego PKB, a handel wzrósł prawie stukrotnie w ciągu dwóch dekad.

W 2024 roku wartość handlu Chin z członkami SCO, obserwatorami i partnerami dialogu osiągnęła rekordowe 890 miliardów dolarów, co stanowi 14,4% całkowitego handlu zagranicznego.

Poprzedni szczyt przywódców SCO odbył się w lipcu 2024 roku w Kazachstanie, gdzie przyjęto 25 dokumentów strategicznych dotyczących energetyki, bezpieczeństwa, finansów i bezpieczeństwa informacji.

 ]]>https://www.dailysabah.com/politics/diplomacy/erdogan-attends-sco-summit...]]>