Boże Narodzenie

Szanowni Państwo,

Zbliża się Boże Narodzenie. Kilka dni temu, gdy szukałam czegoś w mojej bibliotece, wpadła mi w ręce mała książeczka, która stała sobie zapomniana gdzieś pomiędzy większymi od siebie woluminami. To “Liturgika, czyli Wykład Obrzędów Kościoła Katolickiego…” wydana w roku 1916 w Piotrogrodzie. Pozwoliłam sobie przytoczyć Państwu fragmenty dotyczące Bożego Narodzenia. Zapytacie: dlaczego akurat taki temat? Jak już wspomniałam, już niedługo będziemy je świętować. Drugi powod jest taki, że już od kilkunastu lat mam wrażenie, że Boże Narodzenie przestało być, tym czym być powinno, a stało się… no właśnie, czym się stało dzisiaj Boże Narodzenie? Przeczytajcie Państwo poniższe fragmenty ze wzmiankowanej przez ze mnie książki i sami sobie na to pytanie dajcie odpowiedź.

Pamiątka narodzin Chrystusa Pana przypada 25 grudnia. W przeddzień obchodzimy pamiątkę pierwszych rodziców Adama i Ewy. To ma głębokie znaczenie, albowiem przypominamy sobie pierwszego Adama, przez którego grzech przyszedł na świat, i Adama drugiego, t.j. Chrystusa Pana, przez ktorego stało się odkupienie. Kościół wyraża swoją radość z powodu narodzin Zbawiciela przez użycie hymnów radosnych: Gloria in excelsis i Te Deum laudamus, które były opuszczane w adwencie. Kapłan przystępuje do ołtarza w ornacie koloru białego, który oznacza niewinność i radość, ponadto odprawia trzy Msze św. Pierwsza z nich jest śpiewana o północy i zwie się Mszą „Anielską“, druga o świcie i nazywa się Mszą „Pasterską“, trzecia w biały dzień i nazywa się Mszą „Królewską“. Te trzy Msze św. wyrażają potrójne narodzenie Pańskie. Pierwsza wyobraża doczesne narodzenie Pana Jezusa z Najświętszej Maryi Panny w Betlejem. Ewangelia tej Mszy opowiada o aniołach, którzy narodzenie Pana Jezusa oznajmili pasterzom. Druga Msza św. przedstawia duchowe narodzenie Zbawiciela w sercach wiernych. Ewangelia tej Mszy mówi o pasterzach, którzy najpierw pokłonili się narodzonemu Panu Jezusowi. Trzecia – przypomina przedwieczne narodzenie Syna Bożego z Boga Ojca. O tym narodzeniu Ewangelia tej trzeciej mszy mówi tak: Na początku było słowo, a Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo (Jan I, 1). Ażeby radość z powodu tej wielkiej uroczystości niczym nie była umniejszona, Kościół pozwala w dzień Bożego Narodzenia używać potraw mięsnych, choćby ten dzień przypadł w piątek lun sobotę.

Boże Narodzenie jest także świętem domowym. W kółku rodzinnym, w wigilię tego dnia, skoro tylko zabłyśnie pierwsza gwiazda na niebie, domownicy zasiadają do wspólnej wieczerzy, tak zwanej wilii, która przypomina dawne uczty religijne, zwane agape, to jest uczty w duchu miłości chrześcijańskiej. Biesiada starodawnym zwyczajem odbywa się zwykle na stole, sianem zasłanym, na uczczenie Pana Jezusa, który był położony w żłobku na sianie.Wieczerzę rozpoczyna łamanie się opłatkiem na znak, że z bliźnimi powinniśmy się dzielić nawet ostatnim kawałkiem chleba. W wielu miejcach jest zwyczaj, wprowadzony przez św. Franciszka Serafickiego, urządzania tzw. szopek albo jasełek, które przedstwiają Boże Narodzenie i różne połączone z nim zdarzenia. Rozdawane są upominki (gwiazdka albo kolenda), osobliwie dzieciom, aby w nich uczczić samego Zbawiciela, który pod postacią dzieciątka zstąpił na ziemię, aby w sercach dziatek rozpalić najwyższą miłość do Dzieciątka Jezus. Urządzane są choinki. One przypominają drzewo zakazane w raju, z którego wyszło przekleństwo i zguba, oraz drzewo Krzyża św., z którego pochodzi błogosławieństwo i odkupienie. Choinki bywają poobwieszane rozmaitymi łakociami i podarunkami: one wyobrażają łaski i dobrodziejstwa, które otrzymujemy od Chrystusa Pana. Mnóstwo świeczek, palących się na choince, przypomina Pana Jezusa – światłość prawdziwą, która oświeca wszelkiego człowieka, na ten świat przychodzącego (Jan, I, 9).

