Ekshumacje na Powązkach

<b>Trwa ekshumacja szczątków ofiar komunistycznego terroru</b> <b>We wtorek odkopano szkielety aż siedmiu żołnierzy, pogrzebanych w zbiorowych mogiłach na warszawskich Powązkach w czasach komunistycznego terroru.</b> Na tzw. Łączce trwa ekshumacja szczątków ofiar stalinowskiego terroru, zamordowanych przez bezpiekę po sfingowanych procesach w latach 1945-1956. To pierwszy na taką skalę ogólnopolski projekt poszukiwania miejsc pochówku bohaterów niepodległościowego podziemia. Prowadzą go wspólnie IPN, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Ministerstwo Sprawiedliwości.<b>Odkryte we wtorek szczątki leżały tak jak poprzednio odnalezione, wrzucone do dołów głowami w przeciwległe strony, bez szacunku dla ciała. Z przestrzelonymi czaszkami.</b>- Ale po raz pierwszy odkryliśmy tu jamę grobową, w której znalazło się nawet siedem osób. Dotychczas grzebane były po trzy - zwraca uwagę kierujący pracami ekshumacyjnymi dr Krzysztof Szwagrzyk z IPN.<b>Kolejne ważne odkrycie: jedna z ofiar w lewej ręce przy sercu trzymała łańcuszek z wizerunkiem Matki Boskiej Kodeńskiej. To istotny znak, pomocny w późniejszej identyfikacji szczątków.</b>W rękach badaczy są już kości 28 ofiar. A w grobach na tzw. Łączce spoczywają jeszcze co najmniej setki kolejnych. Eksperci ze stuprocentową pewnością zakładają, że wśród nich jest dowódca Kedywu Armii Krajowej gen. August Emil Fieldorf "Nil" i mjr Zygmunt Szendzielarz "Łupaszka", dowódca 5. Brygady Wileńskiej AK.- Aż takiej pewności nie mamy natomiast co do rotmistrza Witolda Pileckiego. Tu prawdopodobieństwo jest pół na pół - ocenia dr Szwagrzyk. Czy zatem wśród tych już odkopanych kości mogą być szczątki generała "Nila"? Eksperci uśmiechają się ironicznie.- To, co na razie wiemy na pewno, to że jeden szkielet należy do kobiety, reszta to mężczyźni - mówi Szwagrzyk. - Wiemy, że większość żołnierzy zginęła od strzału w tył głowy, stracona tzw. metodą katyńską. Ale jest też czaszka, która nosi ślad postrzału w czoło.Jeden szkielet był dla badaczy zaskoczeniem, bo znaleziono przy nim przedmioty osobistego użytku, szczoteczkę do zębów, fifki do papierosów. - Więźniowie przywożeni tu po egzekucjach na Mokotowie takich przedmiotów mieć nie mogli - zwraca uwagę Szwagrzyk.Tożsamość tych ludzi da się jednak potwierdzić tylko wówczas, gdy badacze będą dysponować kodem genetycznym pobranym od krewnych ofiar.- Bez tego nie damy rady - przyznaje dr Andrzej Ossowski z Zakładu Medycyny Sądowej w Szczecinie. Apeluje do potomków żołnierzy podziemia zamordowanych przez komunistów o zgłaszanie się do IPN i oddanie próbek materiału genetycznego. - Materiał pobrany od rodzin porównamy z DNA pobieranym z fragmentu części udowych i zębów szkieletu, gdzie zachowuje się najlepiej. To najpewniejsza metoda - wyjaśnia dr Ossowski.<b>Rodziny zamordowanych mogą dzwonić pod nr 604 853 825 lub 606 270 035 oraz korzystać ze wskazówek zamieszczonych na stronie Instytutu Pamięci Narodowej.</b>Podczas pierwszej części ekshumacji ofiar stalinowskiego terroru - na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu - wydobyto szczątki 400 żołnierzy.- Tam na podstawie kodu genetycznego udało się zidentyfikować nazwiska 80 proc. ofiar. W Warszawie, obawiam się, ta skala może być nieco mniejsza - ocenia dr Szwagrzyk. Na razie do badaczy zgłosiło się 65 rodzin, które mają nadzieję odkryć po latach miejsce pochówku swoich bliskich. <b>Źródło: Rzeczpospolita</b> <b>Strona główna&gt;</b>