Współczesna Ukraina i Rzeź Wołyńska

Historyk usprawiedliwia przeszłość Ukrainy i Rzeź Wołyńską

Autor: Josh Cohen jest byłym oficerem Departamentu Stanu USA, który pracował przy zarządzaniu projektami reform gospodarczych w krajach byłego Związku Radzieckiego. Pracuje dla firmy informatycznej i pisze do wielu mediów.

Wstęp: Marx 8888

Wstęp: Przetłumaczyliśmy dla was tekst, który został opublikowany w najnowszym numerze wychodzącego w Waszyngtonie magazynu „Foreign Policy”. Artykuł porusza kwestię rzezi Wołyńskiej, lecz jest pisany z perspektywy amerykańskiej, czyli omawia szerzej kwestie Holocaustu traktując kwestię polskiej historii marginesowo. Wiadomo od zawsze, że kwestie żydowskie mają w USA priorytet, lecz tym razem tragedia i jej sprawcy połączyły nasze narody, ponieważ spotkał nas ten sam los. Po lekturze artykułu zwróciło naszą uwagę to, że wiele tematów szeroko dyskutowanych w Europie i USA u nas w ogóle nie wzbudziło zainteresowania. Czy jest to świadoma manipulacja faktami ze strony polskich władz i mediów? Tego się nie dowiemy, ale skoro nawet Amerykanie, którzy są wiernymi sojusznikami nowych władz w Kijowie potrafią upomnieć się o żydów, ale też o Polaków to my pozwolimy sobie na następujące pytania. Gdzie są polskie władze? Gdzie jest polski IPN i gdzie są wybitni polscy historycy? Czy może nasza poprawność polityczna doprowadziła do tego, że staliśmy się bardziej papiescy niż sam papież? A może sprawdzają się słowa Romana Dmowskiego, który powiedział, że u nas w kraju niektórzy bardziej nienawidzą Rosjan niż kochają Polskę? Odpowiedź pozostawiam czytelnikom.

Volodymyr Viatrovych wymazuje rasistowską i krwawą historię kraju – wykreśla pogromy i czystki etniczne z oficjalnych archiwów.

Jeśli chodzi o politykę i historię, dokładny zapis pamięci może być rzeczą niebezpieczną.

Na Ukrainie, ponieważ kraj ten zmaga się ze swoją tożsamością, to podwójnie prawdziwe twierdzenie. Choć ukraińskie partie polityczne starają się pchnąć swój kraj w kierunku Europy i Rosji, młody, rosnący w siłę ukraiński historyk Volodymyr Viatrovych znalazł się w centrum zainteresowania. Opowiadając nacjonalistyczne, rewizjonistyczne historie, które uwielbia ruch nacjonalistyczny – czyści krwawe i oportunistyczne rozdziały historii. Viatrovych próbuje przeredagować nowoczesną historię kraju wybielając zaangażowanie ukraińskich grup nacjonalistycznych „w czystkach etnicznych Holocaustu i masowych mordach dokonanych na Polakach podczas II wojny światowej. No i teraz, on wygrywa.

W maju 2015 roku, Prezydent Ukrainy Petro Poroszenko podpisał ustawę, która zleciła transfer kompletu materiałów archiwów krajowych, z „sowieckich organów represji”, takich jak KGB i jej następczyni, Służbie Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU), do organizacji rządowej nazwanej Ukraiński Instytut Pamięci Narodowej ( odpowiednik naszego IPN). Prowadzony przez młodego naukowca – i zobowiązany do „realizacji polityki państwa w dziedzinie konserwacji i zachowania narodowej pamięci narodu ukraińskiego” – instytut otrzymał miliony dokumentów, w tym informacje na temat dysydentów politycznych, kampanii propagandowej przeciwko religii, działalności ukraińskich organizacji nacjonalistycznych, KGB, szpiegowskich i kontrwywiadu oraz spraw karnych związanych z czystkami stalinowskimi. Zgodnie z prawem archiwum, jednej z czterech „Ustaw Pamięci”, napisanej przez Viatrovycha, daje enigmatycznie brzmiący mandat instytutowi i jest jedynie przykrywką do przedstawienia w sposób tendencyjny i jednostronny pogląd na temat współczesnej historii Ukrainy – jedynej historii, która może kształtować drogę kraju w przyszłości.