Oktawa Bożego Narodzenia.
Kościół Boże Narodzenie obchodzi przez całą oktawę, t.j. osiem dni po sobie następujących. Drugi dzień poświęcony jest pamiątce Św. Szczepana, pierwszego męczennika. Pan Jezus dlatego przyszedł na świat, by ludzi odrodzić dla nieba. Św. Szczepan był pierwszym z tych, którzy umarli dla Pana Jezusa, a tym sposobem narodzili się dla Nieba. Z tego powodu zaraz po Bożym Narodzeniu następuje pamiątka ukamienowania św. Szczepana. Lud przynosi owies do kościoła, a kapłan go poświęca i prosi Pana Boga, aby raczył pobłogosławić zwierzęta domowe, które tym owsem będą karmione. Ten zwyczaj stąd powstał, że niegdyś czeladź na św. Szczepana odchodziła ze służby; gospodarze płacili sługom zbożem, zwykle owsem, a oni część swego zarobku przynosili do kościoła na ofiarę. Inna przyczyna poświęcania zboże jest taka: jak ziarno zboża rzucone w ziemię rozmnaża się i wielokrotny plon przynosi, tak św. Szczepan był pierwszym nasieniem męczeńskim, z którego powstały rzesze innych męczenników. Tertulian pisał że krew męczenników była nowym nasieniem chrześcijan.
Po św. Szczepanie następuje pamiątka św. Jana Ewangelisty. Uczeń, którego Pan Jezus wielce miłował, zasługuję na to, by jego pamiątka łączyła się z dniem Bożego Narodzenia. On nazywa się Miłośnikiem Pańskim, ponieważ niezmiernie umiłował Pana Jezusa, a przy każdej sposobności zalecał przede wszystkim miłość Boga i bliźniego. Gdy wszyscy uczniowie uciekli i nawet Piotr zaparł się Pana Jezusa on jeden towarzyszył Zbawicielowi na Kalwarię i z Najświętszą Maryją Panną stał u stóp krzyża. Podanie mówi, że św. Jan wypił kielich zatrutego wina, aby poganinowi dowieść prawdziwości religii chrześcijańskiej. Z tego powodu w dzień św. Jana bywa poświęcane wino daje się wiernym do picia.
Na trzeci dzień po Bożym Narodzeniu przypada pamiątka św. niewinnych Młodzianków, to jest tych dziatek, które okrutny Herod kazał pomordować. Kapłan odprawia Mszą św. w ornacie koloru fioletowego, który oznacza smutek z powodu śmierci tych niewiniątek, nadto opuszcza Gloria i Alleluja, albowiem ubolewa z płaczącymi matkami, którym dzieci przemocą odbierano i zabijano. Dopiero w oktawę odmawia się Gloria i Alleluja, bo wtenczas Kościół weseli się z chwały tych Młodzianków, którą mają w niebie.
W oktawę Bożego Narodzenia przypada uroczystość Obrzezania Pańskiego. Ten dzień zwykle nazywamy Nowym Rokiem, albowiem w nim rozpoczyna się nowy rok cywilny. Jest to nader ważna uroczystość, albowiem w tym dniu Boskiemu Dziecięciu było nadane imię Jezus, które znaczy Zbawiciel.
Dnia 31 grudnia za zakończenie starego roku cywilnego kapłan odprawia uroczyste nieszpory, niekiedy wygłasza kazanie, a potem śpiewa hymn Te Deum laudamus.

Korzystając z tej sposobności pragnę złożyć wszystkim ludziom dobrej woli, którzy odwiedzają to forum najserdzeczniejsze życzenia wesołych świąt Bożego Narodzenia. Niech Dziecię Boże ma Was wszystkich w swojej opiece i niech nie szczędzi nam i naszej Ojczyźnie łask, których i my i Ona tak bardzo potrzebujemy.