KC PZPR ROK XXV Nr 80 (7816).A - Powrót do PRL!

musi być poddany dalszej edycji, którą postaram się dokonać w terminie późniejszym.Przepraszam za kropki i inne znaki występujące jeszcze w tekście.

Obecnie zamieszczam dalszą część tekstu (PAP)jedynie po wstępnej edycji, która dotychczas zajęła bardzo dużo czasu.

[quote]Cd.

Święto narodowe WW.

Z okazji święta narodowego WRL - 2ł rocznicy wyzwolenia Węgier I sekretarz KC PZPR W. Gomułka. przewodniczący Rady Państwa M. Spychalski i premier .T. Cyrankiewicz wystosowali do I sekretarza KC WSPR J. Kadara, przewodniczącego Rady Prezydialnej WRL P. Losoncziego i premiera J. Focka depeszę z najserdeczniejszymi pozdrowieniami i życzeniami.
Jesteśmy głęboko przekonani - stwierdza m. in. depesza, że braterska, wynikająca ze wspólnoty idei i dążeń przyjaźń i wszechstronna współpraca łącząca narody polski i węgierski przyczyniać się będzie również w przyszłości do pomyślnego rozwoju budownictwa socjalistycznego w naszych krajach, służyć będzie sprawie umocnienia jedności obozu socjalistycznego, sił obronnych państw Układu Warszawskiego oraz solidarności i zwartości międzynarodowego ruchu komunistycznego
i robotniczego w walce o pokój i socjalizm.

Marszałek Jakubowski zakończył wizytę w Bułgarii

SOFIA (P AP). Naczelny dowódca Zjednoczonych Sił Zbrojnych Państw-Stron Układu Warszawskiego, marszałek Jakubowski oraz szef sztabu Zjednoczonych Sił Zbrojnych. gen.
Sztiemienko zakończyli wizytę w Bułgarii i opuścili Sofię.

Iran zerwał stosunki z Libanem
LOXDYN (PAP), Iran poinformował oficjalnie libańskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych o swej decyzji zerwania stosunków dyplomatycznych z. Libanem. Tak podają zachodnie agencje prasowe, decyzja ta wypływa z faktu, iż Liban odmówił ekstradycji byłego szefa irańskiej służby bezpieczeństwa gen. Bakhtiara.

PO TRAGEDII LOTNICZEJ W ZAWOI
Odszkodowania dla rodzin ofiar katastrofy
Dalsze szczegóły dramatycznego lotu

Przedstawiciel PAP otrzymał w dyrekcji PLL ..Lot" informacje dotyczące sprawy odszkodowań dla rodzin ofiar katastrofy samolotu, która wydarzyła się koło Zawoi 2 bm.
Odszkodowania obejmują wyrównanie faktycznie poniesionych szkód materialnych przez co rozumie- się również konsekwencje utraty żywiciela rodziny. Górna granica tych odszkodowań wynosi 200 tys. zł na jednego pasażera, a ponadto 400 zł za 1 kg bagażu rejestrowanego i 8 tys. zł za przedmioty osobiste i bagaż znajdujący się w kabinie.
Na poczet odszkodowań ,.Lot" rozpoczął już wypłatę zaliczek. "Lot" dostarczy również zwłoki ofiar katastrofy do miejsc wskazanych przez rodziny.
Dyrekcja .,Lotu" przypomina. że codziennie od godz. 7.30 do 21.00 rodziny ofiar katastrofy mogą uzyskać w gmachu dyrekcji w Warszawie przy ul Grójeckiej 17 informacje pod telefonem 22-40-73, a w godzinach służbowych tj. od 7,30 do 15.30 również na telefonem 22-30-21 wew. -11. 28.
Informacji udziela też placówka PLL ..Lot" w Krakowie w Rynku Głównym.
Ponieważ dotychczas nie udało się ustalić bliższych danych dotyczących 3 pasażerów o nazwiskach: Szejbal (lub Szajba!), Chmiel i Wolski, ..Lot" prosi osoby, które mogłyby udzielić jakichkolwiek informacji o możliwie jak najszybsze skontaktowanie się z dyrekcją w Warszawie lub którąkolwiek placówką tego przedsiębiorstwa w kraju i za granicą.

Red. Jeny Tomaszewski donosi:
Uwagę mieszkańców Skawicy, Maakowa Podhalańskiego, Suchej

(Dokończenie na str. 4)

DZIENNIK POLSKI

Metody

Następnego dnia obrad.