Instytut koncentruje się na przedstawianiu historii II wojny światowej, tak, aby wzmacniała sowieckie zbrodnie i gloryfikowała ukraińskich nacjonalistycznych bojowników jednocześnie bagatelizując istotną rolę, jaką odegrali oni w czystkach etnicznych dokonanych na Polakach i Żydach od 1941 do 1945 roku, po hitlerowskiej inwazji na ZSRR. Wizja historii Viatrovycha zamiast prawdy opowiada o partyzantach, którzy prowadzili odważną walkę o niepodległość Ukrainy wobec przytłaczającej potęgi sowieckiej. Wysyła on również wiadomość do tych, którzy nie identyfikują się z etniczno-nacjonalistycznym mitem kraju – jak wielu rosyjskojęzycznych obywateli Ukrainy, którzy nadal uznają bohaterstwo Armii Czerwonej podczas II wojny światowej, – że to oni są kłamcami. Mówiąc bardziej dosadnie, naukowcy obawiają się teraz, że grozi im odwet za nie podążanie za oficjalną linią – lub za prostowanie historycznych zniekształceń Viatrovycha. Pod panowaniem Viatrovycha Ukraina, jako kraj może być nakierowana na nową i przerażającą, epokę cenzury.

Choć wydarzenia, które rozegrały się 75 lat temu, mogą wydawać się zapisaną i zamkniętą częścią historii, to są one teraz bardzo ważną częścią wojny informacyjnej, która szaleje między Rosją i Ukrainą.

Rewizjonizm skupia się na dwóch ukraińskich organizacjach nacjonalistycznych: Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) i Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA), które walczyły o utworzenie niepodległej Ukrainy. W czasie wojny, grupy te zabiły dziesiątki tysięcy Żydów i przeprowadziły brutalną kampanię czystek etnicznych, która spowodowała śmierć ponad 100 tysięcy Polaków. Utworzona w 1929 roku ONU, miała na celu uwolnienie Ukrainy spod kontroli radzieckiej. OUN wyznawał pojęcie etnicznie czystego narodu ukraińskiego. Po agresji hitlerowskiej na Związek Radziecki w 1941 roku OUN i jej charyzmatyczny lider, Stepan Bandera, powitał inwazję, jako krok ku niepodległości Ukrainy. Jego zwolennicy przeprowadzili pogrom we Lwowie, który zabił 5000 Żydów. Bojówki OUN odegrały ważną rolę w przemocy wobec ludności żydowskiej w zachodniej Ukrainie, która pochłonęła życie do 35.000 Żydów.

Hitler jednak nie był zainteresowany daniem Ukrainie niezależności. W 1943 OUN brutalnie przechwyciło kontrolę nad UPA i zadeklarowało się, jako przeciwnik zarówno Niemców, jak też nadchodzących Sowietów. Jednak wiele jednostek UPA było wspierane przez nazistów, jako rodzaj ukraińskiej policji pomocniczej szczególnie w trakcie eksterminacji setek tysięcy Żydów na zachodniej Ukrainie w latach 1941 i 1942. Następnie przygotowano kolejną rundę czystek etnicznych w zachodniej Ukrainie. Od 1943 roku do 1944 roku, działania skierowano głównie przeciwko Polakom. Gdy Sowieci zbliżyli się w 1944 roku OUN wznowiła współpracę z Niemcami. Walki z Sowietami trwały do 1950 roku, kiedy to opór został ostatecznie skruszony przez Armię Czerwoną.

To dziedzictwo poświęcenia w walce przeciwko Sowietom skłoniło wielu ukraińskich nacjonalistów do uważania Bandery i OUN-UPA za bohaterów, których męstwo symbolizowało marzenie o ukraińskiej państwowości.

Czytaj dalej: