Rezerwa częściowa na depozyty bieżące

Rezerwa częściowa zwana też cząstkową była problemem przy pieniądzu złotym. Jak bankier pożyczał złoto (lub banknot który był ekwiwalentem złota), które miał zdeponowane na żądanie licząc, że depozytariusz się po złoto się nie zgłosi wcześniej niż kredyt zostanie oddany, to po prostu był oszustem. Oczywiście statystycznie pewna ilość depozatariuszy zwykle się nie zgłaszała i to oszustwo jeśli było robione w ograniczonej skali mogło uchodzić bankierom na sucho. Co prawda odpowiedzialni bankierzy, którzy dawali kredyty wiarygodnym osobom, w dalszym terminie mogli się rozliczyć - nawet w wypadku wystąpienia runu - ze wszystkimi depozytariuszami (po spłaceniu kredytu przez kredytobiorców), ale nie było to fair wobec tych klientów, którzy nie po to wpłacali depozyt na każde żądanie, aby bankier im, wbrew ustaleniom w umowie, opóźniał wypłatę. Aby zmniejszyć ilość wpadek bankierzy postanowili założyć bank centralny gdzie bankierzy składali część depozytów jako rezerwę - ale to załatwiało problem tylko jeśli run wystąpił na część banków, jeśli byłby run w całym kraju to złota by zabrakło - wypłaty musiały by być opóźniane - do czasu spłacenia kredytów przez kredytobiorców. Dlatego jedynym uczciwym rozwiązaniem przy pieniądzu złotym to pełna rezerwa dla depozytów na każde żądanie. To jest jeszcze jeden argument przeciw pieniądzu złotemu bo on jest z zasady drogi, a jeszcze duża jego część była by jako rezerwa depozytów bieżących wyłączona z obiegu - co powodowało by jeszcze większą cenę złota.

Sytuacja zmieniła się diametralnie po przejściu z pieniądza złotego na pieniądz fiducjarny. Bank centralny może wtedy zagwarantować płynność banku, który stosuje rezerwę częściową, bo bank centralny może w każdej chwili wydrukować tyle pieniędzy ile potrzeba i przekazać je w formie kredytu dla banku komercyjnego. Normalnie nie występują więc żadne opóźnienia także gdy incydentalnie (np. w przypadku niepokojów społecznych) duża ilość klientów zechce wypłacić swoje depozyty w gotówce. Problem może być wtedy tylko techniczny w wydrukowaniu na czas odpowiedniej ilości banknotów.

Bacz
Na temat wyższości pieniądza fiducjarnego nad złotym pisałem tu: http://prawica.net/node/14829