Zagajenie

TOWARZYSZE

Biuro Polityczne proponuje, aby obecne plenarne posiedzenie Komitetu Centralnego rozpatrzyło problematykę metod i kierunko\\< opra_ (:0\\ aniel. naslpneł;;O lJla1lU óJ-le"lueo oraz poa,uelen.a .stopnia spraw- procesu mwe Juego. Od w1asch.. e&o rOZ\\'lązallla t)-cn poo-tawOWycn problemów za.leł.ec L>ędzie postęp we wdrażaniu intensywn;ycn l.orm proaukcji i ogulny wzrost eleAt;)"wnvsci naszej gospodarki.
Obecnie przystępujemy do konkretyzacji w .11.;) CZll;)"Cn planu na lata 1971 - 7;, zawartych w uchwale V Zjazdu Partii. h.onkre1.yzacja A, kierunków rozwoju nie może by;;: Aktem jed.norazow,)-m i to w aodatt..U aktem ze strony władz nadrzędnych. Jest to proces społeczny. w b.iorym biorą udział szerokie rzesze pracowników i to tak na szczeblu centralnym. jak i w zjednoczeniach, przedsiębiorstwach. w radach narodowych i w zapleczu techniczno - naukowym, aby stworzoyc w ten sposób kompleksowy program rozwoju sił wytwórczych optymalnie odpowiadał zarówno potrzebom kraju. jak też jego możliwościom. konieczne jest zastosowanie odmiennych niż w poprzednich
okresach metod opracowywania planu.
Proponuje się, aby wstępne wytyczne do opracowania projektu planu 5-letniego, przesłane do zjednoczeń, przedsiębiorstw i rad narodowych miały bardziej ogólny charakter, aby określały sumę nakładów inwestycyjnych, wzrost produkcji i asortyment wiodących grup wyrobów oraz zadania w dziedzinie postępu technicznego i ekonomicznego. Taki charakter wstępnych taktycznych otwiera pole manewru. i poszukiwania optymalnych rozwiązań w zakładach, w zjednoczeniach, resortach i radach narodowych. Przedsiębiorstwa i zjednoczenia w oparciu o przyznany im limit nakładów inwestycyjnych i wstępne wytyczne opracują własny projekt planu inwestycyjnego i produkcyjnego, który w świetle rachunku ekonomicznego powinien być, optymalnie najkorzystniejszy tak dla przedsiębiorstwa, jak i dla całej gospodarki narodowej. Powinien on zakładać m. in. dalszy
wzrost wydajności pracy i obniżkę kosztów jednostkowych produkcji oraz poprawę opłacalności produkcji eksportowej.
Obok zmian w metodzie opracowywania planu, proponujemy istotne innowacje w metodzie planowania i inwestycji. Zasadniczy ich sens polega na odmiennym potraktowaniu inwestycji w przemyśle przetwórczym niż we wszystkich pozostałych gałęziach. O ile bowiem
w tych ostatnich, zarówno program rzeczowy, jak i związane z nim środki i kierunki opracowania
planu 5-letniego Joszczuka ,ogłoszone na Plenum KC PZPR i zostaną określone z góry na całe 5-lecie w ostatecznej i nieprzekraczalnej wysokości, o tyle!
J…..słom przetwórczym zostaną od razu przyznane środki tylko na konkretne inwestycje prowadzone w latach 1971 - 1973 oraz na ich kontynuację w dwu latach następnych. Natomiast środki na nowe zadania inwestycyjne na lata 1974-1975 zostaną umieszczone w centralnej rezerwie. Kierunki l rodzaj
tych inwestycji nie dadzą się bowiem określić z góry na 4 lata naprzód.
Takie rozwiązanie sprawy zapewni niezbędną elastyczność w polityce inwestycyjnej.
Kierując się uchwałą V Zjazdu Partii oraz doświadczeniami i wnioskami niektórych zjednoczeń i
przedsiębiorstw, proponuje się przystąpienie do tworzenia kombinatów przemysłowych, Kombinat -
grupując kilka lub kilkanaście przedsiębiorstw - powinien być zwartym organizmem gospodarczym, łączącym zakłady o podobnym profilu produkcji lub też kooperujące ze sobą. Kombinat musi
otrzymać odpowiednio rozszerzone w porównaniu z przedsiębiorstwami uprawnienia. Utworzenie kombinatów przemysłowych powinno doprowadzić do wzrostu produkcji, obniżki kosztów wytwarzania w oparciu o koncentrację i specjalizację produkcji oraz usprawnienia kooperacji wewnętrznej poprzez ścisłe powiązanie zakładów kooperujących z zakładami produkcji !i- nalnej. Przy kombinatach powinny powstać silne placówki zaplecza naukowo - technicznego, które pozwolą na znaczne przyspieszenie tempa postępu technicznego i organizacyjnego.
TOWOARZYSZE!
Referat Biura Politycznego prezentuje rozwinięty program usprawnienia procesu inwestycyjnego we wszystkich jego fazach. Sytuacja na tym nadzwyczaj ważnym odcinku jest nadal niepomyślna.
Główne tego przyczyny - to zbytnie rozproszenie inwestycji, zbyt duża liczba równocześnie budowanych obiektów, nieterminowe dostawy maszyn i materiałów na budowy, przewlekły tryb opracowania dokumentacji technicznej i często jej przeróbki w trakcie realizacji inwestycji. Niezbędna więc jest ponowna koncentracja uwagi partii na tej problematyce i zastosowanie bardziej skutecznych
środków działania. Centralnym problemem organizacji procesu inwestycyjnego jest ujęcie wszystkich jego faz w racjonalne cykle normatywne lub dyrektywne wynikające z umów.
