27 stycznia 1905 r. Strajk powszechny w Królestwie Polskim

Sprowokowany tragiczną "krwawą niedzielą" w Petersburgu strajk powszechny w Królestwie Polskim miał wyjątkowy charakter. Poza żądaniami obywatelskimi i socjalnymi, protest robotników, chłopów i uczniów miał wyraźnie patriotyczny charakter.

Wieści o dramatycznym przebiegu petersburskiej "krwawej niedzieli" z 22 stycznia 1905 roku (nieoficjalnie liczba ofiar miała sięgać nawet 1000 protestujących) szybko dotarły do Kongresówki, gdzie już od ponad roku nasilało się niezadowolenie wśród znajdujących się w trudnej sytuacji ekonomicznej robotników i chłopów. Pod wpływem chwili w Królestwie Polskim samoistnie zaczęły wybuchać liczne strajki.
Do protestujących robotników i chłopów dołączyli się również nauczyciele szkół elementarnych, którzy bez zgody władz rosyjskich zaczęli nauczać języka polskiego.
W sumie do spontanicznego protestu, 28 stycznia 1905 roku wzmocnionego wezwaniem Polskiej Partii Socjalistycznej oraz Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy do strajku, przyłączyło się ponad 400 tysięcy osób. Później liczba protestujących wzrosła do ponad 1,3 miliona pracowników. W strajk włączyli się również uczniowie. W sumie w ciągu rocznych protestów wybuchło blisko 7 tysięcy strajków. Ze względu na skale zjawiska, nie dziwi zatem fakt, że wydarzenia te określa się mianem rewolucji w Królestwie Kongresowym.
Strajki miały bardzo krwawy przebieg. Podczas protestów w Warszawie w ciągu kilku dni śmierć w starciach z armią carską poniosło blisko 100 strajkujących. Kolejne ofiary przyniosły pochody z okazji Święta Pracy, a symboliczny wymiar nabrała egzekucja 19-letniego Stefana Okrzei, którego oskarżono o próbę zamachu na oberpolicmajstra Karla Nolkena i powieszono w warszawskiej Cytadeli.