Jak nie urok, to... zepsuty mundial?

PR-owcy południowoafrykańskiego rządu muszą załamywać ręce. Co rusz dochodzi bowiem do sytuacji, które słusznie bądź niesłusznie uderzają w wizerunek gospodarzy tegorocznego mundialu. Psychoza strachu przed kryminalistami może zepsuć futbolowe święto.

Zaczęło się od tragicznego zamachu na piłkarską reprezentację Togo, do którego doszło niespełna dwa tygodnie temu. Atak na piłkarzy miał co prawda miejsce w Angoli, która z RPA nawet nie graniczy - ale jak słusznie zauważył wtedy Wojciech Jagielski, dla przeciętnych Europejczyków takie subtelności są mało istotne. Dla wielu pesymistów, którzy już wcześniej wyrażali obawy o bezpieczeństwo setek tysięcy kibiców, którzy przybędą do RPA kibicować swym drużynom, zamach był wyłącznie potwierdzeniem z góry przyjętej tezy. Południowoafrykańskie władze musiały na gwałt podjąć wizerunkową ofensywę i przekonywać, że to co wydarzyło w Angoli nie ma szans powtórzyć się w RPA.

Kilka dni temu, gdy wydawało się że problem nieco przycichł, burza wybuchła ze zdwojoną siłą. Południowoafrykańska stacja telewizyjna ETV wyemitowała bowiem wywiad z dwoma kryminalistami, którzy zapowiedzieli, iż w czasie mundialu będą okradać i mordować turystów w odwecie za „zbrodnie kolonializmu”.

Rozgłos był ogromny. Policja natychmiast oskarżyła dziennikarzy o „tworzenie atmosfery strachu i histerii” i zażądała ujawnienia danych obu rzezimieszków. W ich obronie wystąpiło z kolei środowisko dziennikarskie, powołując się na zasadę nieujawniania danych informatorów.

News jak news, szybko pewnie przyblednie. Organizatorzy mundialu są jednak w sytuacji nie do pozazdroszczenia. Nie mogą całkowicie rozwiać wszystkich obaw, gdyż nie da się zaprzeczyć, iż RPA od wielu lat cieszy się ponurą sławą jednej z przestępczych stolic świata. Statystyki mówią zresztą same za siebie. W okresie od marca 2008 r. do marca 2009 r. w Południowej Afryce popełniono 18 148 morderstw (niektóre statystyki mówią o 50 morderstwach dziennie). Między kwietniem 2006 r., a marcem 2007 r., dokonano z kolei blisko 220 tys. napaści z użyciem niebezpiecznego narzędzia i ponad 120 tys. rabunków. Osobny problemem stanowi przestępczość seksualna. W RPA dochodziło swego czasu do blisko 50 tys. gwałtów rocznie, co stanowi niechlubny światowy rekord. Johannesburg – największe miasto Południowej Afryki – jest uważane za jedno z najniebezpieczniejszych miejsc na świecie.

Tymczasem przewiduje się, iż podczas mistrzostw świata do RPA zjedzie się około 450 tysięcy gości z całego świata, którzy stanowić będą idealny łup dla całej gamy przestępców - od kieszonkowców i naciągaczy poczynając, na rabusiach i gwałcicielach kończąc. Wizja setek pijanych angielskich kiboli wlewających się w zaułki Soweto musi przyprawiać wielu o ból głowy. Pewna firma handlująca akcesoriami dla kibiców zaczęła nawet sprzedawać kamizelki chroniące przed ciosem noża.

Władze RPA twardo zapowiadają, że nie pozwolą kryminalistom zepsuć pierwszych w historii futbolowych mistrzostw świata na kontynencie afrykańskim. Podczas mundialu porządku i bezpieczeństwa ma pilnować 45 tysięcy dodatkowych policjantów, wyposażonych w specjalnie zakupiony w tym celu nowoczesny sprzęt. Czy im się uda? Trudno mi na ten moment odpowiedzieć jednoznacznie na to pytanie. Znam osobiście sporo osób, które odwiedzając RPA bały się wyściubić nosa poza hotel ale również i takich (białych uściślijmy!), którzy podróżowali tam autostopem bez żadnych złych przygód. Racje ma jednak Jagielski pisząc pesymistycznie, że: „każdy okradziony czy pobity zagraniczny kibic, każda awantura z miejscowymi wyda się lepszym materiałem na gazetowe i telewizyjne czołówki niż bramki strzelane przez Messiego, Drogbę czy Wayne'a Rooneya”.

W tym wszystkim najbardziej żal mi jednak kibiców, którym obawy o bezpieczeństwo mogą zabrać wiele radości z celebrowania piłkarskiego święta, a nawet odwieść od udziału w mundialu. Pytanie teraz, czy w ciągu najbliższych 141 dni nadal będą bombardowani napędzającymi strach newsami, czy też dla odmiany pojawi się może jakiś pozytywny sygnał.