Dotychczas w wykonawstwie budowlanym nie posiadamy takich norm dla projektowania. W wykonawstwie budowlanym i przy rozruchu zakładów produkcyjnych normatywy nie mają chara
teru dyrektywnego, nie liczą się z nimi ani resorty, ani zjednoczenia przy corocznym ustalaniu wielkości nakładów, ani też przedsiębiorstwa budowlano - montażowe i producenci
maszyn i urządzeń. Nie biorą ich także pod uwagę komisje rozdziału robót.
Poprawa istniejącego stanu wymaga wprowadzenia cykli o charakterze wiążącym dla uczestników
procesu inwestycyjnego, skróceni w szeregu przypadków normatywów czasowych budowy oraz ścisłego powiązania cykli budowy z systemem finansowania inwestycji i systemem bodźców materialnych.
Stanowić to będzie zasadnicze novum w naszej polityce inwestycyjnej.
Dla wzmocnienia dyscypliny planowania inwestycyjnego i przeciwdziałania rozproszeniu nakładów
wprowadza się współczynniki maksymalnego zaangażowania inwestycyjnego w planach resortów, zjednoczeń i rad narodowych. Termin zaangażowanie inwestycyjne …lacza wielkość nakładów. które muszą być wydane, aby zakończyć rozpoczęte już i realizowane inwestycje.
Niepokojącym zjawiskiem, zwłaszcza w realizacji dużych inwestycji jest zła wycena kosztów w
dokumentacji projektowej, a także przekraczanie ich w trakcie budowy. Pewien stopień niedokładności w kosztorysie może mieć miejsce.
Nie wszystkie bowiem składl1iki inwestycji dadzą się z góry ściśle określić w fazie opracowania dokumentacji technicznej.
Nie można jednak godzić się z wadliwą wyceną kosztów powodowaną brakiem poczucia odpowiedzialności i niedbalstwem w pracy projektowej i kosztorysowej. Szczególnie ostatnio w szeregu gałęziach przemysłu w tym również w przemyśle maszynowym występuje wzrost kosztów i przedłużenie okresu budowy spowodowany zmianami w zakresie rzeczowym budowanych obiektów. Tego rodzaju przekroczenia kosztów będą powodować zarówno sankcje finansowe uszczuplające fundusz inwestycyjne resortu, jak i stratę części lub całości premii poszczególnych uczestników procesu inwestycyjnego odpowiedzialnych za te przekroczenia. Kwota przekroczenia kosztów wraz z karnymi odsetkami zmniejszy fundusz inwestycyjny danego zjednoczenia, rady
narodowej lub innego inwestora pośredniego oraz ich planowy limit na inwestycje nowo rozpoczynane.
Znaczny wpływ na usprawnienie d7iah>!r.ści inwestycyjnej powinny w zasady finansowania
iT1we5tycji. Obecnie wszystkie inwestycje centralne są finansowane bezprocentowym kredytem technicznym z możliwością sankcji w postaci odsetek tyko przy przekroczeniu kosztu lub opóźnieniu terminu uruchomienia obiektu. Nakłady na inwestycje zjednoczeń pokrywane są ze środków własnych zjednoczeń. uzupełnianych ewentualnie, jeśli zachodzi taka potrzeba, niskooprocentowanym z obrotnym kredytem bankowym.
Taki stan nie daje możliwości skutecznego oddziaływania instrumentami finansowymi na realizację
inwestycji.
Proponowany system finansowania inwestycji.
Bieżąc działalność inwestycyjną ze środkami własnymi z rozrachunkiem gospodarczym ma na celu bardziej skuteczne oddziaływanie środkami finansowymi na cykl realizacji inwestycji i na jej koszty, sfera działania kredytu bankowego zostaje p….iem oddzielona od sfery działania środków własnych finansowania inwestycji produkcyjnych odbywać się będzie wyłącznie poprzez kredyt obrotowy. Natomiast środki własne będą mogły być użyte wyłącznie na całkowitą lub częściową spłatę tego kredytu.
Za przekroczenie kosztów i normatywnego cyklu naliczane będą rosnące procentowo odsetki bankowe, powodujące wraz z sumą dodatkowe kosztu zmniejszenia rocznych limitów na nowo rozpoczynane inwestycje,
Spłata zaciągniętego kredytu zależnie od charakteru inwestycji nastąpi po jej rozliczeniu w całości
lub też częściowo z funduszu inwestycyjnego zjednoczenia, zgodnie z zawartą umową miedzy bankiem, a zjednoczeniem. 2rf>dłem spłaty części kredytu nie pokrytej z funduszu
inwestycyjnego zjednoczenia, będzie zysk przedsiębiorstwa , któremu inwestycja została oddana w użytkowanie. W ten sposób inwestycja zostanie powiązana z rozrachunkiem
Przedsiębiorczość i jej efektywność będzie mogła być, w praktyce sprawdzona.
TOWARZYSZE!
Zadania, które obecne plenum stawia przed partią - jej organizacjami i instancja!'l"1i - są trudne i odpowiedzialne, Prawidłowa ich realizacja wymagać będzie przezwyciężeniem wielu starych nawyków i błędów, pełnego zrozumienia przez aktyw gospodarczy i partyjny ist4)ty proponowanych zmian w polityce inwestycyjnej oraz w nowych metodach planowania i szerokiej ich popularyzacji wśród załóg zakładów przemysłowych i instytucji.
Tej szerokiej pracy wyjaśniającej musi jednocześnie towarzyszyć …… metod partyjnej i społecznej kontroli podjętych wniosków i uchwał.

