26 kwietnia 1943. Rotmistrz Witold Pilecki ucieka z Auschwitz

Ze względu na przeprowadzone przez gestapo aresztowania wśród najbliższych współpracowników obozowego ruchu oporu, rotmistrz Witold Pilecki podjął decyzję o ucieczce z Auschwitz. Auschwitz, którego dobrowolnym więźniem został sam, by w obozie stworzyć siatkę ruchu oporu.

Plan ucieczki Pilecki opracował wraz ze współwięźniami: Janem Redzejem i Edwardem Ciesielskim.
"Postanowiliśmy korzystać ze świąt jak z okresu, w którym wśród esesmanów, kapów i wszelkich władz obozu pod wpływem wódki panowało swego rodzaju rozluźnienie i mniejsza czujność" - rotmistrz pisał w raporcie przedstawionym zwierzchnikom w Armii Krajowej.

Postanowiono uciec w czasie pracy w piekarni znajdującej się poza terenem obozu Auschwitz, w czasie nocnej zmiany z 26 na 27 kwietnia 1943 roku.
Oto, jakie myśli targały rotmistrzem Pileckim, gdy wychodził z terenu otoczonego drutami kolczastymi i wieżami strażniczymi.
"Pomyślałem wtedy, ile to razy przekraczałem tę bramę, lecz nigdy tak jak teraz. Teraz wiedziałem, że wrócić w żadnym razie nie mogę. Już z tego powodu poczułem radość i jakby skrzydła. Lecz do odlotu było jeszcze daleko" - pisał.
Uciekinierzy planowali zbiec po pierwszym wypieku - w trakcie nocy piekarze musieli aż pięciokrotnie wypiekać chleb. Nie udało się to. "Przeszedł pierwszy, drugi, trzeci i czwarty wypiek, a my wciąż jeszcze nie mogliśmy wyjść z piekarni" - wspominał.
"Byliśmy zamknięci w piekarni z powodu konieczności wykonywania pracy, która musiała być robiona szybko i nie mogliśmy hamować biegu pracy innych piekarzy. Oblewaliśmy się potem z powodu wielkiego gorąca. Piliśmy wodę nieomal wiadrami. Usypialiśmy czujność esesmanów i piekarzy, robiąc wrażenie, że zajęci jesteśmy tylko pracą. We własnych oczach byliśmy, jak rzucające się, zamknięte w klatce zwierzęta, pracujące całym sprytem nad ułożeniem warunków wyjścia z klatki, koniecznie jeszcze tej nocy" - barwnie opisywał.