Ten proces interesuje nie tylko Rzeszów, województwo i kilka rzeszowskich instytucji.
Sprawa tych ludzi zasiadających przed Sądem Wojewódzkim w Rzeszowie budzi - przynajmniej z dwu przyczyn szersze, niż zazwyczaj zainteresowanie i głębsze reperkusje: dla oskarżonych, tam ludzie powszechnie znani: któż bowiem ze sportowców i kibiców nie zna nazwisk Stefana Kępy.
32-letniego, renomowanego zawodnika :sekcji żużlowej rzeszowskiej „Stali", czy równie znanego jego kolegi lubianego 40-letniego Floriana Kapały? Tym razem sprawa nie ma nie ma żadnych związków ze sportem żużlowym.
Choć jednak terna pł"oce- !l;U po;afla podłoże motoryzacyjne Rępa, Kapała, JIIHan Gntknw..ki …-letni b. kierownik I Oddziału Rzeszowskiego PKO w Rzeszowie i technik budowlany 39-letni Tadeusz Szpftnar (od kilku lat nigdzie nie pracujący)- to rzeszowski samochodowy „gang", zespół zgrany i przez kilka lat działali sprawnie, ze sporym. oczywiście, zyskiem własnym, jako że spraw skomplikowanych nie załatwia się bezinteresownie!
Jesienią …… roku władze MO otrzymały informacje o tym, że grupa osób zawodowo - i nijako seryjnie - trudni się spekulacyjnymi, latami kupowanymi samochodami osobowymi, nabywanych w Banku PKO za bony dolarowe czy dolary, albo kupowanych w placówkach detalicznych .. i do zbytu. Zebrane w toku śledztwa materiały potwierdziły informacje zawarte w mi1icyjnch materiałach operacyjnych. Handel samochodami tHJdj 1 Kpa jui w roku 1963. a 1'0- zostali oskarżeni zaczcłi'lajmow:.ć się takimi transakcjami w ,..k później. W s'tmie obri,' niele,;alneJ firmy nie był
..cale pikly Kapała zasiada przed SI\- ł Piqtek z paragrafem samochodowy dem podranuh.m nabycia (osobiście bądź za pośrednictwem innych osób) w Banku PKO różnych samochodów; 44 wozy nabył en Gd innych osób, pośrednicząc niejako w transakcjach, tak kupił w „Motozbycie”.
Oczywiście, w z .s t. k i e "cztery kółka" powrdro'\..'ały do innych osób - .. syskił'm. Kt:pa. który ..... samochodowej aferze odrywał główną rolę, odpowiada także za inne przewiny powołując się na swoje wpływy wśród warszawskich urzędników w banka PKO, podjął się pośrednictwa w zakupie C7.tercch WM:ÓW, inka..uj:\{' 7.a to 7 łys. d, nabył 378 kg skra- dr:iftnej ceny, dokonywał spekulancki{'h ł nielegalnych obrotów dewizami. kupował I odprzedawał z zyskiem bon" PKO, a także nabył i sprzedał bez zezwoleń 11 samochodów w różnych kraju! Lista I'r:I';c"Ipstw niemal, Druga znana
pnstai, Kapała, mistrz tran"l:portq neSTO" !l'kiej "'-SK (wpo5aienie 3.6 tys. zł) . Banku PKO nabył osobiście lub za pośrednictwem ludzi podstawionych 9 wn7.ów. ("7.try - od olliób,
I.tńre kupily !l:aml)("hndy w ..Motozbycie", a cał tę ll1ks U50W kolumn (..o;yr...,kami" rał'zej nie handlo.ann!) t'tirr7l'ał z zyskiem chętnym, którzy b(,1I .."O rów delkladali dziesiątki tysięcy do tych do urzędowej eeny. Tadeusz Szpetnar ma na swym koncie 21 samochodów z Banku PKO,
dwa wozy kupione od innych osub (tak brzmi w oryginale), jeden z ..”Motozbytu”. Również i on - podobnie jak Kt:pa et:y Kapała popełnił przestępstwa dewizowe. gang NieCO s7..nej należy naświetlić działalność Juliana Gotkowskiego, któremu powierzono odpowiedzialne stanowisko kasjera I Oddziału miejskiego (PKO. Bez Gotkowskiego, bez jego aktywnego współudziału sporo przestępstw nie zostałoby w ogóle popełnianych, Kasjer urzędowej instytucji był zarazem prywatnym bankierem...
Kpy, któremu w każdej potrzebie służył p07.y<,zkami w w:vsokośri ..d HI.ooo do :?:tłUtOCl d, przy ł'zym należy podkreślić. ie nie były to wcale prY'lI. atne pieniądze kajcra. tylko 0- l>'Zczędnnśd PIJ'"ierznne PKO. z których Gotkowski korzystał l1ieofidalnie. uruchamiając prowizyjny ba.n-
czekała kromną kwotę 5łO--3.GO-O zł (..ale:rnie od celu i wysokości poiyczki). Jak oceniają eksperci- bo właściwie trudno dziś dojść, jakie to były (sumarycznie rzecz biorąc) kwoty - Gotkowski podjął z kao; PKO d1a
nielegalnej działalności poyn:knwej 2-5 mln 7..1. "No:i-yce" w oCenie - duie. i ile "-zial na I'
'no - chyba l1ie dowiemy się jui nit;dy. bo "ał sl'ł"awę załatwiano szybko, dyskretnie i bez formalistycznej dokumentacjij jaka azzwyczaj obowiązuje w instytucjach bankowych.
r.ntkow!Oki nieJako k.rei1ytowal Z8- l..uP:V bonów i wozów. a sumę na przykład 200.000 zł przekazywano pod budynkiem PKO z rączki do rączki!
Były to pożyczki krótkoterminowe. kilkudniowe. W toku śledztwa nie
zdołano ustalić', z jakich źródeł Gotkowski czerpał gotówkę, ale z całą pewnością można stwierdzić, że bez wiedzy właścicieli korzystał on z książeczek na okaziciela C'lV ha...do; kasjerki wiedziały, że szef pobiera pieniądze z różnych książeczek, które miał w ręku. Pewne fakty zresztą świadczą, że Kępa nie był jedynym klientem obrotnego bankowca...
Gotkowski popełnił jl''lc7..e inne przestępstwa w tym kardynalne w:vkroc7.l'nie przeciwko przepisom o dyskrecji. Po otrzymaniu tabeli z wynikami losowania ksiaieczek samochodowych PKO jeszcze w tym samym dniu ustalał w kartotekach PKO nazwiska i adresy tych osób, które wozy wylosowały, przekazując odpowiednie materiały Kepie, Kapale i jeszcze jednej osobie. Pośrednicy ich:"i do bliskiego człowieka, odpowiednio go przygotowywali do szczęśliwej wiadomości (oczywiście klient
nie chciał wierzyć) i kupowali - zazwyczaj poniżej rynkowej ceny - nowe wozy. Gotkowski był tak tJ.czynny, że sam jeździł z pośrednikami nakłaniać szczęśliwców do sprzedaży samochodów i doszło aż do tego, że posiadacze książeczek, na które padły wygrane, kierowali skargi do PKO na nieprzestrzeganie tajemnicy wkładów!
Nie działo się to bezinteresownie, bowiem K plł, wyjaśnia, że przekazał Gotkowskiemu za te informaryjne u- :!>htt;i oknło 1:10 ty. zł; i choć m07e to być kwota zawyżona, bo każdy oskarżony zwala winę na innych towarzyszy więziennej niewoli, bo na pewno nie działo się to za darmo.
Tak więc przez długie tygodnie w rzeszowskim sądzie biegnie ciekawa, frapująca sprawa, odsłaniająca oblicze nielegalnego motoryzacyjnego rynku, na którym dopiero ostatnie rygorystyczne zarządzenia wprowadziły nieco spokoju.

ADA I TENETA

W 24 rocznicę oswobodzenia Węgier

Zielone złoto czerwonej

Zanim 4 kwietnia 1945 roku przyniósł ziemi węgierskiej całkowite wyzwolenie spod hit1erowskiej okupacji, ziemia ta - długo oszczędzana przez wojnę – stała się przecież jednym z jej krwawych teatrów. Jak wszędzie, również i na Węgrzech było kilka rejonów szczególnie intensywnie
bronionych, silniej od innych bombardowanych i z większym trudem zdobywanych. Obok Budapesztu czy Sopronu, komunikatach radiowych często powtarzała się nazwa: Szekesfeen'ar.
Niewielka, pozornie cicha siedziba komitetu, położona mniej więcej na połowie drogi z Budapesztu nad Balaton, do czasu ostatniego roku drugiej wojny światowej z innych źródeł czerpała sw sła-G. Znana była w :hs.,T:e::-ie jat.m siedziba Arpadów, chociaż i tutaj ostatnie lata przyniosły zmianę. Dawniej za założyciela stolicy madziarskiej uważano św. Stefan. Pierwszego władcę kraju, który sięgnął po koronę królewską. Dopiero badania prowadzone obecni ..pos.ar7Ył-" m!::s- to o jednego panującego i kilkad:dat lat, ",wykazując, że jego faktycznym założycielem był książę Geza, ojciec
Stefana i że miasto powstało w roku 972.
W latach 1940-tYCh S7el{-e!=fe!""'ar, już wówczas silnie upr'lem'skw o .y. stanowiący ważny
węzeł komunikacyjny, stał się jednym z kl'Jt'zowych punktów strategicznych na Węgrzech. Toteż kiedy miasto zostało zdobyte, przedstawiało obraz wielkiego zniszczenia. Wszędzie widniały kikuty 1"'.lin. Gdybyśmy czas odmierzali tylko 1- tarni. okres 1945-1969 nie b"Jbv wiel- ki w tysiącletnich dziejacl, - S';ekesfe- hen-aru i komitatu Fajer. Czas odmie- r7any z uwzględnieniem osiaJ:!-iet"C'h efektów - a jest to miar", w!ś;"'-a - zwieksza bardzo w-..-datnie znaz,=- nie ostatnie!!o 24-leda, 'TemDO r':"zW0- ju teo regionu jest bo.......iem szze'!ól- nie szybkie.
Oto przykłady nie wymagające dodatkowych komentarzy:
Przecież to właśnie na terenie kombinatu Faer. na wybrzeżu Dl_maju .......wyrósł krewniak Nowej Huty - miasto DunanjqłrOS ze swym kombinatem metalurgicznym.
Wszak w tym komitacie powstała pierwsza Węgierska kopalnia boksytu.
Później budując bloki aluminiowe na blachy i inne półprodukty. dr l lf!im je
fabryka naszych dobrych znajomych autobusów Ikarus, trzecim - Videoton produkujący telewizory. Znaczenie komitatu płynie również i z innego bogactwa - z v:odv. Pr7.v autostradzie Budapeszt - Balaton rozciąga się jezioro Velence. A Velence znaczy: Wenecja. Chcieliby gospodarze komitatu uczynić z niego prawdziwą Wenecję, atrakcję turystyczno-wypoczynkową, przynoszącą duże dochody i służącą ludności komitatu jako teren popularnych weekendów i urlopów. Opracowano w związku z tym specjalny plan zagospodarowania z uwzględnieniem szybkiego rozwoju zaniedbanego dotąd brzegu północnego. Niewielkie wobec powierzchni Balatonu - liczące 26 km kw.. jezioro ma jednak bardzo wiele zalet, które powinny zadecydować o szybkiej realizacji zamierzeń i o dalszym wzroście ruchu turystycznego. Choćby średnia temperatura wody w lecie wahająca się między 22 a 24 st. C. chociażby przeciętna głębokość 1,5-2 m i wielkie bogactwo ryb, podobno wyjątkowo smakowitych. No, rybaków i amatorów sportów wodnych już teraz w rejonie węgierskiej Wenecji nie brakuje. Podobnie jak Madziarzy, którzy ją sobie upodobali jako miejsce wypoczynku i źródło natchnienia, Upodobał sobie także to jezioro specjalny gatunek trzciny, używanej dawniej ma krycie dachów, a ohel"l1ie niezmiernie poszukiwanej przy produkcji płyt budowlanych. W zeszłym roku wyprodukowano ……..
---------------
.

DZIENNIK POLSKJ

Nr 80

Prof. dr Zenon Klemensiewcz

O puścił nas wielki uczony, nauczyciel i Polak, mądry, dobry, piękny i wspaniały człowiek, profesor Zenon Klemensiewicz. Był w pełni sił twórczych i organizacyjnych, choć miał niemal 78 lat.
Urodził się we wrześniu 1891 roku. Walczył na froncie w pierwszej woj- nie światowej. Karierę nauczycielską rozpoczął w 1919 roku. naukową w 1922. W czasie okupacji nauczał tajnie, Natychmiast po zakończeniu drugiej wojny podjął pracę jako kierownik katedry języka polskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wychował kilka pokoleń uczniów gimnazjalnych i uniwersyteckich. Podziwiano go i kochano.
Wypełnił bibliografię polonistyki pięćsetkę swoich prac naukowych.
Stworzył podstawy naukowej dydaktyki języka polskiego (był pierwszym uczonym w Polsce, który habilitował się z tego zakresu). Stworzył podstawy teoretyczne i praktyczne polskiej składni opisowej i historycznej. Był autorem wielu ulepszanych ciągle wydań podręcznika gramatyki języka polskiego. Doprowadził niemal do końca historię języka polskiego. Z trzech szkiców poprzedzających wydanie tomu III (tomy I i II ukazały się w 1961 i 1965 roku), a ogłoszonych w piśmie „Język Polski", trzeci ukazał się w ostatnim, najnowszym zeszycie tego pisma (obejmuje on lata 1910-1939).
Miał oddanych, choć nielicznych pracowników, współpracowników. Kierował - jako dwukrotny prezes Oddziału PA w Krakowie - pracami tego Oddziału do ostatniego dnia pobytu w Krakowie.
Kierował jako twórca i opiekun Pracowni Składni Języka Polskiego (IBL PAN) badaniami tej placówki, jako prezes Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego i redaktor naczelny organu Towarzystwa "Język Polski" akcją popularyzacyjno-naukową, wydawniczą i odczytową.
Był przewodniczącym Rady Naukowej Ośrodka Badan Prasoznawczych, opiekunem prac językoznawczych tego Ośrodka.
Był wiceprezesem ZLP. To osobny rozdział w Jego życiu.
Znali Go nie tylko współpracownicy i uczniowie, ale i miliony widzów i słuchaczy cyklu Jego Pogadanek Językowych zapoczątkowanych przez TV Krakowa. H07urr::ał dobrze potrzebę popularyzacji językoznawstwa, kultury języka i walki o jego piękno. Poświęcił sporo swego cennego
czasu tym sprawom, nieznanym sprawom ortografii, popierał i roz…eia i potrzebę esperanta.
W poniedziałek. 31. Ul. na zebraniu Zarządu Głównego 1.IJP zgłosił swoją gotowość do przygotowania odczytu ku czci dwudziestopięciolecia Polski Ludowej. Właśnie On, który sam
przeżywał w tym roku jubileusz 50-lecia pracy nauczycielskiej, właśnie On, któremu miano na uroczystym, kwietniowym zebraniu TMJP wręczyć zeszyt jubileuszowy ..iem własnych poważnych rozpraw.
Pracował bardzo dużo, Pracował bardzo dobrze.
Umiał wspaniale mówić, pisać.
Żył pełnią swojego życia do końca.
Tkwił w świece współczesnej Polsce całym umysłem, sercem. W dniu, w którym cieszył się premierą Wesela. Wrócił samolotem z Warszawy. Samolot był dla Niego najważniejszym środkiem komunikowania się, mówił o nim, „powietrze to moja komunikacja". Cieszył się zawsze, kiedy nastawała pora roku dobra dla lotów.
Premiera Wesela była Jego ostatnim przeżyciem estetycznym. Kochał Wyspiańskiego. Mówił o nim przedwczoraj kilkakrotnie. Z niepokojem o usunięte postacie nierealistyczne. Brakowało Mu ich. Kochał i te postacie. Ich wyspiańskość. Ich polskość. Kochał Polskę. Był jej częścią. W twórczości
Naukowej, dydaktycznej, popularyzatorskiej, w życiorysie, gustach, w sposobie życia i temperamencie oddawał się sprawie bez reszty. Miał dużo wybitnych godności, odznaczeń.
Wszedł do historii językoznawstwa i do historii Polski.
Ma l'?!":"_:
i MaC
;; tych. których uezył, którym <.1.._ . "I,"::!!, :p :n_ steM tylko jednym z wielu ludzi, któ-
rzy myś', że właśnie oni mają wobee ie.eo największe długi wdz.ięczności.
KRYSTYNA IJISARKOWA

Po tragedii lotniczej

(Dokńczenie ze str. 1)

Beskidzkiej i Zawoi zwrócił 2 bm. we wczesnych godzinach przedwieczornvch nis:";-o lecący nad ich domami pasażerski samolot. Leciał w kierunku pobliskich szczytów gór połozonych w pasm.ie babiogórskim. Lot jego do ostatniej chwili obserwCJ°-Ą'ali m. in. mieszkańcy gajówki w Zawoi-Podpolice: Maria Dyrcz oraz Franciszek i Władysław Kudzia. Opowiadają oni. że w mgnieniu. oka utracili widoczność samolotl'. Na wysokości jego lotu szalaIa zamieĆ' śnieżna. Po kilku sekundach
w okolicy dał się słyszeć dwukrtnie następujący raz po raz huk. Ludzie skojarzyli sobie. iż może to
mieć związek z lecącym przed chwilą samolotem. Relacje wskazują, iż brła wówczas itodzina 16.15-
16.20. Bez cł)wili zwłoki gajowy Franciszek Kudzia podbiegł do znajdującego się w gajówce telefonu i zadzwonił do Komendy Powiatowej MO w Suchej Beskidzkiej...
Na przyjęcie samolotu pasażerskiego lecącego z Warszawy do Krakowa przygotowana była w tym
czasie załoga z portu lotniczego w Krakowie-Balicach. Meldunek przekazany przez gajowego z gajówki położonej bezpośrednio u podnóża góry Polica o \\ ysokości 1226 m sprawił. Że do akcji skierowani zostali znajdujący się w najbliższej odległości tego terenu funkcjonariusze MO.
Kierując się wskazówkami okolicznej ludności funkcjonariusze MO z Komendy Powiatowej w Suchej
Beskidzkiej ok, godz. 16.30 7Jl.częli pokonywać trudno dostępny teren.
Równocześnie w całym powiecie i województwie ogloszono alarm, ZaC'Zęły przybywać liczne grupy funkcjonariuszy MO z powiatu Sucha Beskidzka oraz innych ośrodków woj, krakowskiego. W ciągu kilku sekund w stan pogotowia postawieni zostali żołnierze 6 Pomorskiej Dywizji Powietrzno-Desantowej. W rejonie domniemanego miejsca wypadku ustawiły się długie kolumny karetek pogotowia ratunkowego z pełnymi ekipami lekarskimi ze służb cywilnych. kolejowych i wojskowych. Zołnierze w ..czerwonych beretach" pokonując trasę prowadzącą w górę, instalowali sieć łączności radiowej, montowali agregaty mogące służyć do oświetlenia terenu. W warunkach atmosferycznych. jakie panowały w środę, trasę od Zawci. prowadzącą przez dolinę Suchej Góry oraz przysiółek
Zawoja-Podpolice pokonywać trzeba w ok. 2,5 godziny. Byla go:]zina - 1!1.20. z odległości około 200 ID poniżej szczytu góry Polica d3Y się !'łysz€ć wystrzały pistoletowe. Oznaczało to, że znajdujący się w a:;cji poszukiwawczej funkcjo!1ariusze !\.JO natrafili na ślad wypadku. Relacjonują oni. iż na długo przed osiągnięciem miejsca katastrofy weszli w rejon. w którym rozchodził
się ze\-"\'z.d swąd benzyny. Penetrujący teren milicjanci zapalili skrawki papieru. Ustaliwszy przy
pomocy migocącego ognia kierunek wiatru. po przejściu jeszcze kilkudziesięciu metrów znaleźli się w miejscu, gdzie rozbiciu uległ samolot. Do tego czasu wszystkie ekipy ratunkowe przybyłe do Zawoi i pod Zawoi szczyt Policy zajmowały wyznaczone przez kierownictwo dowodzenia akcją stanowiska, Bez przerwy otrzymywały deklaracje okolicznej ludności chcącej udzielić pomocy przybyłym na ratunek ekipom milicyjnym i żołnierskim oraz służbie zdrowia. straży pożarnej itp. Równocześnie do miejsca skąd rozległy się strzały wskazujące miejsce wypadku zaczęły podążać dalsze grupy
funkcjonariuszy MO i wojska. Dołączali się do nich również okoliczni mieszkańcy. Około godz. 23 zaczęły napływać stamtąd relacje od t.'ch. którzy pierwsi znaleźli się w miejscu katastrofy.
*
Wśród 53 ofiar tragicznej katastrofy znalazł się prof. dr Zenon Klemensiewicz. Dalszymi ofiarami są Irena Tetelowska-Szewczyk dyrektor 0srodka Badań Prasoznawczych w Krakowie i kierowniczka sekretariatu Ośrodka Badań Prasoznawczych Barbara Wójtowicz.
Jedną z dalszych ofiar katastrofy jest Stanisław Tkaczow - działacz państwowy, który zajmował szereg odpowiedzialnych stanowisk. M. in. pełnił funkcje: ministra lasów w Rządzie Jedności Narodowej, wiceministra rolnictwa i reform rolnych w latach 1949-51, podsekretarza stanu w Ministerstwie PGR.
W katastrofie zginął również 13-1etini Stanisław Lewiński - syn ministra komunikacji.
Przez cały czwartek pod górą Polica w odległości 200 m od jej szczytu pracowali członkowie Głównej
Komisji Badania Wypadków Lotniczych Ministerstwa Komunikacji i eksperci służby dochodzeniowej MO.
Do późnych godzin popołudniowych nie zdołano jednak ustalić przyczyn tragicznej katastrofy.
*
Według informacji placówki PLL ..Lot" w Krakowie. lista ofiar katastrofy lotniczej powiększyła się jeszcze o dwie osoby i są to: Zbigniew Rawicz i Bolesław Schmidt - obydwaj pracownicy „Lotu".

GENOWEFA WRÓBEL

st. planista Krakowskiego Oddziału CBS i PBW "Hydroprojekt", długoletnia i zasłużona działacz.[/quote]

Może ktoś z Niepoprawnych też się pochyli nad edycją teksty, za co z góry dziękuje.

Obibok na własny koszt